Birlashgan Millatlar Tashkiloti aʼzolari
Birlashgan Millatlar Tashkilotiga hozirda (2021-yil oxirida) 193 ta aʼzo davlat kiradi. Janubiy Sudan BMTga 193-raqam bilan aʼzo boʻlgan oxirgi davlat boʻldi (2011-yil 14-iyul).
Xalqaro tan olingan mustaqil davlatlardan faqat Vatikan va qisman tan olingan Falastin, Sahroi Arab Demokratik Respublikasi (Gʻarbiy Sahroi Kabir), Xitoy Respublikasi (Tayvan), Abxaziya, Janubiy Osetiya, Kosovo, Shimoliy Kipr BMT tarkibiga kirmaydi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti aʼzolari safini toʻldirish uchun faqat Vatikanning real imkoniyati bor. Gʻarbiy Sahroi Kabir va Falastin kelajakda tashkilotga aʼzo boʻlish huquqiga ega va BMT doirasida ular ustidan hech kimning suvereniteti Bosh Assambleyaning dekolonizatsiya deklaratsiyasiga muvofiq tan olinmaydi. Biroq BMTga aʼzo boʻlish imkoniyati bu hududlarning maqomi aniqlanmaguncha va xalqaro kelishuvga erishilgunga qadar qoldirildi (Marokash Gʻarbiy Sahroi Kabirning qirgʻoq qismini, Isroil Falastinning katta qismini nazorat qiladi).
BMT aʼzolari va kuzatuvchilari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hozirgi vaqtda faqat xalqaro huquq subyekti boʻlgan xalqaro miqyosda tan olingan davlatlar BMT aʼzosi boʻlishi mumkin. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Nizomiga koʻra, BMTga aʼzolik Nizomda koʻrsatilgan majburiyatlarni qabul qiladigan tinchliksevar davlatlar uchun ochiqdir. Tashkilotning qaroriga koʻra, ushbu majburiyatlarni bajarishga qodir va tayyor <...> Har qanday bunday davlatni Tashkilot aʼzoligiga qabul qilish Xavfsizlik Kengashining tavsiyasiga binoan Bosh Assambleyaning qarori bilan amalga oshiriladi. Yangi aʼzoni qabul qilish uchun Xavfsizlik Kengashiga aʼzo 15 ta davlatdan kamida 9 tasi qoʻllab-quvvatlashi kerak (taʼkidlash joizki, 5 doimiy aʼzo – Buyuk Britaniya, Xitoy, Rossiya, AQSh va Fransiya qarorga qarshi ovoz berish orqali veto qoʻyishi mumkin), shundan soʻng masala Bosh Assambleyaga yuboriladi, unda kirish toʻgʻrisida qaror qabul qilish uchun uchdan ikki qismi koʻpchilik ovoz talab qiladi. Yangi davlat Bosh Assambleya rezolyutsiyasi qabul qilingan kundan boshlab BMTga aʼzo boʻladi.
BMTning dastlabki aʼzolari orasida xalqaro miqyosda toʻliq tan olingan davlatlar boʻlmagan davlatlar ham bor edi (SSSR ittifoq respublikalari – Belorusiya SSR va Ukraina SSR, Buyuk Britaniya mustamlakasi – Britaniya Hindistoni, AQSh protektorati – Filippin), shuningdek Buyuk Britaniyaning norasmiy mustaqil hukmronliklari Avstraliya Ittifoqi, Kanada, Yangi Zelandiya (Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan qabul qilingan paytda u Vestminster qonunini hali ratifikatsiya qilmagan edi), Janubiy Afrika Ittifoqi bor edi.
2011-yil sentabrida Falastin maʼmuriyati BMTga aʼzo boʻlish uchun ariza berdi (qisman tan olingan Falastin davlati). Ushbu arizani qondirish Falastin-Isroil kelishuvi va Falastinning xalqaro miqyosda tan olinishiga qadar qoldirildi, ammo, 2012-yil 29-noyabrda, BMT Bosh Assambleyasida ovoz berishdan keyin (138 ta yoqlab, 9 ta qarshi, 41 ta davlat betaraf) „Falastinga Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʼzo boʻlmagan davlat sifatida, Falastin Ozodlik Tashkilotining tegishli qarorlar va amaliyotlar bilan Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi Falastin xalqining vakili sifatidagi roliga zarar etkazmagan holda kuzatuvchi davlat maqomini berdi“.
Aʼzolik maqomiga qoʻshimcha ravishda BMT kuzatuvchisi maqomi ham mavjud boʻlib, u toʻliq aʼzolar soniga kirishdan oldin boʻlishi mumkin. Kuzatuvchi maqomi BMT Bosh Assambleyasida ovoz berish yoʻli bilan beriladi, qaror oddiy koʻpchilik ovoz bilan qabul qilinadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti kuzatuvchilari, shuningdek, BMTning ixtisoslashtirilgan muassasalari (masalan, YUNESKO) aʼzolari ham tan olinmagan, ham qisman tan olingan davlatlar va davlat tuzilmalari boʻlishi mumkin. Shunday qilib, kuzatuvchilar – Vatikan, Falastin Davlati (1974-yilgacha – Falastinni ozod qilish tashkiloti, keyin 2012-yilgacha – Falastin maʼmuriyati kuzatuvchi subʻekt sifatida). Bir muncha vaqt BMT kuzatuvchisi maqomi BMTga aʼzo boʻlish huquqiga ega boʻlgan, ammo turli sabablarga koʻra vaqtincha foydalanmagan davlatlardan iborat edi – Avstriya, Italiya, Finlyandiya, Yaponiya, Shveysariya va boshqalar. Birlashgan Millatlar Tashkilotida kuzatuvchi tashkilot maqomi, shuningdek, Malta ordeni davlatga oʻxshash tuzilishga ega.
BMTning dastlabki aʼzolari
[tahrir | manbasini tahrirlash]1945-yil 26-iyunda San-Fransiskoda boʻlib oʻtgan konferensiyada BMT Nizomini imzolagan 50 ta davlat, shuningdek, u yerda boʻlmagan Polsha BMTning dastlabki aʼzolariga kiradi.
„Polsha masalasi“
[tahrir | manbasini tahrirlash]San-Fransisko konferensiyasi paytida Polshada umumeʼtirof etilgan hukumat yoʻq edi. Sovet Ittifoqi tarafdori boʻlgan Muvaqqat hukumat („Lyublin hukumati“) toʻgʻridan-toʻgʻri Polsha hududida harakat qildi, xalqaro miqyosda tan olingan Polshaning surgundagi hukumati esa Londonda joylashgan edi. SSSR bosimi ostida Polsha BMT Nizomini imzolagan davlatlar roʻyxatiga kiritildi va 1945-yil 5-iyulda Buyuk Britaniya va AQSh Polshaning Muvaqqat hukumatini qonuniy deb tan oldilar. Polsha 1945-yil 24-oktyabrda BMT Nizomini imzoladi.
BMTning rasmiy mustaqillikka ega boʻlmagan aʼzolari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Birlashgan Millatlar Tashkilotining dastlabki aʼzolari rasmiy mustaqillikka ega boʻlmagan bir nechta hududlarni oʻz ichiga olgan:
- Ukraina SSR va Belorusiya SSR (SSSR respublikalari);
- Yangi Zelandiya (Buyuk Britaniya dominioni);
- Britaniya Hindistoni (Buyuk Britaniya kaloniyasi);
- Filippin Hamdoʻstligi (AQSh protektorati).
Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʼzo boʻlish paytida Yangi Zelandiya norasmiy suverenitetga ega edi, ammo qonuniy ravishda Montevideo konvensiyasining mustaqillik mezonlariga javob bermadi, chunki Vestminster statutini rasmiy qabul qilish toʻgʻrisidagi qonun Yangi Zelandiyada faqat 1947-yilda qabul qilindi. 1926-yil Hukumat rahbarlari konferensiyasi tomonidan Balfur deklaratsiyasining imzolanishi va keyinchalik Buyuk Britaniya parlamenti tomonidan 1931-yildagi Vestminister qonunining qabul qilinishi va Millatlar Hamdoʻstligining tashkil etilishi bilan Buyuk Britaniya Dominionlari ushbu huquqga toʻliq davlat mustaqilligiga va har bir Hamdoʻstlik qirolligida oʻz unvoniga ega boʻlgan monarxiyaga ega boʻldilar. 1945-yilga kelib Kanada, Irlandiya, Janubiy Afrika Ittifoqi (1931) va Avstraliya (1942) bu huquqdan foydalandi.
Oʻsha paytda Pokiston va Bangladeshni ham oʻz ichiga olgan Britaniya Hindistoni rasmiy ravishda oʻzini oʻzi boshqarishi cheklangan Britaniyaning chet el hududi edi. 1947-yildagi mustaqillik harakati natijasida Britaniya Hindistoni ikkiga, Pokiston Dominioni va Hindiston Ittifoqiga boʻlindi. 1950-yilda Dominionlik tugatilgandan keyin Hindiston Respublikasi va Pokiston Islom Respublikasiga aylantirildi.
Ispaniya-Amerika urushi natijasida Filippin 1898-yildan buyon Qoʻshma Shtatlar protektorati ostida edi, 1934-yilda Kongress ularga mustaqillikka erishgunga qadar 10 yillik oʻtish davri uchun AQShning xorijdagi hududi maqomini berdi. Filippin 1946-yilda Manila shartnomasi imzolanishi bilan mustaqil davlatga aylandi.
