Oʻzbekiston hukumati

Bu maqola Bosh vazir boshchiligidagi yagona ijro etuvchi hokimiyat haqidadir. Barcha boʻlimlar uchun Oʻzbekiston davlat tuzumi sahifasiga qarang.

Oʻzbekiston Respublikasi hukumati

Oʻzbekiston gerbi
Hukumat haqida umumiy maʼlumot
Tashkil etilgan	1991-yil 1-sentyabr
Avvalgi Hukumat	Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Kengashi
Yurisdiksiya	Oʻzbekiston
Employees	approx: 6, 300, 000
Annual budget	$33.7 billion
Minister responsible	Abdulla Aripov, Oʻzbekiston bosh vaziri
Hukumat rahbarlari	Abdulla Aripov, Bosh vazir
Website	gov.uz

Oʻzbekiston Respublikasida ijro etuvchi hokimiyatni Oʻzbekiston Hukumati amalga oshiradi. Hukumat aʼzolari – Oʻzbekiston Prezidenti, Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri, vazirlar va vazir oʻrinbosarlari. Bu Oʻzbekiston Konstitutsiyasida oʻzining huquqiy asosiga ega. Vazirlar Mahkamasi – Oʻzbekiston Respublikasi Hukumati Oʻzbekiston Respublikasining ijro etuvchi hokimiyat organi boʻlib, iqtisodiyotning samarali faoliyat yuritishi, ijtimoiy-madaniy taraqqiyotga, qonunlar va Oliy Majlisning boshqa qarorlari, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari va qarorlari ijrosiga rahbarlikni taʼminlaydi.

Vazirlar Mahkamasi

Vazirlar Mahkamasi Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri, uning oʻrinbosarlari, vazirlar va davlat qoʻmitalari raislaridan iborat. Qoraqalpogʻiston Respublikasi hukumati rahbari oʻz lavozimiga koʻra Vazirlar Mahkamasi tarkibiga kiradi. Vazirlar Mahkamasining tarkibi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan shakllantiriladi. Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri nomzodi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining taqdimnomasiga asosan Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining palatalari tomonidan koʻrib chiqiladi va tasdiqlanadi. Vazirlar Mahkamasi aʼzolari Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri taqdimiga binoan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tasdiqlanadi. Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri Vazirlar Mahkamasi faoliyatini tashkil etadi va unga rahbarlik qiladi, uning samarali faoliyati uchun shaxsan javobgar boʻladi, Vazirlar Mahkamasining majlislarida raislik qiladi, uning qarorlarini imzolaydi. Vazirlar Mahkamasi qonunchilik tashabbusi huquqiga ega. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Vazirlar Mahkamasi vakolatiga kiruvchi masalalar boʻyicha qarorlar qabul qilishga, uning majlislarida raislik qilishga, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlarini hamda Bosh vazirning farmoyishlarini bekor qilishga haqli. Vazirlar Mahkamasi oʻz faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti va Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi oldida javobgardir. Vazirlar Mahkamasi oʻz vakolatlarini yangi saylangan Oliy Majlisga oʻxshash tarzda oʻz zimmasiga oladi. Vazirlar Mahkamasining faoliyatini tashkil etish tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 14-fevraldagi 62-son qarori bilan tasdiqlangan Vazirlar Mahkamasining Nizomida belgilangan. Vazirlar choraklik rejalar asosida amalga oshiriladi. Vazirlar Mahkamasi majlislarida davlat boshqaruvi, iqtisodiyot va ijtimoiy-madaniy rivojlantirishning eng muhim masalalari hal etiladi. Vazirlar Mahkamasining majlislari har chorakda kamida bir marta oʻtkaziladi. Vazirlar Mahkamasining doimiy faoliyat yurituvchi organi sifatida Bosh vazir va uning oʻrinbosarlaridan iborat Vazirlar Mahkamasining Prezidiumi faoliyat koʻrsatadi. Bosh vazirning qaroriga binoan Vazirlar Mahkamasi tarkibiga Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining boshqa aʼzolari ham kiritilishi mumkin. Vazirlar Mahkamasi va uning Prezidiumining navbatdan tashqari majlislari kechiktirib boʻlmaydigan masalalarni muhokama qilish zarurati tugʻilganda oʻtkazilishi mumkin. Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirida har haftada Bosh vazir oʻrinbosari, Axborot-tahlil departamenti boshligʻi va apparat rahbari ishtirokida Prezident topshiriqlari ijrosini tashkil etish masalalari koʻrib chiqiladigan kengashlar oʻtkaziladi. Oʻzbekiston Respublikasi, davlat apparatining kundalik faoliyati muhokama qilinadi. Vazirlar Mahkamasi barcha organlar, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar tomonidan bajarilishi shart boʻlgan qarorlar va farmoyishlar chiqaradi.amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq Oʻzbekiston Respublikasining butun hududida mansabdor shaxslar va fuqarolar. Davlat va xoʻjalik boshqaruvining ayrim masalalari boʻyicha takliflar tayyorlash, Vazirlar Mahkamasi qarorlari loyihalarini ishlab chiqish, shuningdek Vazirlar Mahkamasining ayrim vazifalarini amalga oshirish uchun Vazirlar Mahkamasining muvaqqat komissiyalari va boshqa ishchi organlar tuzilishi mumkin.

