Alain Aspect
| Alain Aspect | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
| Tavalludi |
15-iyun 1947-yil |
| Fuqaroligi | Fransuz |
| Kasbi | Fizik |
Alain Aspect (talaffuzi: Alen Aspe)(1947 — yil 15-iyun, Agen, Fransiya) — fransuz fizigi, kvant optikasi, kvant nazariyasi boʻyicha mutaxassis. Fizika boʻyicha Nobel mukofoti (2022) laureati[1].
1980-yillarning boshida u Bellning tengsizliklari mavzusida nomzodlik dissertatsiyasi ustida ishlagan. Bu vaqtda uning Eynshteyn-Podolskiy-Rozen paradoksi bilan bogʻliq tajribasi shuhrat qozongan. Keyinchalik u lazerli sovutishni oʻrganishga oʻtgan. Hozir u Bose-Eynshteyn kondensati ustida ish olib borish bilan band.
Aspect École Normale Supérieure de Cachan (ENS Cachan, bugungi kunda Parij-Saklay universitetining bir qismi) bitiruvchisi hisoblanadi.
U 1969-yilda fizika boʻyicha magistraturani tamomlagan va 1971-yilda Orsay universiteti (keyinchalik université Paris-Sud nomi bilan tanilgan) École supérieure d’optique (keyinchalik Institut d’Optique Graduate School nomi bilan tanilgan) fan doktori darajasini olgan. [[File: AlainAspectFotoThaler.JPG|thumb|Alain Aspect Budapesht Texnologiya va Iqtisodiyot Universitetida 2013-yil -Parij politexnika maktabi professori. -Fransiya fanlar akademiyasi akademigi (2001)[2] -Fransiya texnologiya akademiyasi aʼzosi -AQSH fanlar akademiyasi xorijlik aʼzosi (2008) -Avstriya fanlar akademiyasi aʼzosi (2009)[3][4]
Amerika jismoniy jamiyati aʼzosi(2005). Yevropa akademiyasining aʼzosi(2009). London Qirollik jamiyatining xorijiy aʼzosi(2015).
Shotlandiyadagi Heriot-Vatt universitetining faxriy doktori(2008). [[File:Alain Aspect, professeur à l’Université Paris-Saclay et à l’École polytechnique, est co-lauréat du Prix Nobel de Physique 2022. (52406154475).jpg|thumb|Alain Aspect Parij-Saclay Universitetida, 4- oktyabr 2022-yil]]
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]— Common Wealth Award of Distinguished Service[en] (1985)
— Holweck mukofoti (1991)
— Gay-Lussac-Humboldt- mukofoti (1999)
— Max Born mukofoti (1999)[5]
— Ilmiy izlanishlar markazining oltin medali (2005)[6]
— Kvant elektronika va optikasi uchun mukofot (2009)[7]
— Wolff mukofoti (2010)
— London Qirollik (2010)
— Herbert-Walther-mukofoti (2012)
— Albert Einstein medali (2012)
— Frederic Ives medali (2013)
— Niels Bohr medali (2013)[8]
— Balzan mukofoti (2013)
— Tomassoni mukofoti (2013)
— Fizika boʻyicha Nobel mukofoti (2022)
Faxriy unvonlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]— 2006-yil: Monreal universiteti
— 2008-yil: Avstraliya Milliy Universiteti
— 2008-yil: Heriot-Vatt universiteti
— 2010-yil: Glazgo universiteti
— 2011-yil: Hayfa universiteti
— 2018-yil: Gonkong shahar universiteti
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Лаура Кеффер. „Нобелевскую премию по физике дали за исследования в сфере квантовой механики“. «Коммерсантъ» (2022-yil 4-oktyabr).
- ↑ „Alain Aspect — Les Membres de l’Académie des sciences“. 2011-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
- ↑ „Oeaw Members Detail“. 2018-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-yanvar.
- ↑ „Alain Aspect et Thomas Ebbesen, récompensés par la Société européenne de physique — Communiqués et dossiers de presse — CNRS“. 2013-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
- ↑ „The Optical Society — Max Born Award — Awards — OSA.org“. 2014-yil 9-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
- ↑ „Alain Aspect, physicist, CNRS 2005 Gold Medal — CNRS Web site — CNRS“. 2013-yil 31-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
- ↑ „EPS Quantum Electronics Prizes — QEOD“. 2016-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
- ↑ „Emissions de composés atmosphériques : de nouveaux scénarios pour le GIEC — Communiqués et dossiers de presse — CNRS“. 2013-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-yanvar.
