Kalimantan

Kalimantan

Geografiya
Maydoni	748 168 km2
Dengiz sathidan balandligi	4095 va 113 m.
Eng baland nuqtasi	Kinabalu
Ma'muriyat
Davlat	Indoneziya, Malayziya va Bruney
Demografiya
Aholisi	18 590 000
Qo'shimcha ma'lumot

Kalimantan (indonezcha: Kalimantan) yoki Borneo (malaycha: Borneo) - Malay arxipelagidagi eng yirik orol, Katta Zond orollari tarkibida. Maydon 734 ming km² (kattaligi jihatidan Yer yuzida Grenlandiyadan keyin 2-oʻrinda). Aholisi 10 mln.dan ziyod. Kalimantan hududining katta qismi Indoneziya tarkibida, shim. va shim.-gʻarbiy qismi Malayziya va Bruney davlatlari hududi.

Kalimantan sohilining katta qismi botqoqlashgan pasttekislik, qirgʻoq chizigʻi tekis. Markaziy qismi bal. 2000–3500 m li palaxsa togʻlardan iborat. Kalimantan shimolidagi Kinabalu togʻi (4101 m) — orolning eng baland joyi. Togʻlar, asosan, granit, gneys, kristalli slanetslardan iborat. Neft, gaz, toshkoʻmir, temir, marganets, xrom, mis va boshqalar ruda konlari bor. Iqlimi ekvatorial iqlim. Tekisliklarda temperatura 25—27°. Yillik yogʻin 2000–3500 mm. Daryo koʻp. Yirik daryolarining quyi qismida kema qatnaydi. Tuprogʻi podzollashgan laterit tuproq. Kalimantan hududining 75% i oʻrmon. Tekisliklar nam tropik oʻrmonlar (palma, bambuk, fikus), yon bagʻirlar dub va igna bargli oʻrmonlar, togʻ tepalari butazor va yaylovlardan iborat. Hayvonlardan fil, maymunlar, ayiq, karkidon bor. Qushlarning 600 ga yaqin turi yashaydi. Aholi kokos palmasi, sholi yetishtiradi. Baliq ovlanadi. Bir nechta milliy parklar mavjud. Yirik shaharlari — Pontianak, Banjarmasin, Samarinda, Kuching, Bandar-Seri-Begavan.

Kalimantanning tub joy aholisi turli qabilalardan tashkil topgan, ular koʻpincha dayaklar degan umumiy nom bilan ataladi. Kalimantan sohilidagi knyazliklar 13-asrdan Java hokimlariga karam boʻlgan. Yevropaliklar orolga 17-asrdan kela boshlagan.