Al-Quds masjidi Gamburg
Al-Quds masjidi Gamburg (arabcha: مسجد القدس , yaʼni „Quddus“ yoki Masjid Taiba مسجد طيبة) Germaniyaning Gamburg shahrida joylashgan masjid 1993—2010-yillarda nemis xavfsizlik xodimlari tomonidan yopilgan. Masjid sunniy islomning radikal shaklini targʻib qilish bilan mashhur boʻlgan. Al-Quds masjidiga 11-sentabr kuni hujum qilganlarning bir qismi, jumladan Muhammad Atta, Marvan ash-Shehhi, Ramzi bin ash-Shibh va Gamburg hujrasini tashkil etgan Ziyod Jarrah tashrif buyurgan[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Masjid 1993-yilda ochilgan va Taiba nemis-arab madaniyat uyushmasi tomonidan boshqarilgan[2]. U Gamburgning Sankt-Georg qismidagi qizil chiroqli tumandagi Gamburg Hauptbahnhof temir yoʻl stansiyasi yaqinidagi uch qavatli binoni egallagan[3].
Gamburgdagi fors va turk aholisiga xizmat koʻrsatadigan boshqa koʻplab masjidlardan farqli oʻlaroq, al-Quds Gamburgning kichikroq arab aholisiga xizmat koʻrsatgan[4]. Imon Mohamed Fizaziy (fr) boshchiligida masjid sunniy islomning radikal versiyasini targʻib qilgan[3]. Masjidning boshqa rahbarlari orasida Shayx Azid al Kironiy ham mavjud[3].
Erkaklar namozxonasi birinchi qavatda joylashgan boʻlib, 400 kishini sigʻdira olgan. Ayollar uchun alohida namozxona boʻlib, u yerda boʻyoqli bezaklar va gilam mavjud emas[3]. Juma kunlari masjidga odatda 250 ga yaqin kishi tashrif buyurar edi[5].
2004-yilga kelib, masjid, xavfsizlik idoralaridan xufya tarzda, shimoliy afrikaliklar va iroqlik jihod tarafdorlari uchrashadigan joyga aylantirilgan. 2009-yilga kelib, masjid salafiylar harakati aʼzolarining uchrashishi uchun sayohat qiladigan joyiga aylangan edi[6].
2010-yilgi yopilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Masjid 2010-yil avgust oyida nemis xavfsizlik xodimlari tomonidan masjid 2010-yilgi Yevropa terrorchilik rejasiga aloqador boʻlgan islomiy ekstremistlar yigʻilish joyi sifatida foydalanilganligi gumoni ostida yopilgan[7][8][9]. Germaniya hukumati masjidning oʻn nafar aʼzosi Pokiston va Afgʻoniston bilan chegaradosh hududga borganini va masjiddagi eronlik Shahab D. Oʻzbekiston Islomiy Harakati safiga qoʻshilganini aniqladi[5].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Grieshaber, Kirsten. „German mosque used by Sept. 11 attackers shut down“. Associated Press (9-avgust 2010-yil). Qaraldi: 11-avgust 2010-yil. „Sept. 11 ringleader Mohamed Atta as well as attackers Marwan al-Shehhi and Ziad Jarrah had studied in Hamburg and frequented the al-Quds mosque“.
- ↑ Moore, Tristana. „Jihadi Tourism and the Closed Hamburg Mosque“. Time (10-avgust 2010-yil). 28-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2010-yil.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Finn, Peter. „Hamburg's Cauldron of Terror“. The Washington Post (11-sentabr 2002-yil).
- ↑ McDermott, Terry. Perfect Soldiers: The Hijackers: Who They Were, Why They Did It. HarperCollins, 2005 — 3-bet. ISBN 0-06-058469-6.
- ↑ 5,0 5,1 Hengst, Björn; Christoph Scheuermann. „Hamburg Hate Preachers Lose Their Home“. Der Spiegel (9-avgust 2010-yil). 18-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2010-yil.
- ↑ Online, FOCUS. „Islamismus-Experte klagt Hamburger Senat an: Integration von Muslimen gescheitert“ (olmoncha). FOCUS Online. Qaraldi: 15-iyul 2018-yil.
- ↑ "9/11 Mosque Continued To Produce Jihadis; German-Speaking Militants Came From Same Hamburg Mosque As 9/11 Hijackers, " RICHARD ESPOSITO, RHONDA SCHWARTZ, MATTHEW COLE and ANNA SCHECTER, Sept. 29, 2010, ABC News.
- ↑ „Germany shuts 9/11 plotters' mosque in Hamburg“. BBC (9-avgust 2010-yil). 17-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2010-yil.
- ↑ „Hamburg Officials Raid Alleged Islamist Recruiting Site“. Der Spiegel (9-avgust 2010-yil). 17-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2010-yil.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Al Qaeda in Germany“. PBS, Online NewsHour (25-oktabr 2002-yil). 18-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2017-yil.
