Mogadisho
Mogadisho (mahalliy nomi Hamar) — Somali poytaxti. Benadir viloyatining maʼmuriy markazi. Hind okeani sohilida joylashgan. Aholisi 900 ming kishi (1996). Iklimi subekvatorial iqlim, yanvarning oʻrtacha temperaturasi 28°, iyulniki 26°. Yillik yogʻin 400 mm dan ziyod. Mamlakatning asosiy porti (chetdan sanoat xom ashyolari, mashina, jihozlar, oziq-ovqat mahsulotlari keltiriladi). Aeroporti xalq,-aro ahamiyatga ega. Avtomobil yoʻllari tuguni. Mamlakatning eng yirik sanoat markazi, ishlab beruvchi sanoat korxonalarining 1/2 qismi shu yerda. Neftni qayta ishlash, yogʻochsozlik, sut mahsulotlari zavodlari, goʻsht va un tortish kombinatlari ishlamoqda. Koʻnpoyabzal, parfyumeriya, tamaki, gugurt, paxta tozalash fabikalari, kemasozlik va kema taʼmirlash korxonalari mavjud. Hunarmandchilik rivojlangan.
Shaharga 12-asrda arab va fors savdogarlari tomonidan asos solingan. Keyinroq Afrikaning sharqiy sohilidagi yirik savdo markazi boʻlgan. 12—17-asrlarda Mogadisho davlati poytaxti, 17-asrda Ummon sultonligi qoʻl ostida boʻlgan. 1905—60 yillarda Italiya Somalisining maʼmuriy markazi. 1960-yildan mustaqil Somali poytaxti. Meʼmoriy yodgorliklardan shahar markazida minorali masjid (1238), Faxriddin masjidi (1269, qrldiqlari), munitsipalitet (1905) saqlangan. Yangi shahar qismida sanoat korxonalari, aeroport, port, sport va sogʻlomlashtirish zonalari joylashgan. Milliy teatr, Xalq saroyi, Milliy universitet, kollejlar, dengizda suzish va baliq ovlash maktabi, ilmiy tadqiqot muassasalari, tibbiyot va tropik gigiyena jamiyati, Milliy universitet kutubxonasi, Milliy muzey va boshqa bor.[1]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |