Kontent qismiga oʻtish

Parveen Babi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Parveen Babi
Tavalludi
Parveen Moammed Ali[1]

4-aprel 1954-yil[2][3][4]
Junagadh, Saurashtra, Hindiston
Vafoti 20-yanvar 2005-yil(2005-01-20)
(50 yoshda)
Mumbay, Maharashtra, Hindiston
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi
  • Aktrisa
  • model
Faoliyat yillari 1972-1991

Parveen Babi — 1954-yil 4-aprel (2005-yil 20-yanvar) hind kino aktrisasi va modeli edi. 1970-yillar va 1980-yillarning boshlarida hind filmlaridagi betakror rollari bilan tanilgan. Babi oʻzining „jozibali“ aktyorlik uslubi bilan tanilgan va eng koʻp maosh oluvchi aktrisalardan biri edi.[5] Uning modellashtirish va moda tuygʻusi qoʻshimcha ravishda uni ikonaga aylantirdi.[6]

Babi "Charitra" (1973) filmida aktyorlik debyutini qildi va „Majbur“ (1974) dramatik filmidagi Neela roli uchun muvofaqqiyatga erishdi. U oʻzining yutugʻini "Divar" (1975) drama filmida Anita bilan oldi va koʻplab muvaffaqiyatli filmlarda, xususan, "Amar Akbar Entoni" (1977), "Suhaagdagi Anu" (1979), Anita rollarida rol ijro etgan. Kaala Patthar (1979), Sheetal Yonayotgan poyezd (1980), Sunita (1980), Shallini/Rani Kaalia (1981) va Nisha Namak Halaal (1982) kabi filmlari ham mashhur filmlaridan biridir. 1976-yilda u Time jurnalining muqovasida paydo boʻlgan birinchi Bollivood yulduzi edi.[7][8] 1980-yillarning oʻrtalaridan boshlab, Babining faoliyati oʻzgara boshladi.

Babining shaxsiy hayoti ommaviy axborot vositalarida yaxshi yoritib borilgan; U Kabir Bedi, Denni Denzongpa va Mahesh Bhatt bilan bir qator munosabatlaridan keyin turmushga chiqmagan edi. Unga paranoid shizofreniya tashxisi qoʻyilgan, u yerda ruhiy salomatligi, shuningdek, diabet tufayli turli hodisalardan keyin eʼtiborga tushgan. 2005-yil 20-yanvarda Babi koʻp organ etishmovchiligidan vafot etdi.[9]

Yoshligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parveen Babi Junagadh, Saurashtra (hozir Gujarat) 1954-tugʻilgan 4-aprel. U aslzodalar oilasidagi yagona farzand edi.[10] Parveen ota-onasi nikohidan soʻng oʻn toʻrt yildan keyin tugʻilgan, uning otasi, Vali Muhammad Khan Babi, Junagadh Navab bilan maʼmur edi va uning onasi Jamol Baxte Babi edi (vafot 2001).[11][12] U 1959-yilda besh yoshida otasidan ayrildi. U erta maktabda oʻqigan Karmel togʻi Oʻrta maktabi, Ahmedabad va keyinchalik Sent-Xaver kollejida, Ahmedabaddagi sanʼat bakalavri ingliz adabiyoti boʻyicha.[13]

Faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parveen Babining modellik karyerasini 1972-yilda boshlangan va tez orada kriketchi Salim Durrani bilan birga Charitra (1973) filmidagi debyuti boʻlgan.[14] Film muvaffaqiyatsiz boʻldi, lekin u eʼtiborga olindi va yana bir nechta filmlarga suratga tushdi. Babi birinchi marta Majboor (1974) dramatik filmidagi Neela roli uchun maqtovlarga erishdi. U raqqosa Anita rolini oʻynagan „Deewaar“ (1975) nomli jinoyat — drama filmida mashhurlikga erishdi. U 1970-yillar va 1980-yillarning boshlarida koʻplab muvaffaqiyatli filmlarda suratga tushdi, xususan, "Amar Akbar Entoni" (1977), "Suhaag"dagi Anu (1979), "Kaala Pattar" filmidagi Anita (1979), „Yonayotgan poyezd“ filmidagi Sheetal (1979) filmida Jenni rollarini ijro etdi. Sunita (1980), Kaaliyada Shallini\Rani (1981) va Namak Halaaldagi Nisha (1982) filmlaridagi rollari edi.

Parveen bilan birga oʻz davrining eng muvaffaqiyatli aktrisalaridan Hema Malini, Rekha, Shabana Azmi, Smita Pateel, Zeenat Aman va Raaxeelar ham bor edi. U sakkizta filmda Amitabh Bachchan bilan birga rol ijro etgan barcha xitlar yoki super-xitlarga aylangan. Shuningdek, Suhaag (1979), Kaala Patthar (1979) va Shashi Kapoor bilan Namak Halaal (1982), Feroz Khan bilan juftlik roli Kala Sona (1975), Sanjay Khan bilan juftlik roli Chandi Sona (1977) va Dharmendra bilan juftlik roli Jaani Dost (1983) Vinod Pandey bilan juftlik roli Yeh Nazdeekiyan (1982), Mark Zuber va Noseeruddin Shah bilan birga juftlik roli "boshqa ayol" rolini ijro etish… Akhir Dil Hai (1982).[15]

Uning karyerasi eng yuqori choʻqqisiga koʻpchilik qahramonlar hind Babi liboslari butunlay gʻarbiylashgan sanoqli aktrisalardan biri boʻlgan. Parveen Babi Zeenat Aman bilan birga oʻzining chiroyli koʻrinishi, chiroyli qomati va inglizcha aksentlari bilan gʻarblashgan hind qahramoni, Bollivood ayol primadonnasiga oʻziga xos xulq-atvorini abadiy ato etdi.[16] Aslida, u Mahaan (1983) va Ashanti (1982) filmlarida Aman bilan birga rol ijro etgan (Amerika telekoʻrsatuvi „Charli farishtalari“ dan ilhomlangan, uchinchi rol Shabana Azmi oʻynagan).

Babining shaxsiyati gʻarb meʼyorlarini timsol qilgani uchun Bollivood prodyuserlari unga odatiy rollarini berish qiyin edi. U asosan gʻarbiylashtirilgan va jozibali rollarda oʻynagan, bu uning eng yaxshi qahramon sifatidagi maqomini belgilab bergan. U oʻsha davrning bir qancha muvaffaqiyatli filmlarida rol ijro etgan va uning asosiy hamkorlari 1970-yil va 1980-yillarning etakchi yulduzlari boʻlgan Amitabh Bachchan, Shashi Kapoor, Feroz Khan, Dharmendra va Vinod Khannalar bilan birga rollar ijro etgan.[17] Aktyorlikdan tashqari, Babi oʻz faoliyatida model sifatida ham ishlagan. U odatda Filmfare, Stardust va Bombey Dyeing kabi har bir kinojurnalning birinchi sahifasida suratlari chiqarilgan aktrisalardan biri edi.[17][18] U shuningdek, 1976-yil iyul oyida Time[19] ning birinchi sahifasida paydo boʻlgan birinchi Bollivood aktrisasi boʻlib, u tarixga kirdi;

U hech qachon erkaklar bilan munosabatda boʻlgan va spirtli ichimliklarni ochiq isteʼmol qiladigan ayollar rollarini tasvirlashdan qochmasdi. Parveen Amitabh Bachchan bilan sakkizta filmda suratga tushgan. Amitabh va Parveen „Gʻazablangan yigit“ filmi bilan birinchi yillarida bir-birini toʻldirishdi.[20]

Keyinchalik Babi 1983-yilda kino sahnasidan „gʻoyib boʻldi“ va uning qayerda ekanligi haqida hech kimga maʼlumot bermadi. Uning tugallangan koʻplab filmlari keyingi yillarda, 1988-yilda soʻnggi „Akarshan“ filmigacha chiqdi.[21] U 1983-yilda ichki bezatish ustasi sifatida faoliyatini boshlagan[22] Shou-biznesdan voz kechgach, u musiqa, pianino, rasm, arxitektura, adabiyot, yozuv, madaniyat va arxeologik tadqiqotlar, siyosat, fotografiya, haykaltaroshlik va inson huquqlari bilan shugʻullangan. Shuningdek, u 1973-yildan 1992-yilgacha gazeta va jurnallarga koʻplab hissa qoʻshgan. U Mumbaydagi penthaus kvartirasida yashab, yaxshi moliyaviy investitsiyalar bilan badavlat yashagan.[23]

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Babi Denni Denzongpa bilan toʻrt yil munosabatda boʻlgan. Keyinchalik u Kabir Bedi, keyin esa Mahesh Bhatt bilan uchrashdi.[24] Aytishlaricha, Babi yolgʻiz yashagan va 1990-yillarning oxirida nasroniylikni qabul qilgan.[25][26]

1983-yil 30-iyulda Parveen Babi Hindistonni tark etdi va UG Krishnamurti va uning doʻsti Valentin bilan turli mamlakatlarga sayohat qildi va hayotining bir qismini Kaliforniya va Xyustonda oʻtkazdi. U 1989-yil noyabr oyida Mumbayga qaytib keldi. Unga paranoid shizofreniya tashxisi qoʻyilgani haqida mish-mishlar tarqaldi, garchi u buni muntazam ravishda inkor etsa ham.[27] Bu Parveenni koʻpchilik doʻstlari va oilasi bilan munosabatlarni buzishga va yolgʻiz boʻlishga olib keldi.[28] U koʻplab xorijiy taniqli shaxslarni, shuningdek, hind kinosi arboblarini, jumladan Amitabh Bachchan, Bill Klinton, Robert Redford, shahzoda Charlz, Al Gor, AQSh hukumati, Britaniya hukumati, Fransiya hukumati, BJP hukumati, Rim-katolik cherkovi, Markaziy razvedka boshqarmasi, CBI, KGBni aybladi va Mossad,[29][30] uni oʻldirish uchun fitna uyushtirishgan, ammo uning suddagi arizasi dalil yoʻqligi sababli rad etilgan; uning dalili daftardagi yozuvlar boʻlib chiqdi.[27]

1984-yil 7-aprelda Jon Kennedi xalqaro aeroportida shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim eta olmagani uchun hokimiyati uni qoʻlini kishanlab qoʻygan va boshqa oʻttiz nafar ruhiy holati buzilgan bemorlar bilan umumiy palatada saqlagan. Hodisadan xabardor bo‘lgan Hindiston bosh konsuli uni kasalxonaga ko‘rgani kelgan. UG tashrifi chogʻida Parveen, hech narsa boʻlmagandek konsul bilan suhbatlashgan.[27][31][32]

Oʻlimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yil 22-yanvarda u oʻz uyida o‘lik holda topilgan. Politsiya uning jasadi topilgunga qadar 72 soat oʻtgan boʻlishi mumkin deb gumon qildi. Uning o‘limi sabablari hozircha maʼlum qilinmagan. Uning qandli diabet kasalligi asorati bo‘lgan chap oyog‘ida gangrena borligi aniqlandi. Uning karavoti yonidan bir qator tartibsiz rasmlar, kiyim-kechak, dori-darmonlar va eski gazetalar bilan birga nogironlar aravachasi topilgan. Ehtimol, u oxirgi kunlarida oyogʻi gangrenasi tufayli yura olmagan va kvartirasida harakatlanish uchun nogironlar aravachasidan foydalanishga majbur boʻlgan.[33] Kuper kasalxonasida oʻlimdan keyingi tekshiruv oʻtkazildi va maʼlumotlarga koʻra, uning oshqozonida oziq-ovqat izlari yoʻq edi, ammo spirtli ichimliklar (ehtimol uning dori vositalaridan) topilgan va u uch kundan ortiq vaqt davomida hech narsa isteʼmol qilmagan boʻlishi mumkin. oqibatda ochlikdan oʻlgan degan xulosa chiqarishdi.[4]

Filmografiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1973-yil Charitra Debut Film
1974-yil Trimurti Sunita
Majboor Neela
Dhuen Ki Lakeer
36 Ghante Naina Roy
1975-yil Deewaar Anita
Kaala Sona Durga
1976-yil Bhanwar Roopa D’Souza
Bullet Sapna
Rangila Ratan Madhu
Mazdoor Zindabaad Kamla
1977-yil Amar Akbar Anthony Jenny
Chalta Purza Sheetal
Darinda Kirti Thakur
Mastan Dada
Mama Bhanja Madhu Malini
Chor Sipahee Bharti Khanna
Chandi Sona Rita
1978-yil Pati, Patni Aur Woh Cameo
Aahuti Rekha
1979-yil Kaala Patthar Anita
Suhaag Anu
1980-yil Do Aur Do Paanch Anju Sharma
The Burning Train Sheetal Vinod Verma
Shaan Sunita
Gunehgaar Madhu
Ek Gunah Aur Sahi Paro
1981-yil Kranti Sureeli
Khoon Aur Paani Rita
Meri Aawaz Suno Rita
Kaalia Shalini / Rani Singh
Raksha Chanda / Bijli
1982-yil Desh Premee Dr. Priti
Namak Halaal Nisha
Ashanti Sunita
Dil… Akhir Dil Hai Sapna
Khud-Daar Mary
Yeh Nazdeekiyan Kiran
Taaqat Ambika
1983-yil Mangal Pandey Kavita Uncredited
Durdesh Renu Indo-Canadian co-production
Arpan Sona
Rang Birangi Nirmala Sharma
Mahaan Manju
Jaani Dost Meena
Razia Sultan Khakun
Chor Police Seema
1984-yil Bad Aur Badnam
Teri Bahon Mein Dancer in song
Kanoon Meri Mutthi Mein Geeta 'Jwalaʼ
1985-yil Ameer Aadmi Gharib Aadmi Dancer
Sitamgar Sheela
Telephone Anita
Bond 303 Geeta/Suziana Double Role
Karm Yudh Cameo
1986-yil Avinash Nisha
1988-yil Akarshan Cameo
1991-yil Iraada Kiran Last film

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Parveen Babi“. The Independent (2005-yil 25-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 19-oktyabr.
  2. ↑ Elizabeth Sleeman. The International Who's Who of Women 2002. Psychology Press, 2001 — 35–-bet. ISBN 978-1-85743-122-3. 
  3. ↑ Mishra, Nivedita „'Parveen Babi survived on a diet of milk, eggs towards the end of her life': Karishma Upadhyay“ (en). Hindustan Times (2020-yil 12-sentyabr).
  4. ↑ 4,0 4,1 „Parveen Babi: Jeeti thi shaan se“. daily.bhaskar.com. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  5. ↑ „Manish Malhotra picks his five favourite super stylish heroines of the seventies“. Calcutta, India: Telegraph India (2010-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
  6. ↑ „Parveen Babi Death Anniversary: 5 best movies of the glamourous actress“. Free Press Journal India (2022-yil 19-yanvar).
  7. ↑ „Time magazine features starlet Parveen Babi on its cover, sets Bombay on fire“ (en). India Today (2014-yil 11-iyun). Qaraldi: 2021-yil 16-fevral.
  8. ↑ „Remembering Parveen Babi: The Tragic Life and Death of One of Bollywood's Most Beautiful Actress“. Masala! (2020-yil 20-fevral).
  9. ↑ „Parveen Babi dies, alone in death as in life“, The Times of India, 22 January 2005.
  10. ↑ „Obituaries - Parveen Babi“ (en). The Independent (2005-yil 25-yanvar).
  11. ↑ „The Illustrious Babi Daynasty :: JunaGadh State“. junagadhstate.org.
  12. ↑ „'Adopted son' claims Parveen Babi's crores“. Sify.com (2005-yil 31-yanvar). 2013-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  13. ↑ „St. Xavier’s College — Ahmedabad — INDIA“ (Wayback Machine saytida 2013-02-08 sanasida arxivlangan). stxavierscollege.net.
  14. ↑ „Bollywood star Parveen Babi dies“ BBC News, 22 January 2005
  15. ↑ „Ashanti“. brns.com.
  16. ↑ „The Myth & Madness of Parveen Babi“. iDiva.com (2012-yil 26-aprel). 2012-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
  17. ↑ 17,0 17,1 „Parveen Babi: A bohemian rhapsody“. Rediff.com. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  18. ↑ „Parveen Babi“. Parveen-babi.ememorials.in. 2011-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  19. ↑ „Parveen Babi's iconic Time magazine cover – Movies News – Bollywood – ibnlive“. Ibnlive.in.com (2012-yil 31-avgust). 2012-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  20. ↑ „Parveen Babi – The Diva of Hindi Film Industry“. Song.ezinemark.com. 2013-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  21. ↑ „Amitabh on Parveen Babi“. Rediff.com (2005-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  22. ↑ „As in life, so in death: lonely and lovelorn“. The Telegraph (2005-yil 23-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 19-iyul.
  23. ↑ „Parveen Babi's Juhu apartment sealed“. Rediff.co.in (2005-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  24. ↑ „Danny Denzongpa: Girls Are Attracted to Bad Guys | Entertainment“. iDiva.com (2012-yil 7-iyun). Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  25. ↑ „Parveen Babi – Memories“. Cineplot.com (2011-yil 3-iyul). Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  26. ↑ Snehal Fernandes. „She said we were her only family“. Express India. 2016-yil 10-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 „Gone too soon“. Rediff.com. 2012-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 16-fevral.
  28. ↑ „The Myth & Madness of the Late Parveen Babi“. iDiva.com (2012-yil 26-aprel). 2012-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
  29. ↑ „Former filmstar Parveen Babi sees plots everywhere : INDIASCOPE“. India Today (2002-yil 19-avgust). Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  30. ↑ „Court throws out plea of film actress“. Gulf News. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
  31. ↑ „10. Years After“. Well.com. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  32. ↑ „On Uppaluri Gopala Krishnamurti“. Ug-krishnamurti.blogspot.in. Qaraldi: 2012-yil 6-oktyabr.
  33. ↑ Parveen Babi found dead in her flat. mid-day.com. 23 January 2005 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Parveen_Babi&oldid=5220606" dan olindi