Kontent qismiga oʻtish

Nikolay Gikalo

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nikolay Fyodorovich Gikalo
 Belarus SSR KP MK Birinchi kotibi
Mansab davri
1932-yil 29-yanvardan – 1937-yil 18-yanvargacha
Oʻtmishdoshi Konstantin Gey
Vorisi Vasiliy Sharangovich
 Ozarbayjon SSR KP MK Birinchi kotibi
Mansab davri
1929-yildan – 1930-yilgacha
Oʻtmishdoshi Levon Mirzoyan
Vorisi Vladimir Polonskiy
 OʻzSSR KP MK Birinchi kotibi
Mansab davri
1929-yildan – 1929-yilgacha
Oʻtmishdoshi Kupriyan Kirkij
Vorisi Isaak Zelenskiy
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 20-mart 1897-yil
Odessa
Vafoti 25-aprel 1938-yil(1938-04-25)
(41 yoshda)
Moskva

Nikolay Fyodorovich Gikalo (ukraincha: Микола Федорович Гикало; 8-mart 1897, Odessa, Rossiya imperiyasi – 1938-yil 25-aprel, Moskva, RSFSR, SSSR) – sovet davlat va partiya arbobi, fuqarolar urushi qatnashchisi. Oʻzbekiston (1929), Ozarbayjon (1929—1930) va Belarus SSR (1932—1937) KP (b) MK birinchi kotibi. SSSR NKVDning maxsus „uchligi“ning aʼzosi edi[1][2].

Biografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishchi oilasida tugʻilgan. Millati boʻyicha ukrain. Tiflis harbiy feldsherlik bilim yurtini tugatgan (1915). Birinchi jahon urushi ishtirokchisi, feldsher, Avliyo Georgiy xochi bilan taqdirlangan.

1917-yildan RSDRP(b) aʼzosi.

1918-yilda RKP (b) Grozniy shahar qoʻmitasi raisi, Grozniy Kengashi Ijroiya qoʻmitasi raisi, Grozniydagi Sovet qurolli kuchlari qoʻmondoni, oʻsha yilning avgust-noyabr oylarida Grozniyni oqdan himoya qilishga rahbarlik qildi. Kazaklar tuzilmalari, buning uchun u RSFSR Inqilobiy Harbiy Kengashining buyrugʻi bilan Qizil Bayroq ordeni berilgan.

1919-yilda RKP (b) Kavkaz viloyat qoʻmitasi aʼzosi.

1919—1920 – Terek viloyati va Dogʻistondagi qoʻzgʻolonchilar qoʻshinlari qoʻmondoni.

1920-yilda Terek viloyati va Dogʻiston harbiy komissari.

1920—1921 – Fors Qizil Armiyasi qoʻmondoni,

1921-yilda RKP (b) Togʻli viloyat qoʻmitasining mas’ul kotibi.

1921—1925 – RKP (b) Markaziy Qoʻmitasi Janubi-Sharqiy byurosi aʼzosi.

1924—1925 – RKP (b) Shimoliy Kavkaz viloyat qoʻmitasining tashviqot va tashviqot boʻlimi boshligʻi.

1925—1926 – Butunittifoq Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) Shimoliy Kavkaz viloyat qoʻmitasi kotibi.

1926—1927 – Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Shimoliy Kavkaz viloyat qoʻmitasining ikkinchi kotibi.

1927—1928-yillarda – Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasining tashkiliy boʻlimi boshligʻi va Oʻrta Osiyo byurosi aʼzosi. 1929-yilda Oʻzbekiston SSR Kompartiyasi (b) MK birinchi kotibi, 1929-1930-yillarda Ozarbayjon SSR Kompartiyasi (b) MK birinchi kotibi.

1930—1931-yillarda – Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasining tashkiliy-yoʻriqnoma boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari. 1931—1932 yillarda – KPSS (b) Moskva viloyat va shahar komitetlarining kotibi, KPSS (b) Moskva qoʻmitasining tashkiliy boʻlimi boshligʻi.

1932-1937-yillarda – Belarus Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) Markaziy Komitetining birinchi kotibi. U partiya tashkilotlarini katta tozalashni amalga oshirdi, bu davrda Belorussiya Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) aʼzolari soni deyarli yarmiga kamaydi. Respublikada qishloq xoʻjaligini sanoatlashtirish va kollektivlashtirish amalga oshirildi.

1934-yil 26-yanvardan 1-fevralgacha Butunittifoq Kommunistik partiyasining (bolsheviklar) XVII syezdining hal qiluvchi ovoz bilan delegati[3].

1937-yildan Ukraina Kommunistik partiyasi (b) Xarkov viloyat qoʻmitasi va shahar qoʻmitasining birinchi kotibi. Bu davr SSSR NKVD ning 1937-yil 30-iyuldagi 00447-son buyrugʻi bilan tuzilgan maxsus uchlikka qoʻshilish va Stalin qatagʻonlarida faol ishtirok etish bilan belgilandi[4][5].

Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi aʼzoligiga nomzod (1934—1937). Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy taftish komissiyasi aʼzosi (1930—1934). Ukraina KP (b) MK Siyosiy byurosi aʼzosi (1937—1938).

1937-yil 11-oktyabrda hibsga olingan. 1938-yil 25-aprelda SSSR Oliy sudi Harbiy kollegiyasi oʻlim jazosiga hukm qilindi va oʻsha kuni qatl etildi.

1955-yil 2-sentyabrda KPSS Markaziy Qoʻmitasi huzuridagi KPK partiya buyrugʻi bilan vafotidan keyin reabilitatsiya qilindi.

Xotini – Natalya Yevgenyevna Chijova (1897—1968), 1938-yilda „xalq dushmanining xotini“ sifatida sudlangan, 1955-yilda reabilitatsiya qilingan[6].

Grozniy shahrida, Xalqlar doʻstligi maydonida Nikolay Gikalo, Aslanbek Sheripov va Gapur Axriyevga haykal oʻrnatildi[7].

Chechenistonning Grozniy tumanidagi qishloq N. V. Gikalo sharafiga nomlangan.

Vladikavkaz, Grozniy, Rostov-na-Donu, Nalchik, Minsk shaharlaridagi koʻchalar Gikalo nomi bilan atalgan.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Stalinskiy plan po unichtojeniyu naroda: Podgotovka i realizatsiya prikaza NKVD № 00447 „Ob operatsii po repressirovaniyu bivshix kulakov, ugolovnikov i drugix antisovetskix elementov“ // Arxiv Aleksandra N. Yakovleva
  2. ↑ Sostavi troek v 1937−1938 godax // Sayt Nkvd.memo.ru
  3. ↑ Delegati XVII sʼezda VKP(b) 26.1 – 10.2.1934
  4. ↑ „Приложение 2. Составы троек НКВД—УНКВД 1937–1938 гг., созданных для рассмотрения дел арестованных в ходе массовой операции по приказу НКВД СССР № 00447 от 30 июля 1937 г.“. www.alexanderyakovlev.org. 2017-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  5. ↑ „Составы троек в 1937−1938 годах // Сайт Nkvd.memo.ru“. 2020-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  6. ↑ „РЕАБИЛИТАЦИЯ: КАК ЭТО БЫЛО МАРТ 1953 — ФЕВРАЛЬ 1956 гг. - Пермский Мемориал“. pmem.ru. 2020-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 11-fevral.
  7. ↑ Ob utverjdenii Perechnya pamyatnikov kulturi i istorii, raspolojennix na territorii Chechenskoy respubliki, stoyavshix ranee na gosudarstvennom uchyote (Wayback Machine saytida 2016-03-04 sanasida arxivlangan), Postanovlenie pravitelstva Chechenskoy Respubliki ot 9.11.2010, str. 1 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nikolay_Gikalo&oldid=5135417" dan olindi