Ukraina SSR va Belorussiya SSR SSSRning taʼsischi davlatlari boʻlib, boshqa barcha federativ respublikalar singari, 1936-yilgi SSSR Konstitutsiyasiga (1944-yilgi tahrirda) muvofiq:
- cheklangan suvereniteti (15-modda);
- oʻz Konstitutsiyasiga (16-modda);
- SSSRdan erkin chiqish huquqi (17-modda);
- tashqi siyosiy faoliyat bilan shugʻullanish, shu jumladan xalqaro shartnomalar tuzish va boshqa davlatlar bilan diplomatik vakolatxonalar almashish huquqi (18-a-modda);
- harbiy tuzilmalarga egalik qilish huquqi (18-b-modda).
Hozirgi vaqtda faqat mustaqil davlatlar BMTga aʼzo; „assotsiatsiyalangan davlatlar“ deb ataladigan baʼzi davlatlar ham BMT aʼzolaridir.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining dastlabki aʼzolari roʻyxatlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Buyuk Britaniya Imperiyasi Dominioni 1975-yil 16-sentyabr – Papua Yangi Gvineya Avstraliya Ittifoqini tark etdi. | ||
1951-yil 25-dekabr – Belarus bayrogʻi oʻzgartirildi: Belorussiya Sovet Sotsialistik Respublikasi 1991-yil 25-avgust – SSSR tarkibidan chiqish boʻyicha referendumsiz mustaqillik eʼlon qilindi. 1991-yil 19-sentyabr – Belorussiyaning rasmiy nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi Belorus Respublikasi (belor.Respublіka Belarus). 26-dekabr – SSSR mavjudligining toʻxtatilishi munosabati bilan mustaqil boʻldi. 1995-yil 7-iyun – Belorus bayrogʻi oʻzgartirildi: Belorus Respublikasi | ||
2009-yil 10-iyun – mamlakatning rasmiy nomi oʻzgardi Boliviya koʻp millatli davlati (isp. Estado Plurinacional de Bolivia, kechua. Buliwya Achka nasyunkunap Mama llaqta, aym. Wuliwya Suyu, guar. Tetã Volívia) | ||
1960-yil 14-aprel – Braziliya bayrogʻi oʻzgartirildi: Braziliya Qoʻshma Shtatlari 1967-yil 15-mart – 1967-yilgi Braziliya Konstitutsiyasi kuchga kirdi, mamlakatning rasmiy nomi Braziliya Federativ Respublikasiga oʻzgartirildi. (port. República Federativa do Brasil ). 1968-yil 28-may – Braziliya bayrogʻi oʻzgartirildi: Braziliya Federativ Respublikasi | ||
1947-yil 15-avgust – Buyuk Britaniyadan mustaqillik rasmiy – Hindiston Ittifoqi (ingl. Union of India). 1950-yil 26-yanvar – Davlatning rasmiy nomi Hindiston Respublikasiga oʻzgartirildi (ingl. Republic of India). | ||
Rasmiy – Venesuela Qoʻshma Shtatlari (isp. Estados Unidos de Venezuela).
1953-yil 15-aprel – 1953-yil Venesuela Konstitutsiyasi kuchga kirdi, davlatning rasmiy nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi — Venesuela Respublikasi (isp. República de Venezuela) 1999-yil 20-dekabr – Venesuela Konstitutsiyasi referendumda maʼqullangandan soʻng, davlatning rasmiy nomi Venesuela Bolivar Respublikasiga oʻzgartirildi. 2006-yil 12-mart – Venesuela bayrogʻi oʻzgartirildi: Venesuela Bolivar Respublikasi | ||
Rasmiy – Gaiti Respublikasi (fr. République d’Haïti, gait. kreol. Repiblik d Ayiti).
1964-yil 25-may – Gaiti Konstitutsiyasi qabul qilindi, diktator Fransua Dyuvalyening (Itning otasi) „umbrbod prezident“ boʻldi, Gaiti bayrogʻi oʻzgartirildi: Gaiti Respublilasi. Boshqa maʼlumotlarga koʻra, bayroq 1964-yil 21-iyunda tasdiqlangan. 1986-yil 7-fevral – 1984-yilda boshlangan ommaviy xalq qoʻzgʻolonlari va AQShning bosimi natijasida diktator-vorisi Jan-Klod Dyuvalye (itni bolasi) Gaitidan qochib ketdi. Diktatura qulaganidan beri Gaiti tez-tez zoʻravonlik bilan hukumat almashdi va xalqaro sanksiyalarni boshdan kechirdi. 1986-yil 25-fevral – Gaiti bayrogʻi oʻzgartirildi: Gaiti Respublikasi | ||
2022-yil – Gonduras bayrogʻi oʻzgartirildi: Gonduras Respublikasi | ||
1967-yil 21-aprel – davlat toʻntarishi, bu davrda „qora polkovniklar“ hokimiyatga keldi. 1967-yil 13-dekabr – qirol Konstantin II tomonidan javoban toʻntarishiga muvaffaqiyatsiz urinish – qirolning hokimiyatdan chetlatilishi, regent lavozimining kiritilishi. 1973-yil 1-iyun – Grek Respublikasi deb eʼlon qilindi (yun. Ελληνική Δημοκρατία). 1974-yil 17-noyabr – „Qora polkovniklar“ xuntasining agʻdarilishi. 1978-yil 22-dekabr – Gretsiya bayrogʻi oʻzgartirildi: Grek Respublikasi | ||
1961-yil 31-mayda – mustaqil davlat Janubiy Afrika Respublikasi (JAR) tashkil topdi. 1994-yil 27-aprel – Janubiy Afrika Respublikasi bayrogʻi oʻzgartirildi: Janubiy Afrika Respublikasi | ||
1968-yil 17-iyul – Arab Sotsialistik Uygʻonish partiyasi (Baas) hokimiyat tepasiga keldi va Bayroq oʻzgartirildi .1979-yil 16-iyul – Saddam Husayn Iroq prezidenti boʻldi. 1990-yil 2-avgust – Iroq armiyasi Quvaytga bostirib kirdi. Mamlakat Iroq tomonidan bosib olindi va anneksiya qilindi. 1991-yil 17-yanvar-28-fevral – Fors koʻrfazi urushi; besh haftalik havo bombardimonidan va toʻrt kunlik quruqlikdagi urushdan soʻng, Quvayt Qoʻshma Shtatlar boshchiligidagi xalqaro koalitsiya kuchlari tomonidan ozod qilindi. Urushdan keyin Iroq bayrogʻi oʻzgartirildi 2003-yil 20-mart – AQSh va Buyuk Britaniya boshchiligidagi xalqaro koalitsiya Saddam Husaynni agʻdarish uchun Iroqqa bostirib kirdi. Mamlakatda partizanlar urushi boshlandi. 2004-yilda bayroq oʻzgartirildi 2008-yil 22-yanvar – Iroq bayrogʻi oʻzgartirildi va bayroqda faqat „Allohu Akbar“ yozuvi qoldirildi. | ||
1957-yil – Kanada bayrogʻi oʻzgartirildi 1965-yil 15-fevral – Kanada bayrogʻi oʻzgartirildi Kanada | ||
1953-yildan rasman – Misr Respublikasi
1958-yil 21-yanvardan 1961-yil 13-oktabrgacha u Suriya bilan birlashgan yagona davlat – Birlashgan Arab Respublikasiga birlashdi. Suriya mustaqillikni tiklaganidan keyin u 1971-yil 2-sentyabrgacha „birlashgan“ nomini saqlab qoldi. 1971-yil 11-sentyabrdan soʻng rasmiy ravishda Misr bayrogʻi va nomi oʻzgartirildi: Misr Arab Respublikasi | ||
U San-Fransisko konferensiyasida Britaniya va AQShning Sovet Ittifoqi bilan qonuniy Polsha hukumati boʻyicha kelishmovchiligi tufayli qatnashmadi. 1945-yil 5-iyulda Buyuk Britaniya va AQSH Polshaga BMT Nizomini imzolashga ruxsat beruvchi Sovet Ittifoqiga moyil boʻlgan Polsha Muvaqqat hukumatini („Lyublin hukumati“) tan oldi. 1952-yildan – Polsha Xalq Respublikasi, 1989-yildan – yana Polsha Respublikasi. | ||
1958-yil 21-yanvardan 1961-yil 13-oktabrgacha Misr bilan yagona davlat – Birlashgan Arab Respublikasiga birlashtirildi. 1961-yil 28-sentyabr – Birlashgan Arab Respublikasi va Suriya Arab Respublikasi tarkibidan chiqishi eʼlon qilindi. 1963-yil 8-mart – Suriya bayrogʻi oʻzgartirildi: Suriya Arab Respublikasi 1980-yil 29-mart – Suriya bayrogʻi oʻzgartirildi: Suriya Arab Respublikasi | ||
U 1922-yil 30-dekabrdagi Ittifoq shartnomasiga binoan sobiq Rossiya imperiyasi hududida toʻrtta Sovet respublikalari – RSFSR, Ukraina SSR, Belorussiya SSR va ZSFSR ittifoqi tomonidan tuzilgan. 1991-yil 1-noyabr – RSFSR xalq deputatlari qurultoyi RSFSR Konstitutsiyasiga oʻzgartirishlar kiritdi va boshqa narsalar qatorida Rossiya bayrogʻini oʻzgartirdi: Rossiya Sovet Federativ Sotsialistik Respublikasi. 1991-yil 12-dekabr – RSFSR Oliy Kengashi 1922-yilda SSSRni tashkil etish toʻgʻrisidagi shartnomani bekor qildi, Rossiya SSSR tarkibidan chiqdi. 1991-yil 21-dekabr – MDH Davlat rahbarlari kengashi Sovet Ittifoqining BMTga, shu jumladan Xavfsizlik Kengashiga aʼzoligini Rossiya tomonidan qoʻllab-quvvatlashga qaror qildi. 1991-yil 24-dekabr – RSFSR Prezidenti Boris Yeltsin Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga Sovet Ittifoqining BMTga aʼzoligi Rossiya Federatsiyasi (RSFSR) tomonidan davom ettirilishini maʼlum qildi, shuning uchun u „Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi“ nomi oʻrniga"Rossiya Federatsiyasi" nomini qoʻllashni soʻradi. 1991-yil 25-dekabr – RSFSR Oliy Kengashi davlat nomini Rossiya Sovet Federativ Sotsialistik Respublikasidan Rossiya Federatsiyasiga (Rossiya) oʻzgartirish toʻgʻrisida qonun qabul qildi. 1991-yil 26-dekabr – SSSR Oliy Kengashi (Respublikalar Kengashi) Yuqori palatasi SSSR mavjudligini toʻxtatish toʻgʻrisidagi 142-N-sonli deklaratsiyani qabul qildi. 1993-yil 11-dekabr – Rossiya bayrogʻi oʻzgartirildi: Rossiya Federatsiyasi (Rossiya) Shu bilan birga, BMT Nizomi bu borada oʻzgartirilmadi va uning 23-moddasiga koʻra, SSSR rasmiy ravishda oʻzining Xavfsizlik Kengashining sobiq nomi bilan aʼzosi boʻlib qolmoqda, Rossiya Federatsiyasi esa unda yoʻq.
| ||
1949-yil 21-noyabr – Ukraina bayrogʻi oʻzgartirildi: Ukraina SSR 1991-yil 24-avgust – Ukraina SSR Oliy Kengashi „Ukraina mustaqilligi deklaratsiyasi aktini“ qabul qildi va rasmiy nomini Ukrainaga oʻzgartirdi. 1991-yil 8-sentyabr – Ukraina bayrogʻi oʻzgartirildi: Ukraina 1991-yil 1-dekabr – 1991-yilda butun Ukraina referendumi boʻlib oʻtdi, unda Ukraina mustaqilligi eʼlon qilinganligi tasdiqlandi. 1992-yil 28-yanvar – Ukraina bayrogʻi oʻzgartirildi: Ukraina | ||
1935-yil 15-noyabrdan 1946-yil 4-iyulgacha – Filippin Hamdoʻstligi 1946-yil 4-iyul – Filippin Respublikasi mustaqil davlat boʻldi. 1985—1986-yildagi Filippin bayrogʻi 1998-yil 12-fevral – Filippin bayrogʻi oʻzgartirildi: Filippin Respublikasi | ||
<Center[1945-yil 24-oktyabr | ||
1960-yil 11-iyuldan 1990-yil 28-martgacha – Chexoslovakiya Sotsialistik Respublikasi (ChSSR), 1990-yil 29-martdan 1992-yil 28-dekabrgacha – Chexiya va Slovakiya Federativ Respublikasi | ||
1979-yil 1-aprel – Erondagi Islom inqilobi shohning monarxiya rejimi agʻdarildi va Oyatulloh Humayniy boshchiligidagi islomiy respublikaga aylantirildi. 1980-yil 29-iyul – Eron bayrogʻi oʻzgartirildi: Eron Islom Respublikasi | ||
1974-yil 28-iyundan 1987-yil 22-fevralgacha – Sotsialistik Efiopiyaning Vaqtinchalik Harbiy Hukumati, 1987-yil 22-fevraldan 1991-yil 28-maygacha – Efiopiya Xalq Demokratik Respublikasi, 1991-yil 28-maydan 1995-yil 21-avgustgacha – Efiopiyaning oʻtish davri Hukumati. 1995-yil 21-avgust – Rasmiy Efiopiya Federativ Demokratik Respublikasi deb nomlandi. | ||
1946—2011-yillarda BMTga aʼzo boʻlgan davlatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1946—2011-yillar davomida BMTga yana 142 ta davlat qabul qilindi:
1946-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1973-yil 17-iyuldan 1978-yil 27-aprelgacha – Afgʻoniston Respublikasi, 1978-yil 30-apreldan 1987-yil 30-noyabrgacha – Afgʻoniston Demokratik Respublikasi, 1987-yil 30-noyabrdan 1992-yil 28-aprelgacha – Afgʻoniston Respublikasi, 1992-yil 28-apreldan 1996-yil 18-aprelgacha – Afgʻoniston Islom Davlati, 1996-yil 18-apreldan 2001-yil 13-iyungacha – Afgʻoniston Islom Amirligi, 2002-yil 13-iyundan 2004-yil 7-dekabrgacha – Afgʻoniston Islom oʻtish davridagi Respublikasi, 2004-yil 7-dekabrdan 2021-yil 15-avgustgacha – Afgʻoniston Islom Respublikasi, 2013-yil – Afgʻoniston bayrogʻi oʻzgartirildi: Afgʻoniston, Rasmiy 2021-yil 15-avgustdan Afgʻoniston Islom Amirligi.
| ||
1949-yil 11-may – Siam rasman Tailand Qirolligi deb oʻzgartirildi. | ||
1947-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1956-yil 23-mart – Pokistonning 1956-yil Konstitutsiyasi kuchga kirdi, davlatning rasmiy nomi Pokiston Islom Respublikasiga oʻzgartirildi (urdu. اسلامی جمہوریۂ پاکستان). 1971-yil 26-mart – Bangladesh (Sharqiy Pokiston) mustaqilligini eʼlon qildi va Pokiston tarkibidan chiqdi. 1971-yil 16-dekabr – Pokiston Bangladesh mustaqilligini tan oldi. | ||
1990-yil 22-may – Yaman Xalq Demokratik Respublikasi (Janubiy Yaman) bilan yagona Yaman davlatiga birlashdi (arab. الجمهورية اليمنية). 1947-yil 30-sentyabr yangi davlatning BMTga qaralgan sana hisoblanadi. |
1948-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1962-yil 4-martdan 1988-yil 18-sentyabrgacha – Birma Ittifoqi Sotsialistik Respublikasi, 1974-yil 3-yanvarda – Birma bayrogʻi oʻzgartirildi: Birma ittifoqi Sotsialistik Respublikasi 1988-yil 18-sentyabrdan 1989-yil 20-iyulgacha – Birma ittifoqi 1989-yil 20-iyuldan 2008-yil 10-maygacha – Myanma Ittifoqi Rasman 2008-yil 10-maydan Myanma Ittifoqi Respublikasi 2010-yil 21-oktyabr – Myanma bayrogʻi oʻzgartirildi: Myanma Ittifoqi Respublikasi |
1949-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1949-yil 11-may |
1950-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1955-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1976-yil 28-dekabrdan 1991-yil 31-martgacha – Albaniya Xalq Sotsialistik Respublikasi, Rasmiy 1991-yil 31-martdan Albaniya Respublikasi, 1992-yil 7-aprel – Albaniya bayrogʻi oʻzgartirildi: Albaniya. | ||
1967-yil – Bolgariya bayrogʻi oʻzgartirildi: Bolgariya 1971-yil 21-may Bolgariya bayrogʻi oʻzgartirildi: Bolgariya 1990-yil 27-noyabrda bolgariya bayrogʻi oʻzgartirildi: Rasman 1990-yil 7-dekabrdan Bolgariya Republikasi | ||
1957-yil 1-oktyabr – Vengriya bayrogʻi oʻzgartirildi: Vengriya 1989-yil 23-oktyabrdan 2011-yil 31-dekabrgacha – Vengriya Respublikasi 1990-yil 1-oktyabr – Vengriya bayrogʻi oʻzgartirildi: Vengriya Rasman 2012-yil 1-yanvardan Vengriya | ||
Rasman 1975-yil 20-noyabrdan Ispaniya Qirolligi 1977-yil – Ispaniya bayrogʻi oʻzgartirildi: Ispaniya 1981-yil 19-dekabr – Ispaniya bayrogʻi oʻzgartirildi: Ispaniya | ||
1970-yil 9-oktyabrdan 1975-yil 17-aprelgacha – Kxmer Respublikasi 1975-yil 17-apreldan 1979-yil 10-yanvargacha – Kompuchiya Demokratiyasi 1979-yil 10-yanvardan 1989-yil 1-maygacha – Kompuchiya Xalq Respublikasi 1989-yil 1-maydan 1993-yil 28-sentyabrgacha – Kombodja Davlati | ||
Rasman 1975-yil 2-dekabrdan Laos Xalq Demokratik Respublikasi | ||
1969-yil 1-sentyabrdan 1977-yil 2-martgacha – Liviya Arab Respublikasi 1977-yil 2-martdan 2011-yil 20-oktyabrgacha – Buyuk Sotsialistik Xalq Liviya Arab Jamahiriyasi | ||
1962-yil 16-dekabr – Nepal bayrogʻi oʻzgartirildi: Nepal Rasman 2008-yil 26-maydan Nepal Federativ Demokratik Respublikasi | ||
1952-yil 24-sentyabr – Ruminiya bayrogʻi oʻzgartirildi: Ruminiya 1965-yil 21-avgustdan 1989-yil 30-oktyabrgacha – Ruminiya Sotsialistik Respublikasi Rasman 1989-yil 30-oktyabrdan Ruminiya 1989-yil 27-dekabr – Ruminiya bayrogʻi oʻzgartirildi: Ruminiya | ||
1972-yil 22-may – Seylon nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi: Shri-Lanka federativ Sotsialistik Respublikasi |
1956-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1969-yil 25-maydan 1985-yil 6-aprelgacha – Sudan Demokratik Respublikasi Rasman 1985-yil 6-apreldan Sudan Respublikasi | ||
1957-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Rasman 1963-yil 16-sentyabrdan Malayziya |
1958-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1960-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1975-yil 30-noyabrdan 1990-yil 1-maygacha – Benin Xalq Respublikasi Rasman 1990-yil 1-maydan Benin Respublikasi | ||
1961-yil 1-oktyabrdan 1972-yil 2-iyungacha — Kamerum Federativ Respublikasi 1972-yil 2-iyundan 1984-yil 4-fevralgacha – Kamerun Birlashgan Respublikasi 1975-yil 20-may – Kamerun bayrogʻi oʻzgartirildi: Kamerun Rasman 1984-yil 4-fevraldan Kamerun Respublikasi | ||
1965-yil 1-oktyabrdan 1971-yil 27-oktyabrgacha – Kongo Demokratik Respublikasi 1971-yil 27-oktyabrdan 1997-yil 17-maygacha – Zair Respublikasi Rasman 1997-yil 17-maydan – Kongo Demokratik Respublikasi | ||
1970-yil 3-yanvardan 1992-yil 31-avgustgacha – Kongo Xalq Respublikasi | ||
Rasman 1986-yildan Kot-d’Ivuar Respublikasi | ||
1974-yil 30-dekabrdan 1992-yil 12-yanvargacha – Madagaskar Demokratik Respublikasi Rasman 1992-yil 12-yanvardan Madagaskar Respublikasi
| ||
