Gurbanguli Berdimuhamedov

Gurbanguli Malikguliyevich Berdimuhamedov
Mansab davri 21-dekabr 2006-yil – 19-mart 2022-yil
Oʻtmishdoshi	Saparmurot Niyozov
Vorisi	Serdar Berdimuhamedov
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	29-iyun 1957-yil (1957-06-29) Babarab, Turkman SSR
Siyosiy partiyasi	TDP
Turmush oʻrtogʻi	Ogulgerek Berdimuhamedova
Bolalari	4 nafar (jumladan Serdar Berdimuhamedov)
Onasi	Ogulabat Kurrayeva
Otasi	Malikguli Berdimuhamedov
Ilmiy unvoni	Tibbiyot fanlar nomzodi
Mukofotlari
Unvoni	Armiya generali

Gurbanguli Berdimuhamedov (turkmancha: Gurbanguly Berdimuhamedow; 1957-yil, 29-iyun, Babarap qishlogʻi, Turkmaniston SSR) — Turkmanistonning ikkinchi prezidenti. Berdimuhamedovning asli kasbi tish doktori boʻlib, u 2006-yili 21-dekabrda avvalgi prezident Saparmurat Niyozov vafotidan soʻng prezident vazifasini bajara boshlagan. 2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan.

Taʼlimi

Berdimuhamedov 1979-yilda Turkman davlat tibbiyot institutini tamomlagan. Shuningdek, u Moskvada tibbiyot fanlari nomzodi ilmiy darajasini oldi.

Siyosiy yuksalishi

1995-yilda Saparmurot Niyozov davrida Sogʻliqni saqlash va tibbiyot sanoati vazirligi stomatologiya markazi boshligʻi boʻldi. U 1997-yilda hukumatga Sogʻliqni saqlash vaziri etib tayinlangan va qoʻshimcha ravishda Vazirlar Mahkamasi Raisining oʻrinbosari lavozimiga oʻxshash lavozimga tayinlangan. 2004-yilning aprelida tibbiyot hodimlarining maoshi toʻlanmagani uchun Niyozov Berdimuhamedovning maoshini uch oyga toʻxtatib qoʻydi.

2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan. 2022-yil 12-martda Turkmanistonda prezidentlik saylovi oʻtkazildi. 2022-yil 19-martda Gurbanguli Berdimuhamedov lavozimidan istefoga chiqdi.

Tanqid

Turkmanistonda Berdimuhamedov siymosiga sigʻinish targʻib qilinadi. Human Rights Watch tashkilotiga koʻra, Berdimuhamedov va uning qarindoshlari mamlakatda cheksiz hukmronlik oʻrnatgan boʻlib, hayotning barcha aspektini nazorat qiladi. Turkmanistonda Berdimuhamedov uchun „Orqatogʻ“ (turkmancha: Arkadag), yaʼni himoyachi gonorativi qoʻllanadi. Prezident bu nomni shaxsan oʻzi tanlagan. Berdimuhamedov davlat yetakchisi lavozimiga erishgan dunyodagi ilk tish doktoridir.

2010-yilda „Obozrevatel“ jurnali Berdimuhamedovni 23 ta diktator ichida beshinchi eng yomon diktator deb topdi. Matbuot erkinligi indeksida (Chegara bilmas muxbirlar) Turkmaniston 178-oʻrindan 176-oʻrinni egalladi. Turkmanistonda siyosiy mahbuslar soni sobiq Sovet Ittifoqining boshqa mamlakatlariga qaraganda koʻproq.

Nomlash

2022-yil 20-dekabrda Turkmaniston Turkman milliy kengashi Ahal viloyatining yangi poytaxtini Berdimuhamedov sharafiga „Arkadag‘“ deb nomlash to‘g‘risida farmon qabul qildi.  Bundan tashqari, uchta bino Berdimuhamedov va uning oila aʼzolari sharafiga nomlangan: uning sharafiga salomatlik va reabilitatsiya markazi, togʻasi nomidagi otchilik akademiyasi va bobosi nomidagi pedagogika bilim yurti.