Portal:Eron/Mavzular

Eron mavzulari

Qadimgi davr

Miloddan avvalgi 3400–539-yillar	Kura-Araks madaniyati (miloddan avvalgi 3400–2000-yillar) Proto-Elam sivilizatsiyasi (miloddan avvalgi 3100–2700-yillar) Elam sulolalari (miloddan avvalgi 2700–540-yillar) Akkad imperiyasi (miloddan avvalgi 2334-2154-yillar) Lullubi (miloddan avvalgi 2300–675-yillar) Kassitlar (miloddan avvalgi 1595-1155-yillar) Mannay shohligi (miloddan avvalgi X—VII asrlar) Yangi Ossuriya imperiyasi (miloddan avvalgi 911–609-yillar) Urartu (miloddan avvalgi 860–590-yillar) Midiya imperiyasi (miloddan avvalgi 678–549-yillar) Skiflar (miloddan avvalgi 652–625-yillar) Yangi Bobil imperiyasi (miloddan avvalgi 626–539-yillar)
Miloddan avvalgi 550 – milodiy 224-yillar	Ahamoniylar imperiyasi (miloddan avvalgi 550–330-yillar) Atropatena (miloddan avvalgi 323 –milodiy 226-yillar) Armaniston qirolligi (miloddan avvalgi 321 – milodiy 428-yillar) Kapadokiya qirolligi (miloddan avvalgi 320-yillar – milodiy 17-yillar) Salavkiylar imperiyasi (miloddan avvalgi 312 – milodiy 63-yillar) Frataraka (miloddan avvalgi 295–220-yillar) Pont shohligi (miloddan avvalgi 281 – milodiy 62-yillar) Parfiya imperiyasi (miloddan avvalgi 247-mil. 224) Fors shohlari (miloddan avvalgi 132-yildan keyin – milodiy 224-yil)
Milodiy 224–651-yillar	Sosoniylar imperiyasi (224–651-yillar)

Oʻrta asrlar va
yangi davr

632–1090	Roshidun xalifaligi (632–661) Umaviylar xalifaligi (661–750) Abbosiylar xalifaligi (750–1258) Somoniylar sulolasi (819–999) Tohiriylar sulolasi (821–873) Alaviylar sulolasi (864–928) Safforiylar sulolasi (861–1003) Ziyoriylar sulolasi (931–1090) Buvayhiylar sulolasi (934–1062)
977–1432	Gʻaznaviylar imperiyasi (977–1186) Gʻuriylar sulolasi (1011–1215) Saljuqiylar imperiyasi (1037–1194) Anushteginlar sulolasi (1077–1231) Eldiguzidlar (1135/36-1225) Kart sulolasi (1244–1381) Elxonlik (1256–1335) Muzaffaridlar sulolasi (1314–1393) Jaloyiriylar sultonligi sulolasi (1335–1432) Choboniylar sulolasi (1338–1357)
1370–1925-yillat	Temuriylar Imperiya (1370–1507) Qora Qoʻyunlilar davlati (1374–1468) Oq Qoʻyunlilar davlati (1378–1508) Safaviylar imperiyasi (1501–1736) Afshoriylar imperiyasi (1736–1796) Zand sulolasi (1751–1794) Qajar imperiyasi (1789–1925) Kavkaz xonliklari (18—20-asrlar) Fors konstitutsiyaviy inqilobi (1905–1911) 1908-yil majlisining bombardimon qilinishi Erondagi kurd separatizmi (1918–) 1921-yil Fors davlat toʻntarishi Xuzistondagi arab separatizmi (1922–2020)

Zamonaviy davr

1925–1979

Islom Respublikasi
1979–hozirgacha

Yana qarang

Geografiya
Chegaralar Shaharlar eng katta qardosh shaharlar va qardosh shaharlar Zilzilalar Atrof-muhit muammolari Iqlim oʻzgarishi Eron Ozarbayjoni Eronning Balujistoni Girkan oʻrmonlari Kavkaz Eron Kurdistoni Eron platosi Urmiya koʻli Orollar Togʻlar Viloyatlar Yovvoyi tabiat

Siyosat

Asosiy	Tsenzura Konstitutsiya (Fors konstitutsiyaviy inqilobi) Korruptsiya Saylovlar (2009-yilgi prezidentlik) Tashqi munosabatlar Eron Islom Respublikasi hukumati Inson huquqlari Bolalar huquqlari LGBT Ayollar huquqlari Sud tizimi Harbiy (Armiya Havo kuchlari Dengiz floti) Razvedka vazirligi Kiberurush Yadro dasturi (BMT Xavfsizlik Kengashining 1747-sonli rezolyutsiyasi) Siyosiy partiyalar Prinsiplistlar Propaganda Islohotchilar Terrorizm (davlat homiylik ayblovlari) Oq inqilob (1963) Ayollar huquqlari harakati
Kengashlar	Ekspertlar Assambleyasi (yoki Kengashi) Maqsadlilikni aniqlash kengashi Gvatdiya kengashi Islom Maslahat Assambleyasi (parlament) Mahalliy kengashlar Milliy xavfsizlik oliy kengashi
Rasmiylar	Elchilar Prezident Viloyat gubernatorlari Oliy rahbar