Amaldagi Vazirlar Mahkamasi (2023-yil 1-yanvar)

Oʻzbekiston Vazirlar Mahkamasi
Lavozim	Ism	Siyosiy partiya	Tayinlov vaqti
Bosh Vazir	Abdulla Aripov	Liberal demokratik
Investitsiyalar, savdo va sanoat vaziri	Laziz Shavkatovich Qudratov		2023-yil 1-yanvardan hozirgacha
Moliya va iqtisodiyot vaziri	Jamshid Anvarovich Qoʻchqorov		2023-yil 3-avgustdan hozirgacha
Togʻ-kon sanoati va geologiya vaziri	Bobur Farhodovich Islomov		2023-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Qurilish, uy-joy kommunal xoʻjaligi vaziri	Sherzod Saidjanovich Hidoyatov (v.b)		2024-yil 17-iyul
Qashshoqlikni qisqartirish va bandlik vaziri	Behzod Anvarovich Musayev		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri	Kongratbay Avezimbetovich Sharipov		2024-yil 2-fevraldan hozirgacha
Maktabgacha va maktab taʼlimi vaziri	Hilola Oʻktamovna Umarova		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish, iqlim oʻzgarishi vaziri	Aziz Abdukaxarovich Abduhakimov		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Sport vaziri	Adham Ilhomovich Ikromov		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Qishloq xoʻjaligi resurslari vaziri	Ibrohim Yoʻlchiyevich Abdurahmonov		2023-yil 25-oktyabrdan hozirgacha
Suv xoʻjaligi vazirligi	Shavkat Rahimovich Hamroyev		2018-yil 12-fevral – hozirgacha
Raqamli texnologiyalar vazirligi	Sherzod Xotamovich Shermatov		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Adliya vaziri	Akbar Joʻrayeivch Toshqulov		2022-yil 16-noyabr
Transport vaziri	Ilhom Rustamovich Mahkamov		2021-yil 22-fevral
Madaniyat vaziri	Ozodbek Ahmadovich Nazarbekov		2020-yil 24-yanvardan hozirgacha
Mudofaa vaziri	General-leytenant: Bahodir Nizomovich Qurbonov		2019-yil 11-fevraldan hozirgacha
Sogʻliqni saqlash vaziri	Asilbek Anvarovich Xudayarov		2024-yil 4-yanvardan hozirgacha
Tashqi ishlar vaziri	Baxtiyor Odilovich Saidov		2022-yil 30-dekabrdan hozirgacha
Ichki ishlar vaziri	Poʻlat Razzaqovich Bobojonov		2017-yil 4-sentyabrdan hozirgacha
Favqulodda vaziyatlar vaziri	Abdulla Hamiduallyeivch Qoʻldoshev		2022-yil 1-martdan hozirgacha

Oʻzbekiston Respublikasi prezidentlik boshqaruvi asosidagi konstitutsiyaviy respublika boʻlib, unda Oʻzbekiston Prezidenti ham davlat, ham hukumat boshligʻi hisoblanadi. Ijro etuvchi hokimiyatni hukumat amalga oshiradi. Qonun chiqaruvchi hokimiyat Oliy Majlisning ikki palatasi – Senat va Qonunchilik palatasiga tegishli. Sud hokimiyati (yoki sud hokimiyati) Oliy sud, Konstitutsiyaviy sud va Oliy xoʻjalik sudidan iborat boʻlib, sud hokimiyatini amalga oshiradi.

Oʻzbekistondagi iqtisodiy islohot harakati bilan siyosiy islohot yoʻlidagi harakat teng kelmadi. Buning oʻrniga Oʻzbekiston hukumati mustaqillikka erishgandan soʻng (1991-yil 1-sentyabr) oʻz nazoratini kuchaytirib, muxolifat guruhlarini bostirib borgan. Nomlar oʻzgargan boʻlsa-da, hukumat institutlari Sovet Ittifoqi parchalanishidan oldin mavjud boʻlganlarga oʻxshashligicha qolmoqda. Hukumat boshqa sobiq respublikalardagi (eng ishonarlisi, qoʻshni Tojikiston) mojaro va tartibsizlikni keltirib oʻtish davrida barqarorlik va oʻzgarishlarga bosqichma-bosqich yondashish zarurligini taʼkidlab, jamoat yigʻilishlari, muxolif partiyalar va ommaviy axborot vositalarini tiyib turishini shu orqalik oqlagan. Bunday yondashuv Oʻzbekiston aholisining katta qismi orasida ishonch topdi, garchi bunday pozitsiya uzoq muddatda barqaror boʻlmasligi mumkin.

Mustaqillikning dastlabki yillarida institutsional oʻzgarishlarga qaramay, demokratik islohotlarni amalga oshirish uchun zarur boʻlgan institutsional oʻzgarishlarni qabul qilishdan koʻra koʻproq qarshilik koʻrsatilgan. Mustaqillikning dastlabki kunlarida Oʻzbekistonda demokratiya sari qanday boshlangʻich harakat boʻlmasin, sovet uslubidagi kuchli markazlashgan rahbariyatning inertsiyasi yengib oʻtgangan.

Havolalar

• Oʻzbekiston hukumati Rasmiy sayti