Kontent qismiga oʻtish

Pasxa oroli

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pasxa oroli
Geografiya
Maydoni 164 km2
Dengiz sathidan balandligi 242 va 211 m.
Eng baland nuqtasi Terevaka
Ma'muriyat
Davlat Chili
Mintaqa Isla de Pascua
Demografiya
Aholisi 7750
Qo'shimcha ma'lumot

Rapanui (Rapa Nui.: Rapa Nui) yoki Pasxa oroli (ispancha: Isla de Pascua) — Tinch okeanning sharqiy qismidagi vulkan oroli. Jan. Amerikadan 3000 km uzoqlikda, Chili hududi. Maydoni 165,5 km². Orol uchburchak shaklda boʻlib, har bir uchida vulkanlar bor: Rano-Aroi (539 m, orolning eng baland joyi), Katiki (377 m) va Rano-Kao (324 m). Qirgʻokdari qoyali. Iqlimi subtropik, sernam iqlim. Oʻrtacha oylik temperatura 16—23°. Yiliga 1300 mm yogʻin yogʻadi. Asosan, oʻt oʻsimliklari usadi. Tropik dehqonchilik qilinadi. Baliq ovlanadi, qoʻychilik rivojlangan. Maʼmuriy markazi — Xangaroa. Pasxa orolini 1722-yilda golland dengizchi sayyohi Ya.Roggeven pasxa bayrami kuni kashf qilgan. 1888-yildan Chili tarkibida. Orolda pasxaliklarning qad. madaniyat qoldiklari — tosh xaykallar, yozuvlar bitilgan taxtachalar sakdangan. Pasxa orolida 1955—56ylarda T.Xeyerdal rahbarligida Norvegiya—Amerika ekspeditsiyasi arxeologik qazishmalar oʻtkazdi. Tadkiqotchilar fik-richa, orolning dastlabki aholisi Pe-rudan kuchib borgan. 15-asrda Pasxa oroliga Markiz slaridan polinezlar borib oʻrnashgan. Ular 17-asrda orolning dastlabki aholisini butunlay kirib tashlagan.[1]

Pasxa oroli
  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil