Turkiyaning viza siyosati
Turkiyaning viza siyosati Turkiyaga kirishni xohlovchi chet el fuqarosining mamlakatga kelishi, kirishi va mamlakatda qolishiga ruxsat olish uchun bajarishi kerak boʻlgan talablar bilan bogʻliq.
Turkiyaga tashrif buyuruvchilar vizasiz kirishga ruxsat etilgan 91 ta davlat va hududdan biri yoki fuqarolari elektron vizaga murojaat qilish huquqiga ega boʻlgan 28 ta davlat va hududdan biridan boʻlmasa, Turkiya diplomatik vakolatxonalaridan birida viza olishlari kerak. Turkiya vizalari Tashqi ishlar vazirligi va uning chet eldagi diplomatik vakolatxonalari tomonidan migratsiya oqimini tartibga solish va osonlashtirish maqsadida beriladigan hujjatlardir[1].
Aksariyat millatlarga mansub sayyohlar kelgan kundan boshlab kamida 150 kun amal qiladigan pasportga ega boʻlishi kerak. Pasportning amal qilish muddati: Belgiya, Fransiya, Lyuksemburg, Portugaliya, Ispaniya va Shveysariya fuqarolari muddati besh yildan kam boʻlgan pasport bilan kirishi mumkin, Germaniya fuqarolari amal qilish muddati bir yildan kam boʻlgan pasport yoki ID karta bilan kirishi mumkin, Bolgariya fuqarolari faqat yashash muddati uchun amal qiladigan pasportga ega boʻlishlari kerak[2]. Ozarbayjon, Belgiya, Bosniya va Gersegovina, Bolgariya, Fransiya, Gruziya, Germaniya, Gretsiya, Italiya, Lixtenshteyn, Lyuksemburg, Malta, Moldova, Niderlandiya, Norvegiya, Shimoliy Kipr, Polsha, Portugaliya, Serbiya, Ispaniya, Shveytariya va Ukraina fuqarolari uchun pasport oʻrniga shaxsiy guvohnoma qabul qilinadi. Amal qilish muddati talabi shaxsiy guvohnomalari qabul qilinadigan mamlakatlar fuqarolariga taalluqli emas[3][4].
Turkiya Yevropa Ittifoqi aʼzoligiga nomzod davlat boʻlsa ham, u Shengen hududi viza siyosatiga qaraganda ancha murakkab viza siyosatiga ega[5]. Turkiya Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlat Kipr fuqarolaridan, shuningdek Shengen II ilovasi mamlakatlari va hududlari — Antigua va Barbuda, Avstraliya, Bagama, Barbados, Kanada, Dominika, Sharqiy Timor, Grenada, Kiribati, Marshall orollari, Mavrikiy, Mexiko, Mikroneziya, Palau, Sent-Lyusiya, Sent-Vinsent va Grenadin orollari, Samoa, Solomon orollari, Tayvan, Tonga, Tuvalu, Birlashgan Arab Amirliklari va AQSh fuqarolaridan viza talab qiladi. Biroq, ushbu mamlakatlarning aksariyat fuqarolari elektron viza olishlari mumkin. Boshqa tomondan, Turkiya boshqa davlatlar va hududlar — Ozarbayjon, Belarusiya, Beliz, Boliviya, Ekvador, Indoneziya, Eron, Kosovo, Qirgʻiziston, Iordaniya, Livan, Moʻgʻuliston, Marokash, Qatar, Rossiya, Tojikiston, Tailand, Tunis va Oʻzbekiston fuqarolariga mamlakatga vizasiz kirish huquqini beradi.
Turkiya hukumati 2020-yil 2-martdan boshlab quyidagi davlatlar pasport egalari uchun vizalar talab qilinmasligini eʼlon qildi: Avstriya, Belgiya, Xorvatiya, Irlandiya Respublikasi, Malta, Niderlandiya, Norvegiya, Polsha, Portugaliya, Ispaniya va Buyuk Britaniya[6].
Viza siyosati xaritasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vizasiz kirish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Quyidagi mamlakatlar va hududlarning oddiy pasportlarga ega fuqarolari turistik yoki biznes maqsadlarida (agar boshqacha koʻrsatilmagan boʻlsa) quyida tavsiflangan muddatlarda Turkiyaga tashrif buyurishlari uchun viza talab qilmaydi. 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha boʻlgan tashrif buyuruvchilarning baʼzi mamlakatlar fuqarolari uchun pasport oʻrniga shaxsiy guvohnoma ham qabul qilinadi.
ID — 180 kun ichida 90 kungacha boʻlgan muddatga ID karta bilan kirishi mumkin. T — faqat turistik maqsadlar uchun vizasiz. 1 — Belgiya, Bolgariya, Fransiya, Germaniya, Gretsiya, Italiya, Lyuksemburg, Malta, Niderlandiya, Polsha, Portugaliya va Ispaniya fuqarolariga pasport oʻrniga ID karta bilan kirishga ruxsat beriladi. 2 — Lixtenshteyn, Norvegiya va Shveysariya fuqarolari uchun pasport oʻrniga ID karta bilan kirishga ruxsat beriladi. 3 — faqat Britaniya fuqarolari[13] |
- Shartli vizasiz kirish
T — Faqat turistik tashriflar uchun. 1 — 15 yoshdan kichik yoki 65 yoshdan katta boʻlgan taqdirda. 2 — Shimoliy Kiprda istiqomat qilish va Ercan xalqaro aeroportidan yoki Famagusta, Gemikonagʻi yoki Kyrenia dengiz portlaridan toʻgʻridan-toʻgʻri kelish uchun taqdim etiladi. 3 — 16 yoshga toʻlmagan yoki 55 yoshdan katta boʻlgan taqdirda. |
- Maldivalar va Turkiya oʻrtasida hali ratifikatsiya qilinmagan vizasiz kelishuv imzolandi[16].
Oddiy boʻlmagan pasport egalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oʻzaro kelishuvlarga koʻra, quyidagi yurisdiksiyalar tomonidan berilgan diplomatik yoki xizmat pasportlari yoki laissez-passer egalari 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha Turkiyaga kirishlari va qolishlari mumkin (agar boshqacha koʻrsatilmagan boʻlsa):
T — faqat turistik tashriflar uchun. 1 — umuman vizasiz. 2- 180 kunlik davrda 30 kun. D — diplomatik pasportlar. S — xizmat pasportlari. |
- Birlashgan Millatlar Tashkilotining (BMT) koʻk sayohat hujjatlariga ega boʻlgan Laissez-Passer egalari, agar ular rasmiy topshiriqlarini tasdiqlay olsalar, 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha Turkiyaga rasmiy tashriflari uchun kirish vizasi talabidan ozod qilinadilar. Aks holda ularga ham umumiy viza qoidalari qoʻllanadi.
- Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qizil sayohat hujjati egalari kirish vizasidan ozod qilinadilar va tashrif maqsadidan qatʼiy nazar Turkiyada 180 kun ichida 90 kungacha qolishlari mumkin[20].
- Diplomatik pasportlar uchun vizani bekor qilish toʻgʻrisidagi bitimlar Laos bilan 2018-yilning noyabr oyida va Zambiya bilan 2019-yilning may oyida imzolangan va ular hali kuchga kirmaydi[21][22][23].
Elektron vizalar (e-Visa)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Quyidagi 29 davlat va hududning pasportlari egalari kelishdan oldin toʻlov evaziga elektron viza (e-Visa) olishlari mumkin. Ushbu millatlarning aksariyati uchun qolish muddati 180 kun ichida 90 kunni tashkil etadi (baʼzilari uchun 30 kun)[24][25]:
ID — 180 kun ichida 90 kungacha boʻlgan muddatga ID karta bilan kirishi mumkin 1 — Faqat bitta kirish elektron vizasiga murojaat qilishlari mumkin va 30 kungacha qolishlari mumkin. 2 — muddati oʻtgan pasport bilan kirishga ruxsat beriladi (5 yilgacha). 3 — elektron vizalar bepul beriladi. Toʻlov toʻlanganda elektron viza olgan Meksika fuqarolariga tegishli. 4 — Kelgandan keyin elektron viza olish mumkin emas. 5 — Bir martalik elektron vizaga murojaat qilishlari mumkin va 30 kungacha qolishlari mumkin. |
Shartli elektron viza
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu mamlakatlar va hududlar fuqarolari bir martalik elektron vizaga murojaat qilishlari mumkin, ular Turkiya hududida 30 kungacha qolishlari mumkin, faqat quyida sanab oʻtilgan shartlarga javob bersa:
Shartlar |
---|
|
Stiker vizasi istisnosiz oldindan talab qilinadigan mamlakatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Quyidagi mamlakatlar va hududlar fuqarolari „Vizasiz kirish“, „Elektron viza“ yoki „Shartli elektron viza“ sxemalaridan birortasi uchun mos emas. Shuning uchun ular Turkiya diplomatik vakolatxonasiga moʻljallangan tashriflari uchun tegishli viza turini oldindan olishlari kerak boʻladi:
Mehmonlar statistikasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu yillarda Turkiyaga eng koʻp sayyohlar quyidagi mamlakatlardan kelgan[28][29][30][31][32]:
No. | Mamlakat | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Rossiya | 7,017,657 | 5,964,631 | 4,715,438 | 866,256 | 3,649,003 |
2 | Germaniya | 5,027,472 | 4,512,360 | 3,584,653 | 3,890,074 | 5,580,792 |
3 | Bolgariya | 2,713,464 | 2,386,885 | 1,852,867 | 1,690,766 | 1,821,480 |
4 | Birlashgan Qirollik | 2,562,064 | 2,254,871 | 1,658,715 | 1,711,481 | 2,512,139 |
5 | Eron | 2,102,890 | 2,001,744 | 2,501,948 | 1,665,160 | 1,700,385 |
6 | Gruziya | 1,995,254 | 2,069,392 | 2,438,730 | 2,206,266 | 1,911,832 |
7 | Ukraina | 1,547,996 | 1,386,934 | 1,284,735 | 1,045,043 | 706,551 |
8 | Iroq | 1,374,896 | 1,172,896 | 896,876 | 420,831 | 1,094,144 |
9 | Niderlandiya | 1,117,290 | 1,013,642 | 799,006 | 906,336 | 1,232,487 |
10 | Ozarbayjon | 901,723 | 858,506 | 765,514 | 606,223 | 602,488 |
11 | Polsha | 880,839 | 646,365 | 296,120 | 205,701 | 550,779 |
12 | Fransiya | 875,957 | 731,379 | 578,524 | 555,151 | 847,259 |
13 | Gretsiya | 836,882 | 686,891 | 623,705 | 593,150 | 755,414 |
14 | Ruminiya | 763,320 | 641,484 | 423,868 | 357,473 | 441,097 |
15 | Qoʻshma Shtatlar | 578,074 | 448,327 | 329,257 | 459,493 | 798,787 |
16 | Falastin | 569,368 | 443,732 | 380,415 | 293,988 | 224,568 |
17 | Saudiya Arabistoni | 564,816 | 747,233 | 651,170 | 530,410 | 450,674 |
18 | Belgiya | 557,435 | 511,559 | 419,998 | 413,614 | 617,406 |
19 | Iordaniya | 474,874 | 406,469 | 277,729 | 203,179 | 162,866 |
20 | Qozogʻiston | 455,724 | 426,916 | 402,830 | 240,188 | 423,744 |
21 | Shvetsiya | 444,285 | 384,397 | 289,134 | 320,580 | 624,649 |
22 | Xitoy | 426,344 | 394,109 | 247,277 | 167,570 | 313,704 |
23 | Avstriya | 401,475 | 353,628 | 287,746 | 310,946 | 486,044 |
24 | Italiya | 377,011 | 284,195 | 205,788 | 213,227 | 507,897 |
25 | Lebanon | 376,721 | 338,837 | 237,476 | 191,642 | 197,552 |
26 | Quvayt | 374,191 | 298,620 | 255,644 | 179,938 | 174,486 |
27 | Daniya | 335,877 | 326,278 | 269,026 | 329,618 | 408,841 |
28 | Chex Respublikasi | 311,359 | 228,251 | 126,567 | 87,328 | 212,464 |
29 | Shveysariya | 311,107 | 269,649 | 206,479 | 215,194 | 380,338 |
30 | Turkmaniston | 297,706 | 252,911 | 230,881 | 165,762 | 174,330 |
31 | Jazoir | 295,512 | 288,207 | 213,333 | 176,233 | 171,873 |
32 | Serbiya | 282,347 | 225,312 | 146,852 | 110,594 | 178,997 |
33 | Kipr | 268,341 | 266,859 | 256,059 | 233,181 | 246,245 |
34 | Libiya | 259,243 | 188,312 | 99,395 | 72,014 | 234,762 |
35 | Belarus | 258,419 | 245,254 | 229,229 | 113,793 | 204,355 |
36 | Ispaniya | 257,342 | 178,018 | 106,757 | 106,582 | 236,063 |
37 | Oʻzbekiston | 252,138 | 241,235 | 195,745 | 134,330 | 143,331 |
38 | Marokash | 234,264 | 176,538 | 114,155 | 87,660 | 109,775 |
39 | Hindiston | 230,131 | 147,127 | 86,996 | 79,316 | 131,869 |
40 | Litva | 229,704 | 199,371 | 134,264 | 109,749 | 112,654 |
Jami | 51,747,198 | 46,112,592 | 37,969,824 | 30,906,680 | 41,114,069 |
Turkiya 2013-yil aprelidan 2017-yilning 1-yanvariga qadar 16 199 968 ta elektron viza berdi. Bu davrda jami 18 452 733 ta ariza topshirilgan edi va qabul darajasi 87,79 % ni tashkil etdi. Vizalarning aksariyati Buyuk Britaniya (4,6 million), Iroq (2 million) va Niderlandiya (1,8 million) fuqarolariga berilgan[33].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „T.C. Dışişleri Bakanlığı Turkish Embassy in New Delhi“. 21-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-oktabr 2018-yil.
- ↑ „Passport Validity Requirements While Entering Turkey in Accordance with Law on Foreigners and International Protection“. Turkish MFA. 12-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-sentabr 2017-yil.
- ↑ „Countries whose citizens are allowed to enter Turkey with their national ID's / Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. Mfa.gov.tr. 2015-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2016-yil.
- ↑ „Bosna Hersek'e kimlik kartıyla seyahat dönemi“.
- ↑ „From Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs. 21-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
- ↑ „Türkiye'den 11 ülkeye vize muafiyeti“. NTV (2-mart 2020-yil). 2-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2020-yil.
- ↑ „Archived copy“. 30-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-yanvar 2021-yil.
- ↑ „Turkey Azerbaijan agree on Mutual visa exemption“. Anadolu Agency (3-iyun 2020-yil). 3-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2020-yil.
- ↑ „From Rep. Of Türkiye Ministry of Foreign Affairs“. 16-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2022-yil.
- ↑ „Cumhuriyet haber verir... Son dakika haberler ve doğru haberin sitesi.“ (turkcha). www.cumhuriyet.com.tr. 3-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2020-yil.
- ↑ „Sırbistan ile Türkiye arasında kimlikle geçiş uygulaması“. 26-iyul 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyun 2022-yil.
- ↑ „Türkiye'den 6 Avrupa ülkesine vize muafiyeti“. NTV (20-fevral 2020-yil). 20-fevral 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-fevral 2020-yil.
- ↑ „Visa Information for Foreigners / Rep. Of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. 18-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-mart 2022-yil.
- ↑ „Turkey Introduces Visa Regime for Russian Journalists“. themoscowtimes.com. 9-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
- ↑ „Türki̇ye, Hi̇zmet Pasaportu Hami̇li̇ Rusya... – T.C. Moskova Büyükelçiliği-Посольство Турции Москва-Turkish Embassy Moscow“. Facebook (18-aprel 2016-yil). 6-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2016-yil.
- ↑ „Maldives, Turkey to sign agreement to facilitate visa-free travel to Turkey“. 31-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-fevral 2022-yil.
- ↑ „Archived copy“. 25-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-iyun 2021-yil.
- ↑ „200305-6.pdf“ (2020). 5-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2020-yil.
- ↑ „Archived copy“. 6-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-noyabr 2020-yil.
- ↑ „General Information About Turkish Visas“. mfa.gov.tr. 19-noyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-noyabr 2021-yil.
- ↑ @TC_AddisAbabaBE. „FM @MevlutCavusoglu and Sierra Leone FM Kamara signed visa free agreement for diplomatic passports @_AfricanUnion“. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
- ↑ „Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu visited Laos, 7–8 November 2018“. www.mfa.gov.tr. 12-noyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-noyabr 2018-yil.
- ↑ „Zambia, Turkey waive visa requirements for diplomatic passport holders“. Xinhua (8-may 2019-yil). 8-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-may 2019-yil.
- ↑ „Electronic Visa Application System“. Electronic Visa Application System. 21-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
- ↑ „Vize Harc Miktarlari En.pdf“. 19-mart 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2015-yil.
- ↑ Must be below 18 or over 35 years old.holding valid visa or residence permit issued by Schengen area countries, Ireland or the United Kingdom
- ↑ „Electronic Visa Application System“. Electronic Visa Application System. 12-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
- ↑ Ministry of Culture and Tourism, Republic of Turkey. „Number of Arriving-Departing Foreigners and Citizens, December 2016“. Retrieved 16 May 2017.
- ↑ NUMBER OF ARRIVING-DEPARTING VISITORS, FOREIGNERS AND CITIZENS December 2017
- ↑ „DISTRIBUTION OF ARRIVING FOREIGN VISITORS — TOP 5 COUNTRIES (2016—2018) JANUARY-DECEMBER“.
- ↑ „Tourism Receipts-Expenditures (2003—2019)“.
- ↑ „2019“. Ktb.gov.tr. Retrieved 2022-03-24.
- ↑ „Turkey issued over 16 million online visas since 2013“. dailysabah.com (25-yanvar 2017-yil). 27-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.