Valeriy Altuxov

Valeriy Altuxov ruscha: Валерий Николаевич Алтухов
Tavalludi	1941-yil 6-oktyabr Qoʻqon, Oʻzbekiston SSR
Vafoti	2021-yil 19-fevral Xarkov, Ukraina
Kasbi	klarnetist
Fuqaroligi	SSSR Ukraina

Valeriy Nikolayevich Altuxov (1941-yil 6-oktabr, Qoʻqon — 2021-yil 29-aprel, Xarkov) — sovet va ukraina musiqachisi, klarnetchi, musiqa oʻqituvchisi, olim. Ukrainada xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1996), professor (2011).

Biografiyasi

1941-yil 6-oktabrda O‘zbekiston SSR Farg‘ona viloyati Qo‘qon shahrida tug‘ilgan. 1953-yilda Toshkentdagi maxsus musiqa bilim yurtiga oʻqishga kirdi. Ushbu maktabni 1960-yilda oltin medal bilan tamomlagan. Maktabda o‘qib yurgan kezlarida 1957-yilda yosh ijrochilarning Respublika ko‘rik-tanlovida qatnashib, 1-o‘rinni egalladi va tanlov laureati unvoniga sazovor bo‘ldi.

• 1960-yilda Leningrad davlat Rimskiy-Korsakov konservatoriyasiga professor Gansler V. I. sinfiga oʻqishga kirgan va klarnet yoʻnalishi boʻyicha 1965-yilda oʻqishni imtiyozli diplom bilan tugatgan.
• 1963-yilda Butunittifoq klarnet tanlovida qatnashib, diplom olgan.
• 1966-yildan Xarkov oʻrta maxsus musiqa maktab-internatida klarnet oʻqituvchisi, Xarkov viloyat filarmoniyasi simfonik orkestrining klarnet guruhi kuychisi boʻlib ishlab kelmoqda.
• 1984-yilda Xarkov oʻrta maxsus musiqa maktab-internatiga direktor etib tayinlandi.
• 1994-yildan I. P. Kotlyarevskiy nomidagi Xarkov sanʼat institutida (universitet) klarnet sinfida oʻqituvchi, dotsent, professor lavozimlarida ishlagan.
• 1996-yilda milliy musiqa madaniyati rivojiga qo‘shgan shaxsiy hissasi, yuksak professional mahorati uchun Ukraina Prezidentining farmoni bilan unga „Ukrainada xizmat ko‘rsatgan sanʼat arbobi“ faxriy unvoni berilgan. 2003-yilda madaniyat va sanʼat rivojiga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi uchun Ukraina Vazirlar Mahkamasi uni Faxriy yorliq bilan taqdirlagan.
• 2001-yilda „XXI asr liderlari“ milliy imidj dasturi doirasida „500 ta nufuzli shaxs“ toʻplamiga kiritilgan, shuningdek, 2001 va 2002-yillarda „Xarkovchanin goda“ faxriy unvoni bilan taqdirlangan.
• 2005-yilda „Orkestr cholg‘u asboblari“ kafedrasi dotsenti ilmiy unvoni berilgan.
• 2007-yilda Feodosiya shahar ijroiya qoʻmitasining „Feodosiya shahrida madaniyatni rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi uchun“ ijodiy mukofoti laureati boʻlgan.
• 2008 yilda Xarkov shahar ijroiya qoʻmitasining „Havaskorlik sanʼatini rivojlantirishga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi uchun — yosh pianinochilarning xalqaro tanlovini tashkil etish va oʻtkazish uchun“ V. Krainev ijodiy mukofoti laureati boʻlgan.
• 2011-yilda „Orkestr puflama asboblari va opera va simfoniya dirijyorligi“ kafedrasi professori ilmiy unvoni berilgan.
• 2013-yilda Karl Nilsen 5-xalqaro klarnet tanlovi (Daniya) hakamlar hay’atiga taklif qilingan.

Faoliyati

V. N. Altuxov tashabbusi bilan 1992-yildan beri Vladimir Krainevning yosh pianinochilar uchun 11 xalqaro tanlovi (2011-yildan buyon tanlov direktori), Bogodar Kotorovich skripkachilari uchun ikkita xalqaro tanlov, 22 ta xalqaro festivallar oʻtkazilgan. Xarkovda „Muzika — nash obshiy dom“, 20 ta „V gostyax u Ayvazovskogo“ festivallari ochilgan va oʻtkazilgan. Altuxov doimiy ravishda Xarkov, Belgorod, Feodosiya, Xarkov, Minsk, Jitomir, Zaporojye, Mirgorod shaharlarida mahorat darslari oʻtkazib kelgan.

Professional mutaxassis sifatida: D. Bidi nomidagi tanlov (Lvov), „Trubi Bukovini“ (Chernivtsi), „Akkordi Xortitsi“ (Zaporijjia), „Vosxojdeniye“ (Yalta), „Selmer — Parij v Ukraine“ (Kiyev), „Krimskaya vesna“ (Yalta) kabi xalqaro tanlovlarda hakamlar hay’atida ishtirok etgan.

V. N. Altuxovning ijodiy yutuqlari haqida uchta televizion film chiqarildi: TV INT „Sami o sebe“ — Valeriy Altuxov va uning maktabi "(1996-yil, rejissyor Aleksey Muratov); INT „V gostyax u Ayvazovskogo“ (1998-yil, rejissyor Aleksey Muratov); PROGRESS TRC „Melograf“ Aivazovskiyga tashrif buyurdi (2009-yil, rejissyor Yuliya Kovalenko).

Altuxov serqirra sozanda va oʻqituvchi boʻlib, oʻquv va tarbiyaviy ishlar bilan bir qatorda ilmiy-uslubiy faoliyatga ham alohida eʼtibor qaratadi. Soʻnggi besh yil ichida Altuxov to‘qqizta ilmiy anjumanda ishtirok etib, yosh ijrochilarni tayyorlash va tarbiyalashning dolzarb masalalari bo‘yicha maʼruza qilgan. Anjuman materiallari asosida professional ilmiy to‘plamlarda yettita maqola chop etilgan.

2009-yilda „Klarnet oʻynash texnikasini rivojlantirish uchun tarozilar va mashqlar“ (ISBN 978-966-8689-10-9) oʻquv qoʻllanmasi (Xrestomatiya) nashr etildi. Qoʻllanma (Xrestomatiya) Ukraina Madaniyat va turizm vazirligi tomonidan III-IV akkreditatsiya darajasidagi madaniyat va sanʼat oliy oʻquv yurtlarida oʻquv jarayonida foydalanish uchun tasdiqlangan (26-sonli xat). XII.2008 No 1486/7-4/13-08). Ukraina, Rossiya, Belorussiyadan kelgan taniqli klarnet oʻqituvchilarining fikriga koʻra, qoʻllanmada keltirilgan tarozi va mashqlarni oʻrgatish usuli klarnet mutaxassisligi boʻyicha oʻyinni oʻrgatish uslubidagi yangi soʻzlar hisoblanadi.

Talabalar orasida Rossiya xalq artisti Dmitriy Liss ham bor.