Gaurli tizmasi
 | Bu maqolada manbalar <ref></ref> teglariga olinmagan yoki umuman koʻrsatilmagan. |
Gaurli tizmasi — Surxondaryo viloyatining shimoliy-gʻarbidagi togʻ tizmasi. Boysuntogʻ sistemasiga kiradi. Shimoliy qismida joylashgan Xoʻja Gurgurota togʻlaridan Qayroqsoy daryosiga qadar janubiga deyarli meridional yoʻnalishda 8-10 km ga choʻzilgan. Oʻrtacha bal. 2400-3000 m, eng baland nuqtasi 3300 m. Yer yuzasi parchalangan, tektonik koʻtarilishlar taʼsirida yuzaga kelgan relyef shakllari (denudatsiyatektonik) tarqalgan. Oʻrtacha yillik temperatura 2000 m balandlikda 10°. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi 1500 m balandlikda 2°, iyulniki 25—26°. Oʻrtacha yillik yogʻin miqdori 800-900 mm. Asosan qoʻngʻir togʻ oʻrmon tuproqlari, och qoʻngʻir baland togʻ tuproqlari tarqalgan. Bir yillik (efemer), kup yillik (efemeroid) oʻsimliklar keng tarqalgan boʻlib, ular sermahsul togʻ yaylovlari resurslarining asosi hisoblanadi. Olma, nok, olcha, doʻlana, bodom, yongʻoq, tol, terak, uchqat, naʼmatak, zirk, dorivor oʻsimliklardan ki-yikoʻt, choyoʻt, zira, rovoch, anzur piyoz kup uchraydi. Archazorlar katta maydonni egallagan. Nodir va xushmanzara landshaftlar, tabiat yodgorliklari, rekreatsiya (dam olish) obʼyektlari koʻp. Tuproq eroziyasi, yaylov degressiyasi keng tarqalgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
|
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga ishorat yoʻq. Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin. |
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |