Marcel „Marco“ van Basten (talaffuzi: Marsel „Marko“ van Basten) – 1964-yil, 31-oktabrda tugʻilgan, buyuk golland futbolchisi. 2004-yildan boshlab Niderlandlar terma jamoasining bosh murabbiysi.

Oʻyinchi karyerasi

Dastlabki yillar

Marko van Basten 1964-yil 31-oktyabrda Utrext shahrida tugʻilgan. Markoning otasi yop 50-yillarda mashhur futbolchi boʻlib, dos va XVK klublarida qatnashgan, onasi Leni van der Borg esa oʻtmishda gimnastikachi boʻlgan. Marko oilaning ikkinchi farzandi boʻldi, Stenlining akasi Markodan olti yosh katta. Yetti yoshida Marko mahalliy Edo jamoasida futbol bilan shugʻullanishni boshladi, roppa-rosa bir yildan soʻng u Utrextda joylashgan uvv klubining oʻsmirlar jamoasiga oʻtdi. Oʻn yil UVVDA boʻlganidan soʻng, Marko 1981-yilda USVNING boshqa Utrext klubiga oʻtdi^[1].

13 yoshida Marko Rotterdamdagi "Feyenoord" oʻsmirlar jamoasi murabbiyi Leo Benxakker tomonidan koʻrilgan, u Markoning otasiga oʻgʻlini „Feyenoord“stansiga oʻtishni taklif qilgan. Ammo van Bastenning otasi oʻgʻlining hali juda yosh ekanligini va boshqa shaharga koʻchib oʻtishga erta ekanligini aytib, bu taklifni rad etdi. Marko 14 yoshida shifokor unga futbol oʻynashni taqiqlab, shunday dedi: „agar siz yigirma yoshga toʻlganingizda nogironlar aravachasida boʻlishni xohlamasangiz, futboldan voz kechishingiz kerak. Agar siz hali ham futbolsiz yashay olmasangiz, haftada bir martadan koʻp boʻlmagan oʻynang. Professional oʻyinchi boʻlishni unuting.“ Ammo Markoning otasi oʻgʻliga shifokor bilan bu suhbatni unutishini aytdi.

= "Ayaks"

Marco van Basten
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi	Marcel van Basten
Tavallud sanasi	31-oktyabr 1964-yil (60 yosh)
Tavallud joyi	Utrext, Niderlandiya
Boʻyi	188 sm
Ampluasi	bosh murabbiy
Laqabi	San Marco, Utrextlik oqqush
Klub maʼlumoti
Joriy klub	Niderlandlar
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1981-1982	Ajax
Professional faoliyati*
Yillar	Jamoa
1982-1987; 1987-1993	Ajax; AC Milan
Milliy terma jamoa
1981; 1983-1992	Niderlandlar
Boshqargan klublari
2003-2004; 2004-; 2008-	Ajax „B“; Niderlandlar (2008-yil 1-iyulgacha); Ajax (2008-yil 1-iyuldan boshlab)
	*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

1981-yilda van Basten Amsterdamning AFC Ajax klubiga oʻtdi. Markoning asosiy tarkibdagi debyuti 1982-yil 3-aprelda boʻlib oʻtdi. Oʻsha kuni Amsterdamning "De Mer" stadionida klubga qarshi oʻyinda NEK van Basten 46-daqiqada afsonaviy 35 yoshli hujumchi Yoxan Kroyf oʻrniga oʻrinbosarlikka chiqdi. Oʻn yetti yoshli Marko darhol bitta gol urdi, oʻyin esa „Ayaks“ ning 5:0 hisobida yirik gʻalabasi bilan yakunlandi. Ushbu oʻyin van Basten uchun 1981/1982-yilgi Niderlandiya chempionatida „Ayaks“ ning asosiy tarkibida yagona oʻyin boʻldi. Markoning professional darajadagi birinchi murabbiyi nemis Kurt Linder boʻldi, ammo 1982-yil 30-iyun kuni Linder bosh murabbiy lavozimini tark etdi, Linder oʻrnini niderlandiyalik murabbiy Ad de mos egalladi, u ilgari „Ayaks“oʻsmirlar jamoasining murabbiyi boʻlib ishlagan.

Oʻzining ikkinchi mavsumida „Ayaks“ uchun Marko 1982/1983-yilgi Niderlandiya chempionatining 20 oʻyinida 9 ta gol urdi, uning yakunlari boʻyicha „Ayaks“ mamlakat chempioni boʻldi, shuningdek, Niderlandiya Kubogini qoʻlga kiritdi.

1983-yilda Kroyf "Feyenoord"ga oʻtadi. Bu van Bastenga 34 oʻyinda 26 ta gol bilan birinchi marta Niderlandiya chempionatining eng yaxshi bombardir boʻlishiga imkon berdi. Ushbu mavsumda Markoning benefisi „Ayaks“ „Feyenoord“oʻyinida boʻlib oʻtdi. Ushbu oʻyinda amsterdamliklar 8:2 hisobida gʻalaba qozonishdi, van Basten esa xet-trik qildi^[2].

Keyingi uch mavsumda van Basten yana Gollandiya chempionatining eng yaxshi bombardir boʻldi va 1986-yilda 37 ta gol bilan "Oltin butsa" ni (Yevropaning eng yaxshi bombardiri mukofoti) qoʻlga kiritdi. 1986/1987-yilgi mavsumda van Basten Kroyf boshqargan „Ayaks“ bilan birgalikda mamlakat kubogini va muhimligi boʻyicha ikkinchi Yevropa kubogini – kubok egalari Kubogini qoʻlga kiritdi. Keyinchalik van Basten Italiyaning AC Milan klubiga oʻtish niyatini bildirdi. 1986-yil 19-noyabrdan 20-noyabrga oʻtgan kechada Amsterdamning "Amstel" mehmonxonasida „Milan“ prezidenti Silvio Berluskoni bilan kechki ovqatdan soʻng, Marko terma jamoadagi sherigi Ruud Gullit bilan birgalikda Italiya klubiga oʻtishga rozilik berdi.

Manbalar

↑ „Технический директор ФИФА ван Бастен предложил кардинально изменить футбольные правила“. Qaraldi: 2024-yil 29-may.
↑ „Ajax — NEC 5:0“. Qaraldi: 2024-yil 29-may.

Havolalar

Marco van Basten National-Football-Teams.com saytida
Marco van Basten – UEFA musoboqalardagi natijalari (arxivlangan)
Marco van Basten – FIFA musobaqalaridagi natijalari (arxivlangan)
Marco van Basten extensive profile at AC Milan Online
Marco van Basten dedicated fanpage

[1] „Технический директор ФИФА ван Бастен предложил кардинально изменить футбольные правила“. Qaraldi: 2024-yil 29-may.

[2] „Ajax — NEC 5:0“. Qaraldi: 2024-yil 29-may.

[1]

[2]