1969-yil 21-oktyabrdan 1991-yil 26-yanvargacha – Somali Demokratik Respublikasi 1991-yil yanvardan 1997-yil yanvargacha – Somali Respublikasining Muvaqqat Hukumati 2000-yil 5-maydan 2004-yil 14-oktyabrgacha – Somali Respublikasining oʻtish davridagi Milliy Hukumati 2004-yil 12-oktyabrdan 2012-yil 20-avgustgacha – Somali Respublikasining oʻtish davridagi Federativ Hukumati Rasman 2012-yil 20-avgustdan Somali Federativ Respublikasi | ||
1961-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1992-yil 12-fevral – Mongoliya nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi: Mongoliya 2011-yil 8-iyul – Mongoliya bayrogʻi oʻzgartirildi: Mongoliya | ||
1964-yil 26-aprelda Zanzibarni Tanganika bilan bitta davlatga – Tanzaniyaga birlashtirish toʻgʻrisidagi bitim kuchga kirdi va Tanzaniya Birlashgan Respublikasi deya nomlandi. |
1962-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1966-yil 29-noyabr – Burundi nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi: Burundi Respublikasi | ||
1963-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1964-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1965-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlat | Izoh |
---|---|---|
1966-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1967-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1970-yil 30-noyabrdan 1990-yil 22-maygacha – Yaman Xalq Demokratik Respublikasi 1990-yil 22-may – Yaman Xalq Respublikasi (Shimoliy Yaman) bilan yagona Yaman davlatiga birlashdi (arab. الجمهورية اليمنية). |
1968-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Rasman 2018-yil 9-apreldan Esvatini Qirolligi | ||
1970-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1987-yil 7-oktyabrdan 1990-yil 25-iyungacha – Fiji Respublikasi 1990-yil 25-iyundan 1998-yil 27-iyulgacha – Fiji Mustaqil Demokratik Respublikasi Rasman 1998-yil 27-iyuldan Fiji Respublikasi |
1971-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1973-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1990-yil 3-oktyabr – Germaniyaning birlashishi boʻlib oʻtdi, GDR oʻz faoliyatini toʻxtatdi va GFR tarkibiga kirdi. | ||
1990-yil 3-oktyabr – Germaniyaning birlashishi boʻlib oʻtdi, GDR oʻz faoliyatini toʻxtatdi va GFR tarkibiga kirdi. | ||
1974-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1975-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Rasman 1986-yil 6-fevraldan Kabo-Verde Respublikasi 1992-yil 22-sentyabr – Kabo-Verde bayrogʻi oʻzgartirildi: Kabo-Verde | ||
1978-yil 1-oktyabrdan 2002-yil 7-yanvargacha – Komor Orollari Islom Federativ Respublikasi 1992-yil 7-iyun – Komor bayrogʻi oʻzgartirildi: Komor orollari 1996-yil 3-oktyabr – Komor bayrogʻi oʻzgartirildi: Komor Orollari 2002-yil 7-noyabr – Komor Orollari nomi va bayrogʻi oʻzgartirildi: Komor Orollari Ittifoqi Respublikasi | ||
1983-yil 1-may – Mozambik bayrogʻi oʻzgartirildi: Mozambik Rasman 1990-yil 1-dekabrdan Mozambik Respublikasi | ||
1976-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Rasman 1992-yil 17-avgustdan Angola Respublikasi | ||
1996-yil 18-iyun – Seyshell bayrogʻi oʻzgartirildi: Seyshell |
1977-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1978-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1979-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1980-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1981-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1983-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1984-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1990-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1991-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1992-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
2001-yil 25-iyun – Turkmaniston bayrogʻi oʻzgartirildi: Turkmaniston | ||
1993-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1993-yil 8-apreldan 2019-yil 12-fevralgacha – Makedoniya Sobiq Yugoslaviya Respublikasi Rasman 2019-yil 12-fevraldan Shimoliy Makedoniya Respublikasi | ||
1994-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
1999-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
2000-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
2003-yil 4-fevraldan 2006-yil 5-iyungacha – Sebiya va Chernogoriya Davlati Ittifoqi |
2002-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
2006-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
2011-yil
[tahrir | manbasini tahrirlash]aʼzo boʻlgan sanasi | Davlatlar | Izoh |
---|---|---|
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lou, Vogan; Roberts, Adam ; Valliyskiy, Djennifer; Zaum, Dominik, red. (2008 god). Sovet Bezopasnosti OON i voyna: evolyutsiya misli i praktiki s 1945 goda. Oksfordskiy universitet. ISBN 978-0-19-953343-5.
