Toshkent harbiy gospitali

Toshkent harbiy gospitali P. F. Borovskiy nomidagi (Toshkent sh., Volodarskiy koʻchasi, 4-uy) — Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi huzuridagi harbiy xizmatchilarni statsionar sharoitda davolovchi markaziy harbiy gospital sanaladi.

Tarixi

1868-yilda Toshkent oʻlkasida general-gubernator P.M.Kaufman tashrifi bilan (temir yoʻl vokzali yonidagi Gospital koʻchasida) Toshkentda birinchi davolash muassasasi - Toshkent davolash lazareti ochiladi, 1870-yilda u 2-darajali Toshkent harbiy gospitaliga aylantiriladi. Toshkent garnizoni rus ekspedision qoʻshinlari uchun 415 oʻrinli beshta davolash boʻlimiga ega^[1]:

jarrohlik;
terapevtik;
yuqumli kasalliklar;
teri va tanosil;
“mahbuslar uchun” .

1874-yilgacha Toshkentda faqat bitta dorixona — gospital qoshida[3] boʻlgan. 1892-yildan buyon gospitalda oʻz kasbining ustasi mashhur jarroh Pyotr Fokich Borovskiy faoliyat yuritgan (1981-yildan shifoxona uning nomi bilan yuritila boshlangan)^[1] . Ushbu davolash maskanida 1896—1910-yillarda yangi boʻlimlari ochiladi^[1]:

psixiatriya (1896-yilda 50 nafar kishiga moʻljallangan);^[2]* koʻz;
quloq;
ayollar kasalligi;
ofiserlik;
sanator.

1879-yil 31-yanvarda general-gubernator P. M. Kaufman tomonidan 3000 rublga qurilgan va boshqa xayr-ehsonlarga harbiy gospital qoshida avliyo Pantileimon sharafiga gospital cherkovi ochildi. Qoʻngʻiroq minorasi 1890-yilda barpo etiladi^[2]. Uzoq yillar mobaynida shahar kengaytirilmaguncha gospital Toshkentning butun rus aholisiga xizmat qilgan. 1894-yilda gospitalda bemor fuqarolar soni yiliga 600-700 nafar kishiga yetadi, shundan 30% Toshkent fuqarolari edi. 1910-yilda gospitalda 9 nafar shifokor ishlagan: bosh vrach, psixiatriya boʻlimiga mudiri, 2 nafar katta va 5 nafar kichik ordinatorlardan tashkil topgan. 1883-yil 19-yanvarda harbiy gospitalda sud-tibbiyot tadqiqotlari uchun kichik laboratoriya ochildi, yillar mobaynida u shahar va uning aholisi ehtiyojlari uchun kimyoviy tahlillar oʻtkaziladigan laboratoriyaga aylantirildi^[2] .

1920—1921-yillarda gospital Oʻrta Osiyo Davlat Universiteti (OʻODU) davolash fakultetining klinik bazasiga aylandi^[1].

Ulugʻ Vatan urushi yillarida 35 mingga yaqin front askarlari gospitalda davolanadilar^[1].

1981-yilda shifoxonada TurkHO (Turkiston harbiy okrugi) tibbiyot xizmatining asosiy ilmiy-uslubiy markazi va shifokorlar tayyorlash bazasi sifatida allaqachon 20 ta boʻlim mavjud edi, ular orasida^[1] :

terapevt;
jarrohlik;
neyroxirurgiya;
travmatologiya;
urologiya;
kardiologiya;
pulmonologiya;
anestezo-reanimasion;
koʻz;
teri-tanosil va boshqalar.

Ushbu gospitalda D. A.Vvedenskiy, A.D.Grekov, A.V.Georgiyevskiy, S.F.Kaplan, V.P.Matveyev, V.P.Petrov, A.V.Trapeznikov, P.I.Emdinlar kabi oʻz kasbining yetakchi shifokorlari ishlagan.^[1]

Adabiyotlar

„Военный госпиталь“, Ташкент, Энциклопедия 12000 экз, Ташкент: Главная редакция Узбекской Советской Энциклопедии, 1983 — 92-bet. ISBN УДК 66.3 (2):63.3 (2У), ББК Д9 (257У-2Т)0я20.
Добросмыслов, А. И.. Ташкентъ въ прошломъ и настоящемъ: исторический очеркъ, Ташкентъ, 1912.
Попов, С. А. Четыре типа русских галунных погон. Часть 2 // Старый Цейхгауз. — 2011. — № 4 (42). — С. 34—40. — ISSN 2223-5175. — OTRS № 2018022110005418 (автор и издатель). — CC BY-SA 3.0, CC BY-SA 4.0.

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Ташкент: Энциклопедия 1983.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Ташкентъ въ прошломъ и настоящемъ 1912.

[FOOTNOTEТашкент:_Энциклопедия1983-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Ташкент: Энциклопедия 1983.

[FOOTNOTEТашкентъ_въ_прошломъ_и_настоящемъ1912-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Ташкентъ въ прошломъ и настоящемъ 1912.

[1]

[2]