Yuriy Gagarin haykali (Karlovi Vari)
- Ushbu maqola Yuriy Gagarin haykali haqidadir. Ushbu soʻzining boshqa maʼnolari uchun bu yerga qarang.
Yuriy Gagarin haykali — SSSR hududidan tashqarida oʻrnatilgan birinchi Gagarin haykali boʻlgan[1][2].
Karlovi Varidagi Gagarin haykali (hozirgi Chexiya, oʻsha paytda u Chexoslovakiya edi) 1975-yilda oʻrnatilgan, yodgorlikning ochilishi 11-mayda boʻlib oʻtgan[3].
Yodgorlik Karlovi Vari xalqaro aeroportiga kiraverishda joylashgan[4].
Yodgorlikning joylashuvi koordinatalari: 50°12’4.475" N, 12°54’47.328" E[3].
Dastlab, yodgorlik boshqa joyda oʻrnatilgan edi, u Karlovi Vari markazida Yuriy Gagarin geyzer kolonnadi oldida joylashgan edi. Haykal 1992-yilda hozirgi joyiga koʻchirilgan[3].
Yodgorlik mualliflari haykaltaroshlar Antonin Kuxarj va Gisela Zubova-Kuxarjovaning turmush oʻrtoqlaridir[3].
Karlovi Varidagi Gagarin haykali Chexoslovakiyadagi birinchi kosmonavtning yagona yodgorligi boʻlgan va hozirda u Chexiya Respublikasidagi yagona Gagarin yodgorligi hisoblanadi. Yodgorlik Gagarin 1966-yilda kosmosga parvoz qilganidan keyin Karlovi Varida dam olish uchun kelganligi sababli bu yerda oʻrnatilgan[4].
Chexoslovakiyaga tashrifi chogʻida bu davlat rahbari unga Chexoslovakiya Qahramoni unvonini taqdim etgan[1].
Hozirgi kunda unutilmas sanalarda Rossiya Federatsiyasining Chexiya Respublikasidagi Bosh konsulligi vakillari tomonidan Karlovi Vari shahridagi Gagarin haykali poyiga gullar qoʻyilmoqda[5].
Yodgorlik tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yodgorlik bronzadan yasalgan, balandligi 3 metr 20 santimetr boʻlgan Yuriy Gagarinning toʻliq boʻyli balandlikdagi haykalidir. Gagarin yodgorlikda u parvoz qilgan skafandrda, boshidan dubulgʻa olib tashlangan holda tasvirlangan. Gagarinning oʻng qoʻli salomlashish ishorasida koʻtarilgan[3].
Haykal oq tayanchga oʻrnatilgan boʻlib, uning ustiga astronavt nomi yozilgan oltin lavha mavjud[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „МОЙ ПРИЯТЕЛЬ ЮРИЙ ГАГАРИН“ (ru). www.kommersant.ru (2004-yil 14-mart). Qaraldi: 2021-yil 4-may.
- ↑ „Гагарин в камне: как памятники космонавту украсили города мира“. russian.rt.com. 2021-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-may.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Infocentrum města Karlovy Vary. „Памятник Юрию Гагарину“ (ru). Karlovy Vary (2013-yil 21-mart). 2021-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-may.
- ↑ 4,0 4,1 VladiMir. „Память о Гагарине на чешской земле“ (ru-RU). Портал новостей 📭 "Чехия сегодня". 2021-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-may.
- ↑ „Минтимер Шаймиев возложил цветы к памятнику Юрию Гагарину“ (ru). Правительство Республики Татарстан. 2021-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-may.