- Roberts, Adam; Kingsberi, Benedikt, red. (1994 god). Organizatsiya Obʼedinyonnix Natsiy, razdelyonniy mir: roli OON v mejdunarodnix otnosheniyax (2-e izd.). Oksfordskiy universitet. ISBN 978-0-19-827926-6.
- Birlashgan Millatlar Tashkiloti aʼzolari — maqola Katta Sovet Ensiklopediyasidan.
- Grishaeva L. Ye. Rossiya i OON: istoriya i sovremennost. M., 2007;
- Organizatsiya Obʼedinyonnix Natsiy: Sb. dokumentov / Sost. K. A. Bekyashev i dr. M., 1981;
- OON i sovremennie mejdunarodnie otnosheniya / Otv. red. G. P. Jukov. M., 1986;
- Ball, Howard. Genocide: A Reference Handbook(ingl.). — Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2011. — ISBN 978-1-59884-488-7.
- Andoza:Нп3. Soldiers of Diplomacy: The United Nations, Peacekeeping, and the New World Order(ingl.). — University of Toronto Press, 1998. — ISBN 978-0-8020-0899-2.
- Fasulo, Linda. An Insider's Guide to the UN(ingl.). — New Haven, Connecticut: Yale University Press, 2004. — ISBN 978-0-300-10155-3.
- Fomerand, Jacques. The A to Z of the United Nations(ingl.). — Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2009. — ISBN 978-0-8108-5547-2.
- Tower of Babble: How the United Nations Has Fueled Global Chaos. — New York: Andoza:Нп3, 2004. — ISBN 978-1-4000-5475-6.
- Grant, Thomas D. Admission to the United Nations: Charter Article 4 and the Rise of Universal Organization(ingl.). — Leiden, Netherlands: Martinus Nijhoff Publishers, 2009. — Vol. 50. — ISBN 978-900417363-7. — ISSN 0924-4883.
- Andoza:Нп3; Andoza:Нп3. FDR and the Creation of the U.N.(ingl.). — New Haven, Connecticut: Yale University Press, 2000. — ISBN 978-0-300-08553-2.
- Andoza:Нп3. — 2007. — ISBN 978-0-375-70341-6.
- Andoza:Нп3. — 2012. — ISBN 978-0-316-54770-3.
- Meisler, Stanley. United Nations: The First Fifty Years(ingl.). — New York: Atlantic Monthly Press, 1995. — ISBN 978-0-87113-616-9.
- Mires, Charlene. Capital of the World: The Race to Host the United Nations(ingl.). — New York University Press, 2013. — ISBN 978-0-8147-0794-4.
- Osmańczyk, Edmund Jan (2004). "Encyclopedia of the United Nations and International Agreements". in Mango, Anthony. Encyclopedia of the United Nations and International Agreements. 4. Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-93924-9.
- Andoza:Нп3. Act of Creation: The Founding of the United Nations: A Story of Super Powers, Secret Agents, Wartime Allies and Enemies, and Their Quest for a Peaceful World(ingl.). — Boulder, Colorado: Westview Press, 2003. — ISBN 978-0-8133-3324-3.
- Sherwood, Robert E. Roosevelt and Hopkins: An Intimate History(ingl.). — New York: Harper and Brothers, 1948.
- The Oxford Handbook on the United Nations(ingl.) / Weiss, Thomas G.; Daws, Sam. — Oxford University Press, 2009. — ISBN 978-0-19-956010-3.
- Wistrich, Robert S. A Lethal Obsession: Anti-Semitism from Antiquity to the Global Jihad(ingl.). — New York: Random House, 2010. — ISBN 978-1-4000-6097-9.
- The United Nations Security Council and War: The Evolution of Thought and Practice since 1945(ingl.) / Andoza:Нп3; Andoza:Нп3; Andoza:Нп3; Zaum, Dominik. — Oxford University Press, 2008. — ISBN 978-0-19-953343-5.
- United Nations, Divided World: The UN's Roles in International Relations(ingl.) // 2nd / Andoza:Нп3; Kingsbury, Benedict. — Oxford University Press, 1994. — ISBN 978-0-19-827926-6.