Iqtisodiyot

Asosiy	Bonyad (xayriya jamgʻarmasi) Inson kapitali oʻrni Kompaniyalar (Avtomobil sanoati) Korrupsiya Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti (EKO) Iqtisodiy tarix Iqtisodiy islohotlar rejasi Energiya Atrof-muhit muammolari Toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar Intellektual mulk Xalqaro neft birjasi Xalqaro reytinglar Eron va Jahon savdo tashkiloti Soliq solish Asosiy iqtisodiy qonunlar Yaqin Sharq iqtisodiyoti Milod minorasi va majmuasi Ishlab chiqarilgan harbiy texnika Yadro dasturi (BMT Xavfsizlik Kengashining 1747-sonli rezolyutsiyasi) Xususiylashtirish Rial (valyuta) Kosmik agentlik Setad Oliy audit sudi Tehron fond birjasi Venchur kapitali (Texnologik startaplar)
Sektorlar	Qishloq xoʻjaligi (meva) Bank ishi va sugʻurta Markaziy bank Shetab bank tizimi Qurilish Mudofaa Sogʻliqni saqlash (Farmatsevtika) Sanoat Konchilik Neft (Angliya-Fors neft kompaniyasi) Telekommunikatsiya va IT (TCI) Transport (aviakompaniyalar metro temir yoʻllari yuk tashish) Turizm
Davlatga tegishli kompaniyalar	Mudofaa sanoati tashkiloti (DIO) Sanoatni rivojlantirish va yangilash tashkiloti (IDRO) Eron aviatsiya sanoat tashkiloti Eron electronika sanoat tarmoqlari Eron milliy neft kompaniyasi (EMNK) Milliy taraqqiyot jamg'armasi
Hidudlar	Asaluye sanoat koridori Chabahor erkin savdo-sanoat zonasi Kish oroli erkin savdo zonasi Tadqiqot markazlari

Jamiyat

Demografiya

Tillar	Forscha (forscha) Arman Ozarbayjon Kurd Ibroniy Gruzin Yangi oromiy Eron tillari
Xalqlar	Eron fuqarolari (Eron diasporasi) Etnik ozchiliklar Armanlar Ossuriyaliklar Ozarbayjonlar cherkeslar Gruzinlar Kurdlar Yahudiylar turkmanlar
Din	Islom Bahoiylik (quvgʻin) Xristianlik Zardushtiylik (quvgʻin) Din erkinligi
Boshqa	Korrupsiya Jinoyatchilik Taʼlim (oliy olim va ulamolar roʻyxati universitetlar) Xalqaro reytinglar Milliyat Suv taʼminoti va kanalizatsiya Ayollar

Madaniyat

Arxitektura (Ahamoniylar
arxitektorlar)
Sanʼat (zamonaviy / zamonaviy)
Astronomiya
Bloglar
Taqvimlar (Forscha Yangi yil (Navroʻz))
Moda
Chikagodagi fors antikvarlari bahsi
Kino
Oshxona (vino)
Folklor
Intellektual harakatlar
Eronliklar
Eronshunoslik
Islom (Islomlashtirish)
Adabiyot
OAV (axborot agentliklari (talaba)
gazetalar)
Mifologiya
Milliy javohirlar
Milliy ramzlar (Imperator madhiyasi)
Opiy isteʼmoli
Fors bogʻlari
Forscha nomi
Falsafa
Davlat bayramlari
Skautlik
Sport (futbol)

Musiqa

Boshqa mavzular

Eron oshxonasi

Mahsulotlar

Sabzavotlar	Loviya Qizil qalampir Karam Noʻxat Cowpea Baqlajon Yasmiq Anor Boʻlingan noʻxat Ismaloq Pomidor Tarkhineh
Giyoh va ziravorlar	Advieh Zirk Qora qalampir Balgur Kashtan yongʻogʻi Dolchin Cumin Sarimsoq Gulpar Funduk Nut Leek Yalpiz Yongʻoq Piyoz Oregano Paprika Petrushka Xandon pista Red pepper Zaʼfaron Walnut

Nonlar

Salatlar

Pishloqlar

Shoʻrva va oshlar

Taomlar

Kaboblar	Chalob kabob Juje kabob Kabob chenjeh Kabob baxtiyoriy Kabob barg Kabob koobideh Kabob mahi Kabob torsh Shashlik
Palov	Albali palov Baghali palov Kalam palov Kateh Lubiya polo Morasa polo Sabzi palov Shirin palov Isfahan biryanisi Tahdig Tahchin Zereshk palov
Khoresh	Baghala ghatogh Khoresh bademjan Khoresh Bādenjān Lapeh Khoresh Bāmieh Khoresh Bāmieh Lapeh Khoresh Beh Khoresh alou Esfenaj Fesenjān Khoresh Havij Khoresh Kadu Khoresh Qārch Ghalieh Mahi Khoresh gheimeh Khoresh ghormeh sabzi Khoresh Kangar Khoresh Karafs Khoresh Lubia-Sabz Khoresh Reevaas
Boshqa	Kale pache Kashkak Nargesi Kofta Tabriz meatballs Ashpal Omelette Port sausage Reshteh Somsa Tarhana Tas kebab Yakhni

Souslar

Gazaklar

Shirinliklar va desertlar

Ichimliklar

Asboblar

Aloqador oshxonalar

Eron portal

k m t Eron iqtisodiyoti
Soliqqa tortish Subsidiya islohoti rejasi Mehnat Xususiylashtirish Bank va sugʻurta Energetika Toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar Ekologiya Fan va texnologiya
Sanoat tarmoqlari	Qishloq xoʻjaligi Avtomobilsozlik Aviatsiya bank va sugʻurta Aloqa va IT Qurilish Mudofaa sanoati Energetika Sogʻliqni saqlash Sanoat Media Kon ishi Neft sanoati Farmatsevtika Kosmik agentligi Turizm Transport	Abadandagi neft-kimyo majmuasi
Tashkilotlar	Savdo, sanoat, konlar va qishloq xoʻjaligi palatasi Markaziy bank Bosh inspeksiya idorasi Hukumat Neft birjasi Eron savdo birjasi Islom inqilobi qoʻriqchilari korpusi Boshqaruv va rejalashtirish tashkiloti Savdo vazirligi Iqtisodiyot va moliya vazirligi Neft vazirligi Milliy taraqqiyot jamlarmasi Ravand instituti Diniy tashkilotlar Setad Xavfsizlik tashkiloti Oliy nazorat sudi Tehron fond birjasi
Roʻyxatlar	Banklar Kompaniyalar Iqtisodiy qonunlar Xalqaro reytinglar Ishlab chiqarilgan harbiy texnikad Yadroviy inshootlar Elektr stantsiyalar Toʻgʻon va suv omborlari
Energetika	Energetika Gaz Neft Yadro Neft kimyosi Shamol
Turkum	Havo yoʻllari Banklar Xayriyalar Kompaniyalar Iqtisodiy islohot Mehnat va soliq qonunlari Xususiylashtirish Fan va texnologiya

k m t Eron tillari
Rasmiy tillar	Forscha
Mintaqaviy tillar	Ozarbayjoncha Achomiycha Kurdcha Kurmanji Suryoniy tili Xvarin Laki Gorani Luri Gʻilaki Mazanderani Arab tili Balujcha Tolishcha Taticha Qashqaycha Turkmancha Semnani Xuroson turkiy tili
Ozchilik tillari	Armancha Ossuriycha Cherkescha Domari Gruzincha Ibroniycha Jadgalicha Zargari Romani Xalajcha
Imo-ishora tillari	Fors imo-ishora tili Qahve Xane imo-ishora tili

Eron mudofaasi

Qurolli kuchlari

Mudofaa

Armiya	Quruqlik qoʻshinlari Dengiz floti Havo qoʻshinlari Havo hujumidan mudofaa qoʻshinlari
Inqilob gvardiyasi	Quruqlik qoʻshinlari Dengiz floti Aerokosmik kuchlar Quds kuchlari Basij
Faoliyati toʻxtagan	Imperator gvardiyasi Tartibsiz urush shtab-kvartirasi Qurilish jihodi

Huquqni muhofaza qilish

FARAJA	Profilaktika politsiyasi Xavfsizlik politsiyasi Yoʻl politsiyasi Kiberpolitsiya Narkotiklarga qarshi politsiya Imigratsiya va pasport politsiyasi Diplomatik politsiya Jinoyat qidiruv politsiyasi Chegara qoʻriqlash xizmati
Faoliyati toʻxtagan	Shahrboniy Jandarmeriyasi Qoʻmita

Boshqalar

Turkum

k m t Eron axborot agentliklari va veb-saytlari
Axborot agentliklari	ABNA ANA Fars SNN ICANA ILNA IPNA IRNA ISNA MANA Mehr TABNAK PANA Tasnim YJK
Yangiliklar veb-saytlari	Eghtesad Online Baztab Entekhab Fararu Mashregh Rajanews Tehran Times Yalasarat

Eronda din

Dinlar

Tan olingan

Rasmiy	Islom, Shia
Ozchilik dinlar	Islom Zaydi shia Sunniy: Hanafiylik Shofeʼiylik Molikiylik Hanbaliy Nasroniylik Arman apostoli Ossuriya cherkovi Xaldey Yahudiylik Zardushtiylik

Tan olinmagan

Ozchilik dinlar	Ateizm Bahoiylik Mandeizm Yarsanizm

Boshqa dinlar

Eron kosmik dasturi

Tashkilotlar

Kosmik markazlar

Sunʼiy yoʻldoshlar

Razvedka/Josuslik	Sina-1 Mesbah-1 Mesbah-2 Fajr Nur-1 Nur-2 Xayyom
Masofadan zondlash	Zafar Rasad 1 Navid Pars-2 Masud-2 AmirKabir Tolu
Aloqa	Omid Nahid-1†

Ishga tushirilgan apparatlar

Kosmik kemalar va kapsulalar

Pishgam

Astronomik rasadxonalar

Birlamchi kosmodromlar

Kishilar

Olimlar	Muhammad Ali Forgʻaniy

k m t Eron masjidlari
	Ogʻa Buzrug masjidi Al-Nabi masjidi (Qazvin) Otigʻ masjidi Oyatullo Humayniy majmuasi Koʻk masjid (Tabriz) Fotima al-Masuma ansambli Guharshod masjidi Hoji Shahbozxon masjidi Imom Rizo ansambli Imomzoda Hamza masjidi (Tabriz) Imomzoda Ja'far masjidi (Borujard) Imomzoda Solih masjidi Amol masjidi Borujard masjidi Fahroj masjidi Firdavs masjidi Isfahon masjidi Noyin masjidi Nishopur masjidi Qazvin jome masjidi
Masjid

k m t Eronning qoʻriqlanadigan hududlari
Milliy bogʻlar	Baxtigon (IW) Bamu Bojag (IW) Dayer-Naxilu Gamishlu Gatroyeh Goliston (BR) Kavir (BR) Xabr Xojir Kiasar Kolahgʻozi Lar Nayband Paband Saluk Sarigʻol Siyohkoʻh Surxi Hisor Tandur Tongi Sayod Xar Turon (BR) Urmiya koʻli (BR, IW)
Milliy tabiat yodgorliklari	Alam-Koʻh Damovand Sabalon Sarvi Abarkoʻh Taftan
Yovvoyi tabiat qoʻriqxonalari	Amirkalayi (IW) Baxtegan (IW) Hamun Miyondasht Miyonkale (BR, IW) Robat Shur Selke (IW) Shodigon (IW) Shidvar (IW) Sorxankoʻl (IW) Turan (BR)
Qoʻriqlanadigan hududlar	Alvand Arasbaran (BR) Arjan and Parishan (BR, IW) Dena Dinar Kouh Gando (IW) Geno (BR) Hara (BR, IW) Haraz Heleh (IW) Jajrud Kabir Kouh Karkas Karkheh Kavir (BR) Koulak Manesht Mianjangal Mozaffari Siahkeshim (IW) Touran (BR)
BR: Biosfera rezervati - IW: Xalqaro botqoqlik (Ramsar obyekti) - Barcha nomlar Eron atrof-muhit departamenti tomonidan roʻyxatga olingan

k m t Erondagi Jahon merosi
Erondagi Jahon merosi obyektlari roʻyxati
Madaniy	Arman monastir ansambllari Avliyo Faddey monastiri Avliyo Stepan monastiri Dzordzor ibodatxonasi Chupan ibodatxonasi Xudoning Muqaddas Onasi cherkovi Bam va uning madaniy landshafti Behistun Chogʻa Zanbil Maymandning madaniy landshafti Guliston saroyi Gonbadi Qobus Isfahon Jome masjidi Naqshi Jahon maydoni Pasargada Persepol Fors bogʻlari Pasargada Chihil sutun Fin Eram Shozda Davlatobod Abbosobod Akbariya Pahlavonpur Shahr-i Suxte Shayx Safi maqbarasi Sultoniya gumbazi Shushtar tarixiy gidravlika tizimi Suza Tabriz bozori Taxt-i Sulaymon Fors korizi Gʻasobe Balode Zarch Hassan Abad Moshir Goharriz Akbarobod Gasimobod Moun Vazvan Mozdobod Ibrahimobod Yazd Fors viloyatining sosoniy arxeologik landshafti Duxtar qalʼasi Ardashir yordami relyefi Ardashir gʻalabasi relyefi Ardashir Xurre Ardashir saroyi Bishopur Shopur I ning ulkan haykali Shopur gʻori Sarviston saroyi Trans-Eron temir yoʻli Uramanatning madaniy landshafti Fors karvonsaroyi	Eron bayrogʻi
Tabiiy	Lut choʻli Girkan oʻrmonlari	Eron bayrogʻi