Oʻzelektrapparat aksiyadorlik jamiyati
| Turi | AJ |
|---|---|
| Tarmogʻi | Elektroenergetika, mashinasozlik, elektrotexnika |
| Qachon asos solingan | 15-oktyabr, 1941-yil |
| Joylashuvi | Toshkent shahar Mirobod tumani Tallimarjon koʻchasi |
| Mahsulot(lar)i | Past voltli butlovchi uskunalar va past voltli asbobapparatura |
| Ishchilar soni | 1200 dan ortiq |
| Vebsayti | uzea.uz |
"Oʻzelektrapparat" aksiyadorlik jamiyati – energetika mashinasozligining yirik korxonasi. „Oʻzeltexsanoat“ uyushmasi tarkibida. Toshkent shahrida joylashgan. Past voltli butlovchi uskunalar va past voltli asbobapparatura (elektr styalar energobloklari podstansiyalari va boshqalar uchun shchit qurilmalari, katod himoyasi stansiyalari, boshqarish pultlari, rele qurilmalari va boshqalar) ishlab chiqaradi.
1941-yil 15-oktabrda Toshkentga evakuatsiya qilingan Xarkov „Elektr stanok“ mashinasozlik zavodi uskunalari bazasida Toshkent „Elektr stanok“ zavodi nomi bilan tashkil etilgan va elektr jihozlari hamda front uchun minalar ishlab chiqargan. 1946-yilda bu zavod Moskvadan evakuatsiya qilingan „Yuqori chastota toklari“ zavodi bilan birlashtirilib Toshkent elektr texnika zavodiga aylantirildi. Urushdan keyingi davrda turli elektr jihozlari ishlab chiqarish oʻzlashtirildi. 1971—1991-yillarda Oʻrta Osiyo „Elektrapparat“ ishlab chiqarish birlashmasining bosh korxonasi (birlashma tarkibiga Toshkent plastmassa buyumlari zavodi, „Toshelektromash“ zavodi, Andijon „Elektrapparat“, Marhamat (Andijon viloyati), Adrasmon (Tojikiston), Olmaota past voltli apparatlar zavodlari, Butunittifoq relesozlik ilmiy tekshirish institutining Toshkent boʻlimi kirgan).
1994-yildan ochiq turdagi aksiyadorlik jamiyati. 2005-yildan korxona Oʻzbekiston —Rossiya —Britaniya qoʻshma korxonasi – aksiyadorlik jamiyati. Korxona mahsulotlari 1994—1999-yillarda xalqaro koʻrgazmalar va tanlovlarda 14 marta (Madrid, 1994; Mexiko, 1995; Parij, 1995; Jeneva, 1996; Rim, 1999 va boshqalar) sifat sovrinlariga sazovor boʻlgan. Mahsulotlari chet ellarga eksport qilinadi. 2004-yilda 1,14 mlrd. soʻmlik tovar mahsulot ishlab chiqarildi[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashkil etilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toshkentda 1941-yilda Toshkentga evakuatsiya qilingan Xarkov mashinasozlik zavodi „Elektrostanok“ negizida „Oʻzelektroapparat“ kompaniyasi tashkil etilgan[2].
1941-yil oxirida zavod Ural va Sibirdagi tank zavodlariga tanklar va boshqa qurollarning elektr jihozlari uchun zarur boʻlgan birinchi kalitlarni, rozetkalarni va terminallarni yuborishni boshladi. Shaxta sigortalari ishlab chiqarish ham yoʻlga qoʻyildi.
1942-yilning birinchi choragida ishlab chiqarish rejasi 182 foizga, ikkinchisida – 224 foizga, uchinchisida – 312 foizga, toʻrtinchisida – 331 foizga bajarildi!
1949-yilda zavod paketli oʻchirish va yoqish kalitlarini ishlab chiqarish boʻyicha yetakchi korxonaga aylandi. 1950-yilda 296 ming dona paketli kalitlar yoki 1948-yilga nisbatan deyarli 2,5 baravar koʻp, 307 ming dona quvurli sigortalar, yaʼni olti barobar koʻp mahsulot ishlab chiqarildi.
1965-yil oktabrda Toshkent elektrotexnika zavodida loyiha-texnologiya boʻlimlari negizida Davlat konstruktorlik-texnologik byurosining „Elektroprivod“ filiali tashkil etildi. Olti oydan kamroq vaqt oʻtgach, GKBE VNII Elektroprivod filialiga aylantirildi va Elektr sanoat vazirligining kommutator qurilmalari uchun asosiy tashkilotiga aylandi.
1969-yilda filial yana VNIIRning Toshkent shahridagi filialiga aylantirildi va ikki yildan soʻng Oʻrta Osiyo „Elektroapparat“ ishlab chiqarish birlashmasi tarkibiga kirdi.
1960-yillarda kompaniya kommutator qurilmalari, himoya panellari ishlab chiqarishni, elektr stantsiyalari va podstansiyalar uchun energiya obyektlarini monitoring qilish va nazorat qilishni yoʻlga qoʻydi. Hali zarur texnologik asbob-uskunalar va ishlab chiqarish maydonlariga ega boʻlmagan korxona Chirchiq transformator zavodi bilan hamkorlikda 1961-yilda dastlabki 620 dona panelli qurilmalar ishlab chiqardi. Toʻrt yil oʻtgach, ulardan 9169 dona, yaʼni deyarli 15 barobar koʻp qurilma ishlab chiqarildi.
1963—1965-yillarda korxona tomonidan ishlab chiqarilgan komplekt kommutator qurilmalari va boshqa past kuchlanishli uskunalar mamlakatimizda 400 dan ortiq yirik yangi binolarni – Toshkent va Navoiy GRESlari, Sumgait va Nijnekamsk IESlari, Oltintopkan, Sokolov-Sarbay va Qochqanor kon-qayta ishlash kombinatlari, Navoiy va Samarqand kimyo kombinatlari, Gʻarbiy Sibir metallurgiya kombinati va boshqalarni ishga tushirishni taʼminladi.
1960-yillarning boshlarida Toshkent elektrotexnika zavodi jamoasi Oʻrta Osiyo mintaqasida yangi elektrotexnika korxonalari: Andijon va Marhamat, Adrasman va Kansoy, Ilyichevsk, Sergeli va Taxiatoshda yangi elektrotexnika korxonalarini rivojlantirishda hal qiluvchi rol oʻynadi[3].
1971-yilda Toshkent elektrotexnika zavodi „Oʻrta Osiyo elektroapparat“ ishlab chiqarish birlashmasi bosh korxonasiga aylandi.
1979-yil fevral oyida korxona boʻlindi: VNIIR boʻlimi Energetika sanoati uchun toʻliq past kuchlanishli himoya qurilmalari va tizimni avtomatlashtirish uchun maxsus dizayn-texnologik byuroga aylantirildi (SPKTBE). Yuridik shaxs sifatida „Oʻrta Osiyo elektroapparat“ ishlab chiqarish birlashmasi tarkibiga kirdi. Filiallar asta-sekin mustaqil zavodlarga aylandi, keyin esa ishlab chiqarish birlashmasining teng qismlariga aylandi.
Mustaqillik yillarida
[tahrir | manbasini tahrirlash]1990-yillar boshida Toshkent metropoliteni uchun metall jetonlar ishlab chiqarila boshlandi.
2006-yilda korxona Electroshield – TM Samara kompaniyalar guruhi tarkibiga kirdi[3] va „Oʻzelektroapparat-Electroschield“ aksiyadorlik jamiyati (yuridik nomi – „Oʻzelektroapparat-Electroshield“ OAJ) sifatida tanildi.
2017-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev topshirigʻiga binoan korxona tarkibida „NUKUSELEKTROAPPARAT“ MChJ ishlab chiqarish korxonasi tashkil etildi.
Egaligi va boshqaruvi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uyushmaning birinchi bosh direktori Vasiliy Fedorovich Fetisov boʻlib, u korxona tashkil etilgan paytdan to 1984-yilgacha – vafotigacha boshqargan[4].
Hozirda Royuk Vladimir Petrovich „Oʻzelektroapparat-Electroshield“ AJ bosh direktori hisoblanadi. 2021-yilda „Oʻzelektroapparat-Elektroshild“ AJ bosh direktori Royuk Vladimir Petrovichga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni bilan „Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanoat xodimi“ faxriy unvoni berildi.
Faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hozirgi kunda korxona „Oʻzelektroapparat-Electroshield“ deb nomlanadi. Kompaniya kuchlanish sinflari 0,4 – 500 kV boʻlgan keng turdagi uskunalarni ishlab chiqaradi.
„Oʻzelektroapparat-Electroshield“ AJ Toshkent shahrining Mirobod tumanidagi Dmitriy Manjara koʻchasida joylashgan boʻlib, 1995-yilda koʻcha Vasiliy Fetisov koʻchasi deb qayta nomlangan. 2005-yilda esa koʻcha Tallimarjon nomini oldi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
- ↑ „СП ОАО «УЗЭЛЕКТРОАППАРАТ - ЭЛЕКТРОЩИТ» ЭЛЕКТРОТЕХНИЧЕСКИЙ ГИГАНТ СРЕДНЕЙ АЗИИ.“ (ru). electroshield.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ 3,0 3,1 „Фетисов Василий Фёдорович: НПО «Средазэлектроаппарат»“ (ru). mytashkent.uz. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ Vasiliy Fyodorovich Fetisov vozglavlyal Tashkentskiy elektrotexnicheskiy zavod s 1952 goda.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |