Kontent qismiga oʻtish

Riga xalqaro aeroporti

Koordinatalari: 56°55′25″N 023°58′16″E / 56.92361°N 23.97111°E / 56.92361; 23.97111
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Riga xalqaro aeroporti
Starptautiskā lidosta "Rīga"
IATA kodi: RIX – ICAO kodi: EVRA
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi Latviya hukumati
Xizmat doirasi Riga, Latviya
Joylashuvi Marupe oʻlkasi
Havo yoʻli tuguni * airBaltic
  • SmartLynx Airlines
  • RAF-Avia
  • Ryanair
Qurilgan 1973
Dengiz sathidan balandligi 36 ft / 11 m
Koordinatalari 56°55′25″N 023°58′16″E / 56.92361°N 23.97111°E / 56.92361; 23.97111
Vebsayti riga-airport.com
Xarita
RIX (Latviya)
RIX
Aeroportning Latviya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
18/36 3,200 10,500 Beton/Asfalt
Maʻlumotlar (2022)
Yoʻlovchilar soni 5,380,779
Yoʻlovchilar sonining oʻzgarishi, 21-22 128,7%
Parvozlar soni 54,818
Parvozlar sonining oʻzgarishi, 21-22 40%
Manba (statistikadan tashqari): Yevronazoratdagi Aeronavtika axborot nashri

Riga xalqaro aeroporti (latishcha: Starptautiskā lidosta "Rīga" ; (IATA: RIX, ICAO: EVRA) — Latviya poytaxti Riga xalqaro aeroporti va 2019-yil noyabr holatiga koʻra 76 ta yoʻnalishga toʻgʻridan-toʻgʻri reyslar amalga oshiruvchi Boltiqboʻyi davlatlarining eng yirik aeroporti. U airBaltic, SmartLynx Airlines va RAF-Avia uchun hab hamda Ryanair uchun bazaviy aeroportlardan biri sifatida xizmat qiladi. Latviya milliy aviatashuvchisi airBaltic aeroportga xizmat koʻrsatuvchi eng yirik aviatashuvchi boʻlib, Ryanair ikkinchi oʻrinda turadi. Aeroport Riganing gʻarbiy qismidagi Marupe oʻlkasida, shahar markazidan taxminan 10 km masofa joylashgan.

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport 1973-yilda eskirgan Spilve aeroportiga muqobil sifatida qurilgan. Bu davlatga tegishli aksiyadorlik jamiyati boʻlib, barcha aksiyalarining egasi Latviya hukumati hisoblanadi. Davlat kapitaliga Latviya Transport vazirligi egalik qiladi[1].

1995-yil mart oyida Oʻzbekiston havo yoʻllari Toshkentdan Nyu-Yorkka parvoz qila boshladi, u Rigada toʻxtab oʻtadigan boʻldi[2] [3]. Ushbu yoʻnalishdagi reyslarga Airbus A310 rusumli samolyot xizmat koʻrsatgan[4]. Talabning kamligi tufayli aviakompaniya uch oydan keyin yoʻnalishni Amsterdamga tomon oʻzgartirdi[3] [5]. Aeroportni taʼmirlash va modernizatsiya qilish 2001-yilda shahar tashkil etilganining 800 yilligiga toʻgʻri keldi[manba kerak]. Oʻzbekiston havo yoʻllari 2004-yil oktyabr oyida Nyu-York tomon amalga oshiradigan parvozlarini Rigaga koʻchirdi. Bu safar ushbu reyslarda Boeing 767 samolyotlaridan foydalanildi. O‘zbekiston va Latviya o‘rtasidagi yaqin aloqalar va Latviya hukumatining Riga aeroporti to‘lovlarini pasaytirish haqidagi qarori kompaniyani qaytishga undagan[3] [5].

2006 va 2016-yillarda shimoliy terminalning yangi kengaytmalari ochildi. 2006-yilning kuzida ikkita mahalliy kompaniya: Concors va SR-Technik oʻrtasida qoʻshma korxona sifatida foydalanish uchun texnik xizmat koʻrsatish, taʼmirlash va kapital taʼmirlash obyekti ochildi[manba kerak]. 2010-yilda aeroportda Boltiqboʻyining birinchi maxsus biznes aviatsiya terminali ochildi[6]. O‘zbekiston havo yo‘llari 2017-yil oktyabr oyida Riga — Nyu-York reysini to‘xtatdi[7].

Imkoniyatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Terminal

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroportda soʻnggi yillarda bir necha bor kengaytirilgan va zamonaviy standartlarga moslashtirilgan yakka, ikki qavatli yoʻlovchi terminali binosi mavjud. Yer tomoni bitta qatorli 36 ta roʻyxatga olish punktidan iborat asosiy zaldan, shuningdek, ayrim doʻkonlar va yuqori qavatdagi xavfsizlik zonasidan iborat boʻlib, uchib kelish zonasi, bagajni qaytarib olish va ayrim xizmat koʻrsatish taymerlari quyida joylashgan[8]. Ushbu hududda B va C uchish zonalari mavjud boʻlib, ikkita iskalaga boʻlingan, avvalgi asl, kichikroq bort maydoni A endi faqat ayrim uchib keluvchilar uchun foydalaniladi. Ikkala estakadada jami sakkizta stendlar, shuningdek, yuqori qavatdan toʻrtta piyoda yurish stendlari, shuningdek, avtobusga chiqish uchun yana bir nechta darvozalar mavjud[8]. B iskala Shengen hududiga joʻnab ketish va kelish uchun ishlatilsa, C iskala esa Shengen hududidan tashqariga chiqish va kelish uchun foydalaniladi. Terminalda Narvesen, Costa Coffee va TGI Fridays savdo nuqtalari, shuningdek, bitta aeroport zali mavjud[8].

Uchish-qo‘nish yo‘lagi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroportda 18/36 yoʻnalishlarida bitta uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud boʻlib, uning uzunligi 3200 m va ILS CAT II bilan jihozlangan[9].

Boshqa xususiyatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

AirBaltic aviakompaniyasi ham, Latviya Fuqarolik aviatsiyasi agentligi ham Riga xalqaro aeroportida oʻzlarining bosh ofislariga ega[10].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi tashish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Rigaga va Rigadan muntazam va charter reyslarini amalga oshirib kelmoqdalar:

Aviakompaniya Manzillar
Aegean Airlines Afina [11]
airBaltic Amsterdam, Afina, IspaniyaBarselona, Belgrad, GermaniyaBerlin, DaniyaBillund, BelgiyaBrussel, Budapesht, RuminiyaBuxarest, Dubay–Xalqaro, Republic of IrelandDublin, GermaniyaDüsseldorf, Frankfurt, GermaniyaGamburg, ShvetsiyaGyoteburg, IspaniyaGran Kanariya, FinlandiyaHelsinki, DaniyaKopengagen, Larnaka, PortugaliyaLissabon, SloveniyaLyublyana[12], London–Gatvik, Madrid, IspaniyaMalaga, Marokash, Milan–Malpensa, Myunxen, FransiyaNitsa, NorvegiyaOslo, LitvaPalanga, Parij–Sharl de Goll, Praga, IslandiyaReykyavik–Keflavík, Rim–Fiumichino, BolgariyaSofiya, ShvetsiyaStokgolm–Arlanda, ShveysariyaSyurix, Tallin, Tampere, Tbilisi, Tel-Aviv[13], IspaniyaTenerife–Janub, Turku, IspaniyaValensiya, Vena, Vilnyus
Mavsumiy: AngliyaAberdin, MarokashAgadir, IspaniyaAlikante[14], Boku, Batumi, NorvegiyaBergen, Burgas, Dubrovnik (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya ), PortugaliyaFunchal (2024-yil 28-oktyabrdan boshlanadi), Jeneva, GretsiyaIraklion, Istanbul, ItaliyaKataniya, FinlandiyaKittilä[15], Kishinyov[15], GretsiyaKorfu, MaltaMalta, ItaliyaNeapol, ItaliyaOlbiya, IspaniyaPalma de Mallorka, ItaliyaPiza, PortugaliyaPortu, AlbaniyaPristina[15], GretsiyaRodos, GretsiyaSaloniki, Shimoliy MakedoniyaSkopye[15], Split (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya ), AlbaniyaTirana[15], Tivat, ItaliyaVenetsiya, ItaliyaVerona, Yerevan, AvstriyaZalsburg
Mavsumiy charter: Antaliya[16], TunisEnfida[17], Hurgada[18], GretsiyaPatras[16], ItaliyaRimini[18], Sharm ash-Shayx[18]
Air Montenegro, Montenegro bayrogʻi Chernogoriya Mavsumiy charter reyslar: Tivat[19]
British Airways London–Hitrou
Finnair, Finlandiya bayrogʻi Finlandiya Helsinki (Finlandiya bayrogʻi Finlandiya )
flydubai Dubay–Xalqaro (2024-yil 11-oktyabrdan boshlanadi)[20]
Freebird Airlines, Turkiya bayrogʻi Turkiya Mavsumiy charter reyslar: Antaliya[21], Bodrum
LOT Polish Airlines Varshava-Shopen
Lufthansa Frankfurt
Mavi Gök Airlines Mavsumiy charter: Antaliya[22]
Norwegian Air Shuttle DaniyaKopengagen, NorvegiyaOslo, ShvetsiyaStokgolm–Arlanda, NorvegiyaTrondheym
Mavsumiy: IspaniyaAlikante (2024-yil 30-oktyabrdan boshlanadi), GretsiyaKorfu[23], Tivat[23]
Ryanair IspaniyaBarselona, ItaliyaBergamo, GermaniyaBerlin, FransiyaBove, Republic of IrelandDublin, AngliyaEast Midlands, ShotlandiyaEdinburg, PolshaGdansk, ShvetsiyaGyoteburg, PolshaKrakov, AngliyaLids/Bradford, AngliyaLondon–Stansted, IspaniyaMalaga, MaltaMalta, Manchester, GermaniyaMemmingen, KiprPafos, Praga, Rim–Fiumichino, NorvegiyaSandefjord, ShvetsiyaStokgolm–Arlanda, ItaliyaTreviso, Vena, PolshaVarshava–Modlin[24], BelgiyaSharlerua
Mavsumiy: DaniyaAarhus, IspaniyaGirona, GermaniyaKyoln/Bonn, ItaliyaTrapani
Skyline Express Airlines Mavsumiy charter: Hurgada, Sharm ash-Shayx[22]
SkyUp Airlines[25] Mavsumiy charter: Antaliya, Hambantota–Mattala, Hurgada, GretsiyaIraklion, Sharm ash-Shayx
SmartLynx Airlines, Latviya bayrogʻi Latviya [26] Mavsumiy charter reyslar: Antaliya, Burgas , TunisEnfida, PortugaliyaFunchal, TunisJerba, Korfu (Yunoniston bayrogʻi Gretsiya ), Tenerife-Janub (Ispaniya bayrogʻi Ispaniya ), Tivat, Varna
Smartwings Mavsumiy charter: AlbaniyaTirana[27]
Transavia Amsterdam[28]
Turkish Airlines Istanbul
Oʻzbekiston havo yoʻllari Toshkent
Wizz Air Kutaisi

Yuk tashish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aviakompaniya Manzillar
ASL Airlines France[manba kerak] Parij–Sharl de Goll
SprintAir[29] LitvaKaunas, DaniyaKopengagen

Statistika

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Roʻyxatdan oʻtish zali
B va C iskalalar orasidagi koridor
B iskalaning koʻrinishi
Asfaltdan RIX terminali koʻrinishi
Nazorat minorasi

Yoʻnalishlar statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rigadan eng gavjum yoʻnalishlar (2021)[30]
Oʻrni Shahar Umumiy oqimdagi ulushi Aviakompaniyalar
1 Birlashgan Qirollik London 6,6% airBaltic, Ryanair, Wizz Air
2 Estoniya Tallin 4,5% airBaltic
3 Germaniya Frankfurt 3,9% airBaltic, Lufthansa, Ryanair
4 Ukraina Kiev 3,8% airBaltic, Ryanair, Wizz Air
5 Niderlandiya Amsterdam 3,6% airBaltic
6 Finlandiya Helsinki 3,6% airBaltic, Finnair, Ryanair
7 Norvegiya Oslo 3,3% airBaltic, Norwegian Air Shuttle
8 Shvetsiya Stokgolm 3,1% airBaltic, Norwegian Air Shuttle, Ryanair, Scandinavian Airlines
9 Germaniya Berlin 3,0% airBaltic, Ryanair
10 Turkiya Antaliya 3,0% airBaltic, Onur Air, SmartLynx Airlines
2022 yil sentyabr holatiga koʻra Rigadan eng koʻp uchiladigan 10 ta yoʻnalish[31]
Oʻrni Shahar Haftalik parvozlar soni
1 Finlandiya Helsinki ~44
2 Estoniya Tallin aeroporti ~28
3 Litva Vilnyus ~25
4 Shvetsiya Stokgolm Arlanda ~24
5 Norvegiya Oslo Gardermoen ~20
6 Daniya Kopengagen ~19
7 Germaniya Berlin Brandenburg ~17
8 Germaniya Frankfurt ~16
9 Birlashgan Qirollik London Stansted ~14
10 Niderlandiya Amsterdam Schiphol ~14

Eng yirik aviakompaniyalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yoʻlovchilar soni boʻyicha eng yirik aviakompaniyalar (2021)[30]
Oʻrni Aviakompaniya 2021, %
1 Latviya airBaltic 57,2%
2 Republic of Ireland Ryanair 21,2%
3 Vengriya Wizz Air 5,5%
4 Turkiya Turkish Airlines 2,9%
5 Latviya SmartLynx Airlines 2,7%
6 Norvegiya Norvegiya havo kemasi 2,1%
7 Germaniya Lufthansa 1,8%
8 Finlandiya Finnair 1,4%
9 Rossiya Aeroflot 1,2%
10 Boshqalar 4,0%

Yer usti transporti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Riga aeroportida avtobus bekati

Avtobus

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riga aeroportiga Riga shahri markazi va aeroport oʻrtasida harakatlanadigan Riga jamoat transporti (latishcha:Rīgas Satiksme) tomonidan boshqariladigan 22-avtobus orqali borish mumkin. Bundan tashqari, aeroportdan Estoniya, Litva, Polsha va Germaniya shaharlariga xalqaro avtobus qatnovlari mavjud.

Avtomobil

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riga aeroportiga mashinada P133 avtomobil yoʻli orqali borish mumkin, bu aeroportni E22 Yevropa yoʻnalishi bilan bogʻlaydi. Aeroportda 3 ta avtomobillar toʻxtash joyi (taxminan 1500 ta avtomashinaga moʻljallangan) mavjud boʻlib, ular qisqa va uzoq muddatli toʻxtash joylarini taklif qiladi.

Temir yoʻl

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport poezd bekati Rail Baltica loyihasining bir qismiga sanaladi. 2018-yil 20-martda qurilishni loyihalash bo‘yicha shartnoma imzolangan[32].

Baxtsiz hodisalar va falokatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 2016-yil 17-sentyabr kuni AirBaltic Bombardier Dash 8 Q400 NextGen samolyoti burun moslamasi o‘rnatilmagan holda favqulodda qo‘nishni amalga oshirdi. Samolyotda 63 yoʻlovchi va 4 ekipaj aʼzosi boʻlgan va oldingi shassidagi muammolar tufayli Rigaga qaytishga majbur boʻlgan. Favqulodda qo‘nishdan keyin xavfsizlik chorasi sifatida uchish-qo‘nish yo‘lagi soat 10:26 dan 15:55 gacha yopilgan. 7 ta kiruvchi va toʻrtta chiquvchi reys bekor qilindi, 17 ta reys Tallin va Kaunas aeroportlariga yoʻnaltirildi va boshqalari kechiktirildi. Ishtirok etgan samolyot YL-BAI edi va BT 641-reysi Rigadan Syurix aeroportiga uchishi kerak edi. Jabrlanganlar haqida xabar berilmagan[33] [34] [35].
  • 2017-yilning 17-fevralida Rossiyaning Ufa shahriga VIM Airlinesning charter reysi parvoz paytida uchish-qo‘nish yo‘lagidan chiqib ketdi. Samolyot bortida Tolyatti Lada xokkey klubi jamoasi, jumladan 40 yoʻlovchi va 7 ekipaj aʼzosi boʻlgan. Jabrlanganlar haqida xabar berilmagan. Samolyotning dvigateli aeroport uskunasiga urilgani sababli shikastlangan[36]. Hodisadan so‘ng uchish-qo‘nish yo‘lagi tekshirildi va uch soat davomida yopildi. Parvozlar Tallin va Kaunas aeroportlariga yoʻnaltirildi va boshqalari kechiktirildi[manba kerak].
  • 2021-yil [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2019)">iqtibos kerak</span> ]3-dekabr kuni kuchli qor yog‘ishi sababli AirBaltic Airbus A220-300 (YL-CSE) Stokgolmdan qo‘ngandan so‘ng (BT102 reysi) uchish-qo‘nish yo‘lagidan chiqib ketdi.
  • 2023-yil 8-mart kuni AirBaltic aviakompaniyasining Parijdan uchayotgan samolyoti qo‘nish vaqtida uchish-qo‘nish yo‘lagidan chiqib ketdi. 89 yo‘lovchi yoki ekipajning 7 aʼzosidan hech biri jabrlanmagan[37].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Airport at a glance“. Riga Airport Website. 2017-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 25-iyul.
  2. ↑ „Uzbekistan Airways marks 20th anniversary of launch flights to New York“. UzDaily (2015-yil 3-aprel). Qaraldi: 2023-yil 12-yanvar.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Novak, Alexey. „Рига привлекает авиакомпании“ (ru). Biznes & Baltiya (2004-yil 1-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 13-may.
  4. ↑ "World airline report: 1994 — Europe". Air Transport World 32 (6). June 1995. ProQuest 224308831. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Novak, Alexey. „Узбеки отправятся за океан через Ригу“ (ru). Biznes & Baltiya (2004-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 16-may.
  6. ↑ „Russia invests in Riga Airport“ (en). www.baltictimes.com. Qaraldi: 2017-yil 3-dekabr.
  7. ↑ Liu, Jim. „Uzbekistan Airways S18 New York / Riga service changes as of 11OCT17“. Routesonline (2017-yil 12-oktyabr). 2017-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 riga-airport.com — Terminal and territory plan (Wayback Machine saytida 2020-01-18 sanasida arxivlangan) retrieved 10 November 2019
  9. ↑ „Operational Facilities“. 2015-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 3-iyun.
  10. ↑ "Contacts." Latvian Civil Aviation Agency. Retrieved on 19 January 2012. "Civil aviation agency Address: Airport „Riga“, LV-1053, Latvia"
  11. ↑ „Flight schedule“.
  12. ↑ „airBaltic upgrades Ljubljana service“. exyuaviation.com (2024-yil 22-mart).
  13. ↑ „אייר בלטיק חוזרת לטוס לישראל“ (he). פספורטניוז (2024-yil 7-fevral). Qaraldi: 2024-yil 8-fevral.
  14. ↑ „AirBaltic announces 11 new routes for Winter 2023/2024, including Vilnius-Brussels and Tampere-Amsterdam“ (2023-yil 12-may).
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 Dolande, Rainer Nieves. „airBaltic launches 11 new routes for the summer season 2024“ (es). Aviacionline.com (2023-yil 29-avgust). Qaraldi: 2023-yil 30-avgust.
  16. ↑ 16,0 16,1 „airBaltic and Tez Tour announce charter flights to Antalya, Burgas and Araxos“.
  17. ↑ „Novaturas Flights en“. Novaturas flights (2024-yil 29-iyun).
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 „Flight Schedules and Airline Availability“. tez-tour.com.
  19. ↑ „Air Montenegro to launch regular Baltic charters“. exyuaviation.com.
  20. ↑ „FLYDUBAI LAUNCHES THE BALTICS SERVICE IN 4Q24“ (2024-yil 15-fevral).
  21. ↑ „100+galamērķi vasaras sezonā“.
  22. ↑ 22,0 22,1 „ANEX Tour Flight schedule“.
  23. ↑ 23,0 23,1 „Norwegian NS24 Network Additions – 14NOV23“ (en-CA). AeroRoutes.
  24. ↑ „Wyborcza.pl“.
  25. ↑ „Join UP! Tour operator – holiday packages, holiday trips“.
  26. ↑ „Route map“. smartlynx.aero.
  27. ↑ „lidojumu galamērķi“.
  28. ↑ „Transavia start ticketverkoop naar (nieuwe) zomerbestemmingen 2022“ [Vueling starts ticketsales to new summer 2022 destinations] (Dutch). Luchtvaartnieuws.nl (2021-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 14-sentyabr.
  29. ↑ „Numbers of cargo flights at Kaunas Airport to increase by a quarter during Christmas holiday period“.
  30. ↑ 30,0 30,1 „Statistics“. www.riga-airport.com (2022). 2022-yil 25-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  31. ↑ Flightradar24. „Live Flight Tracker - Real-Time Flight Tracker Map“ (en). Flightradar24. Qaraldi: 2022-yil 30-avgust.
  32. ↑ „Riga Airport rail station contract signed“. LSM (2018-yil 21-mart). Qaraldi: 2018-yil 5-iyul.
  33. ↑ „airBaltic flight makes emergency landing at Riga airport“. The Baltic Course (2016-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 21-sentyabr.
  34. ↑ „17 flights diverted today due to closed runway at Riga Airport“. The Baltic Times (2016-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 21-sentyabr.
  35. ↑ „Incidents ar 'airBaltic' lidmašīnu ietekmējis 1341 kompānijas pasažieri“ (lv). delfi.lv (2016-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 21-sentyabr.
  36. ↑ „Runway excursion Serious incident Boeing 737-524 (WL) VP-BVS, 17 Feb 2017“.
  37. ↑ „Plane slid off runway in Rīga; no injuries“ (en). lsm.lv (2023-yil 9-mart). Qaraldi: 2023-yil 9-mart.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Riga_xalqaro_aeroporti&oldid=4835324" dan olindi