Shimoliy Koreya milliy futbol terma jamoasi
 | |||
| Tahallusi |
| ||
|---|---|---|---|
| Assotsiatsiya | Shimoliy Koreya Futbol Assotsiatsiya (PRKFA) | ||
| Konfederatsiya | AFC (OSIYO) | ||
| Sub-konfederatsiya | EAFF (Sharqiy Osiyo) | ||
| Bosh murabbiy |
 PRK Yun Jong-su | ||
| Sardor | Jong Il-gwan | ||
| Eng koʻp oʻynagan futbolchi | Ri Myong-guk (118) | ||
| Eng yaxshi toʻpurar | Jong Il-gwan (26) | ||
| Uy stadioni | Kim Il-sung stadioni | ||
| |||
| FIFA Reytingi | |||
| Hozirgi | 112 — Avgust 2022, | ||
| Eng yuqori | 57 (Noyabr 1993,) | ||
| Eng past | 181 (Oktyabr-Noyabr 1998,) | ||
| Birinchi xalqaro oʻyin | |||
 Xitoy 0-1 Shimoliy Koreya (Pekin, Xitoy; 7 Oktyabr 1956)[2] | |||
| Eng yirik gʻalaba | |||
Shimoliy Koreya 21-0  Guam (Taypey, Tayvan; 11 Mart 2005) | |||
| Eng yirik magʻlubiyat | |||
 Portugaliya 7-0 Shimoliy Koreya(Keyptaun, Janubiy Afrika; 21 Iyun 2010) | |||
| Jahon chempionati | |||
| Ishtiroki | 2 (Ilk marta 1966-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi | Chorak final, 1966 | ||
| Osiyo Kubogi | |||
| Ishtiroki | 5 (Ilk marta 1980-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi | Toʻrtinchi oʻrin, 1980 | ||
| OFK Chaqiruv kubogi | |||
| Ishtiroki | 3 (Ilk marta 2008-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi | Gʻolib, 2010 va 2012 | ||
| EAFF E-1 Futbol chempionati | |||
| Istiroki | 4 (Ilk marta 2005-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi | Uchinchi oʻrin, 2005 va 2015 | ||
Shimoliy Koreya milliy futbol jamoasi (Munhwaŏ koreyscha: 조선민주주의인민공화국 국가종합팀, FIFA tomonidan Koreya KXDR deb tan olingan)[3] erkaklar xalqaro futbolida Shimoliy Koreya sharafini himoya qiladi va KXDR Koreya futbol assotsiatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Jamoa FIFA va Osiyo Futbol Konfederatsiyasi (OFK)ga aʼzo hisoblanadi.
1966-yilgi jahon chempionatidagi debyutida Shimoliy Koreya chorak finalga chiqdi va guruh bosqichida Italiyani magʻlub etib, tarixda guruh bosqichidan oʻtgan birinchi erkaklar oʻrtasidagi Osiyo terma jamoasiga aylandi. 2006-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida Shimoliy Koreyaning saralash bosqichidan o‘ta olmagani uchun jamoa tarafdorlari g‘alayon ko‘tarib, raqiblarning stadiondan xavfsiz chiqib ketishiga xalaqit berganida, bahs-munozaralar yuzaga kelgan edi. 2009-yilda jamoa 2010-yilgi futbol bo‘yicha jahon chempionatiga yo‘llanma oldi, bu o‘z tarixidagi ikkinchi jahon chempionati ishtirokchi edi. Shimoliy Koreya besh marta OFK Osiyo Kubogiga yoʻllanma olgan; 1980 yilda, 1992, 2011, 2015 va 2019 yillarda toʻrtinchi oʻrinni egallagan. Hozirgi jamoa shimoliy koreyaliklar va Yaponiyada tugʻilgan Chongryonga aloqador koreyslardan iborat.
Tarix
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shimoliy Koreyaning debyuti va 1966-yilgi jahon chempionati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shimoliy Koreya futbol assotsiatsiyasi 1945-yilda tashkil etilgan. Konfederatsiyaning birinchi yilida 1954-yilda OFKga aʼzo boʻlgan va 1958-yildan buyon FIFAga aʼzo boʻlgan. Shimoliy Koreya milliy futbol jamoasining birinchi rasmiy oʻyini shu kuni oʻtkazilgan. 1964-yil 22 martda Rangunda, Birmaga qarshi, 1964 yilgi Olimpiya saralash bosqichi doirasida. Shimoliy Koreya terma jamoasi tarixidagi ilk o‘yin 0:0 hisobidagi durang bilan yakunlandi. Ikkinchi o‘yinda Birma ustidan qozonilgan g‘alaba evaziga Chollimalar keyingi bosqichga Tailandga qarshi chiqishdi, ikki o‘yin ham Rangunda bo‘lib o‘tdi. Ular osonlik bilan gʻalaba qozonishdi (ikkita oʻyin davomida 7-0), lekin turnirning soʻnggi bosqichini boy berishga majbur boʻlishdi, chunki XOQ GANEFOda qatnashgan har qanday sportchini taqiqlashga qaror qildi, buni milliy terma jamoaning bir nechta futbolchilari ham qilgan.[4]
1965-yilda terma jamoa yana GANEFOda, 1966-yilda esa birinchi marta Jahon chempionati saralashida ishtirok etdi. Oʻsha yili FIFA Afrika, Osiyo va Okeaniyadan kiritilgan barcha saralashlarni yagona saralash guruhiga joylashtirishga qaror qildi va faqat bitta oʻrinni taklif qildi. Roʻyxatdan oʻtgan barcha Afrika davlatlari tanlovdan chiqish orqali norozilik bildirishdi va faqatgina Shimoliy Koreya va Avstraliyani qoldirishdi. Avstraliyaliklar favorit sifatida boshlashdi, biroq shimolliY koreyaliklar muvofiqlashtirish va zoʻr intizom koʻrsatib, ikkala oʻyinda ham (6:1 va 3:1) gʻalaba qozonishdi va final bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritishdi. Shimoliy Koreyaning malakasi tashkilotchi davlat Buyuk Britaniya uchun diplomatik muammo tugʻdirdi. Koreya urushidan beri ular Pxenyan hukumatining qonuniyligini tan olmagan va uning bayrogʻini koʻtarmagan yoki davlat madhiyasini ijro etmagan. 1966-yil iyul oyida musobaqa boshlanishidan oldin muammo qisman hal qilindi. Shimoliy Koreya bayrogʻi boshqa ishtirokchilar bayrogʻi bilan birga koʻtarilgan, ammo uchar otlar oʻyinlari oldidan milliy madhiya yangramagan.[5]
1966-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionatida ular SSSR, Italiya va Chili bilan birga 4-guruhga tushgan va Shimoliy Koreya birinchi marta boshqa qitʼa jamoalari bilan toʻqnash kelishgan. Uchar otlar Sovetlarga qarshi birinchi oʻyinda magʻlub boʻlishdi, keyin esa Chili bilan 1:1 hisobida durang oʻynashdi (Pak Seung-zin Shimoliy Koreyaning jahon chempionatidagi birinchi golini urdi). Italiyaning ikki karra jahon chempioniga qarshi soʻnggi oʻyin juda muhim edi, chunki gʻolib chorak final yoʻllanmasini qoʻlga kiritadi. Myung Rye-hyun shogirdlarining kvazi-harbiy intizomi ularni Pak Du-ikning (mamlakatga qaytib kelganida pomidor olgan) italiyaliklarga qarshi goli evaziga 1:0 hisobida gʻalaba qozonishga muvaffaq boʻldi. Bu muvaffaqiyat Osiyo terma jamoasiga ilk bor jahon chempionatining chorak finaliga chiqish imkonini berdi. Shu bilan birga, jamoatchilik yopiq mamlakatdan kelgan ushbu intizomli futbolchilarga qiziqish bildira boshladi. Ularni ular joylashgan Midlsbro shahridagi mahalliy aholi, jumladan, jamoaning yulduz futbolchilari Pak Seung-Zin va Pak Du-iklarni olqishladi. Chorak finalda Shimoliy Koreya Portugaliya bilan to‘qnash keldi. 25 daqiqalik oʻyindan soʻng koreyslar 3:0 hisobida oldinda boʻlishdi (Gollar Pak Seung-zin, Yang Seung-kuk va Li Dong-vuning gollari), lekin oʻz intizomini yoʻqota boshladi. Eusébio toʻrtta gol urdi va yana bir gol Jose Augusto tomonidan kiritildi. Shimoliy Koreya oʻyinda 5:3 hisobida magʻlub boʻldi. Shimoliy Koreya futbolchilari uylariga qaytganlarida, olomon ularni qahramon sifatida olqishladi. Pak Seung-Zin toʻrtta oʻyinda ikkita gol urgan Shimoliy Koreya terma jamoasining FIFA Jahon chempionatidagi eng yaxshi toʻpurari hisoblanadi.
Jahon chempionatidan keyin (1967-1980)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jahon chempionatidan soʻng, Shimoliy Koreya turli qitʼa va jahon turnirlari uchun saralash kampaniyalarida kamdan-kam ishtirok etdi. Uchar otlar 1968-yilgi Olimpiada saralashida magʻlub boʻldi va 1968-yilgi Osiyo kubogi va 1970-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida pley-offning ikkinchi bosqichida Isroil tanloviga qarshi chiqishdan bosh tortdi. Jahon chempionatining chorak finalidan 1971-yilga qadar ular Jazoirga qarshi faqat bitta oʻrtoqlik oʻyinida qatnashib, Jazoirda 3:1 hisobida magʻlub boʻlishdi. Bu uchrashuv ham jamoaning Afrika termasiga qarshi tarixidagi ilk uchrashuvidir.
Shimoliy koreyaliklar 1966-yildan beri birinchi rasmiy oʻyinini 1972-yilgi Olimpiada saralash bosqichi doirasida oʻtkazdilar. Ular Iroqni magʻlub etishdan oldin Suriya bilan toʻqnash kelishdi, ammo dastlabki ikki oʻyinda ikkita 0:0 hisobida durang oʻynab, pley-off oʻyinida Eronga (2:0) magʻlub boʻlishdi. Ular yana 1972-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichida roʻyxatdan oʻtmaslikka qaror qilishdi. 1973-yil may oyida Pak Seung-zin shogirdlari 1974-yilgi jahon chempionati saralashining birinchi bosqichini oʻtkazish uchun Tehronda boʻlishdi. Ular mezbon Eron, Suriya va Quvayt bilan birga 2-guruhdan joy oldi. Natijalar ko‘nglini to‘ldirib, guruhda uchinchi o‘rinni egallab, musobaqaning qolgan qismiga yo‘llanmani qo‘lga kiritgan eronliklar va Suriyadan ortda qoldi.
Bir Osiyo kubogidan boshqasiga (1981-1992)
[tahrir | manbasini tahrirlash]1980-yilda sobiq futbolchi Xan Bong-zin zaxira oʻrindigʻida oʻynagan Shimoliy Koreyaliklar JCh-1982 saralashiga yoʻl olishdi. Guruhda birinchi oʻrinni egallagan (Gongkong va Singapurdan oldin) ular yarim finalda Yaponiyani magʻlub etishdi, ammo guruh finalida Xitoyga yutqazib, saralash umidlarini toʻxtatdilar. Keyingi yili jamoa 1982-yilgi Osiyo oʻyinlarida ishtirok etdi. Shimoliy koreyalik birinchi bosqichda (Suriya va Saudiya Arabistoniga qarshi durang va Tailandga qarshi g‘alaba) o‘tib, chorak finalda Yaponiyani mag‘lub etdi. Yarim finalda Quvaytga qarshi o‘yinda qo‘shimcha taymlarda mag‘lub bo‘lishdi. O‘yin oxiri nihoyatda shiddatli kechdi. Shimoliy koreyalik futbolchilar tailandlik hakam Vijit Getkaevga hujum qilgani uchun OFKning jazolari ogʻir boʻlib, ikki yillik diskvalifikasiya qilindi. Shuning uchun ular bronza medali uchun oʻyinni ham oʻtkazmadilar, bu esa avtomatik ravishda saudiyaliklarga uchinchi oʻrinni taqdim etishdi. OFKning ushbu qarorining bevosita natijasi Shimoliy Koreyaning 1984-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichidan va Shimoliy Koreya tomonidan boykot qilingan 1984-yilgi Olimpiada saralashidan diskvalifikatsiyasi boʻldi.
Chiqib ketish davri (1993-2005)
[tahrir | manbasini tahrirlash]2005-yilda Shimoliy koreyaliklar 2006-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichiga, soʻnggi kampaniyasidan oʻn ikki yil oʻtib qaytishdi. Ikkinchi bosqichda 5-guruhga tushgan va ular birinchi o‘rinni egalladi. Keyingi bosqichda ular Yaponiya, Eron (ikkalasi ham final bosqichiga yo‘llanma olgan) va Bahrayn (pley-offda o‘ynashi kerak bo‘lgan)dan keyin oxirgi o‘rinni egallab, o‘z yo‘lini yakunlagan. Bir necha oy oʻtgach, Shimoliy Koreya 2005-yilgi Sharqiy Osiyo futbol chempionatiga, soʻnggi ishtirokidan oʻn uch yil oʻtib qaytdi. Saralash bosqichida shimoliy koreyaliklar Guam ustidan 21:0 hisobida g‘alaba qozonib, eng yirik g‘alaba bo‘yicha o‘z rekordini yangiladi. 1990 va 1992 yilgi ishtirokida boʻlgani kabi, uchar otlar final bosqichining birinchi oʻyinida 1:0 hisobida magʻlub boʻlgan Xitoy va Yaponiyadan keyin uchinchi oʻrinni egallab, shohsupaga chiqdi.
Birinchi chempionlik va Jahon chempionatiga qaytish (2006-2010)
[tahrir | manbasini tahrirlash]OFK tomonidan Shimoliy Koreyaga nisbatan joriy qilingan sanksiya uni 2007-yilgi Osiyo kubogi saralash bosqichidagi ishtirokidan mahrum qiladi. Murabbiy Kim Chen Xun boshchiligida jamoa 2008-yilgi OFK Chaqiruv Kubogiga kirdi, bu musobaqa OFK tomonidan rivojlanayotgan davlatlar deb ataladigan va uning gʻolibi 2011 yilgi Osiyo Kubogiga toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. Shimoliy Koreya jamoasi shohsupaning uchinchi pogʻonasida musobaqani yakunladi, Tojikistonga qarshi yarim finaldagi magʻlubiyatdan soʻng, Myanma bilan uchinchi oʻrin uchun oʻyinda katta muvaffaqiyatli (4:0) oʻuin oʻtkazdi.
Jamoa imiji
[tahrir | manbasini tahrirlash]To'plam
[tahrir | manbasini tahrirlash]2014-yildan beri Shimoliy Koreyaning rasmiy to'plam provayderi hozirda Shimoliy Koreyaning Choeusu sport kompaniyasi tomonidan ishlab chiqariladi.[6]
| Davr | Homiy |
|---|---|
| –1993 |  Admiral Sportswear
|
| 1998–2002 |  Fila
|
| 2002–2003 | Lotto
|
| 2003–2005 |  Adidas
|
| 2005–2006 | Umbro
|
| 2006–2008 |  Hummel International
|
| 2008–2010 | ERKE
|
| 2010–2014 | Legea
|
| 2014–hozir | Choeusu
|
Murabbiylar shtabi
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Lavozim | Ism-sharif | Davlati |
|---|---|---|
| Bosh murabbiy | Yun Jong-su |
|
| Yordamchi murabbiy | Kim Yong-jun |
|
| Rim Kuk-uk |
| |
| Pak Kyong-chol |
| |
| Jamoa tahlilchisi | Choe Chol-bom |
|
| Tarjimon | Kim Chung-jin |
|
| Massaj terapevti | Ri Song-chol |
|
| Jamoa koordinatori | Jong Tae-hyok |
|
| Shifokor | Hong Myong-song |
|
| Video tahlilchi | Kim In-chol |
|
| Texnik direktor | Choe Myong-il |
|
Murabbiylik tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kim Gun-nam (1964–1965)- Myung Rye-hyun (1965–1966)
- Pak Doo-ik (1976)
- Pak Du-sok (1978)
- Yang Song-guk (1980)
- Han Bong-zin (1980–1981)
- Pak Du-sok (1982)
- Jong Yong-song (1985)
- Pak Doo-ik (1986–1989)
- Kim Jong-min (1990)
- Myong Dong-chan (1990)
- Hong Hyon-chol (1991–1992)
- Yun Myong-chan (1992–1993)
Pál Csernai (1993)- An Se-uk (1998)
- Mun Ki-nam (1999–2000)
- Myong Dong-chan (2000)
- Ri Jong-man (2001–2003)
- Yun Jong-su (2003–2005)
- Kim Myong-song (2005)
- Han Hyong-il (2005–2006)
- Ri Jong-man (2006–2007)
- Kim Jong-hun (2007–2010)
- Jo Tong-sop (2008 va 2010)
- Jo Tong-sop va Cho In-chol (2010–2011)
- Yun Jong-su (2011–2014)
- Jo Tong-sop (2014–2015)
- Kim Chang-bok (2015–2016)
Jørn Andersen (2016–2018)- Pak Yong-il (2018)
- Kim Yong-jun (2018–2019)
- Yun Jong-su (2019–)
Futbolchilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Natijalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
|
|
Dynasty Kubogi
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Dynasty Kubogi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yil | Natija | O'rin | Pld | G' | D | M | GF | GA |
| 1990 |
Uchinchi o'rin | 3rd | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 |
| 1992 |
Uchinchi o'rin | 3rd | 3 | 0 | 2 | 1 | 4 | 7 |
 1995 |
Ishtirok etmadi | |||||||
 1998
| ||||||||
| Jami | Eng yaxshisi: uchinchi o'rin | 2/4 | 6 | 0 | 3 | 3 | 5 | 10 |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Montague, James „Inside the Secret World of Football in North Korea“. Bleacher Report (2017-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 3-yanvar.
- ↑ North Korea matches, ratings and points exchanged
- ↑ „Korea DPR“. FIFA.
- ↑ „REVERSAL SOUGHT IN GAMES DISPUTE; Olympic Croup Hopes to Get Ban on 2 Nations Lifted“. New York Times (1964-yil 19-sentyabr).
- ↑ Atherton, Martin. The theft of the Jules Rimet Trophy : the hidden history of the 1966 World Cup. Aachen: Meyer & Meyer Sport, 2008 — 15-bet. ISBN 9781841262277.
- ↑ „Home-made Football Popular among DPRK People“. KCNA (2014-yil 1-iyul). 2014-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 1-iyul.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Blog about football Democratic Peopleʼs Republic of Korea
- Korea DPR by FIFA, 15 June 2010
- North Korea — The World Cup’s Mystery Men by BBC News, 9 June 2010
- The story of North Korea at the 1966 World Cup, BBC News, 15 June 2010
- Video of Italy’s shock loss to North Korea in the World Cup 1966 by Youtube.com, 15 June 2010
- Northern Exposure: The Peopleʼs Team Abroad