Nigmatulla Yenikeyev
| Nigmatulla Yenikeyev | |
|---|---|
| Tavalludi |
1893-yil Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻi |
| Vafoti |
1971-yil SSSR Oʻzbekiston SSR Fargʻona viloyati |
| Fuqaroligi |
SSSR Rossiya |
| Xizmatdagi yillari |
1914-yil 1919—1017-yillar |
| Unvoni | brigada komissari |
| Jang/urush |
Birinchi jahon urushi Rossiya Fuqarolar urushi |
Nigmatulla Salimgarayevich Yenikeyev (1893-yil, Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻi — 1971-yil, SSSR Oʻzbekiston SSR Fargʻona viloyati) sovet harbiy qoʻmondoni, siyosiy xodim, brigada komissari.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nigmatulla Yenikeyev 1893-yilda Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topgan. Orenburgdagi Husayniya madrasasida tahsil olgan.
Rossiya Imperiyasi armiyasidagi xizmat
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yenikeyev 1914-yildan Rossiya Imperiyasi armiyasida xizmat qilgan. Keyinchalik Belebeydagi 152-zaxira piyodalar polkida otryad boshlig‘i, vzvod komandiri o‘rinbosari lavozimlarida ham xizmat oʻtagan. Armiyadagi faolligi va jasorati uchun katta unter-ofitser lavozimiga koʻtarilgan.
Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasidagi xizmati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yenekeyev Oktabr inqilobidan keyin Belebeyev tuman kengashiga saylanadi.
1918-yilda Perm viloyati musulmonlar komissarligi aʼzosi sifatida Perm shahridagi Qizil Armiya musulmon otryadlari, bataylonlari va 21-musulmon otishma polkini[1] shakllantirishda ishtirok etadi.
1919-yilning mart oyida Sovet Ittifoqi Kommunistik Partiyasi safiga qoʻshilib, Qizil Armiya safida koʻngilli askar sifatida roʻyxatdan oʻtadi va sharqiy frontning 1-chi armiyasi Inqilobiy urush kengashi siyosiy qismi musulmonlar boʻlimi xodimi etib tayinlanadi.
1919-yil avgust oyidan 1920-yil sentyabr oyigacha — 1-Volga tatar miltiq brigadasining siyosiy boʻlimi boshligʻi. Keyinchalik, Buxoro Xalq Sovet Respublikasi Xalq Harbiy Nazorati Siyosiy boshqarmasi boshligʻi.
1921-yil — Moskvadagi I. V. Stalin nomidagi Sharq mehnatkashlari kommunistik universitetida oʻqituvchi.
1923—1926-yillar — Qozondagi markaziy turkiy harbiy-siyosiy maktab[2] boshligʻi va komissari.
1936-yilda Bolsheviklarning Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi qoshidagi ikki yillik marksizm-leninizm kurslarini tamomlaydi va M. V. Frunze nomidagi Omsk harbiy maktabining komissari va siyosiy boʻlimi boshligʻi etib tayinlanadi.
Hibsga olinishi va oqlanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yenekeyev 1937-yil 22-dekabr oyidan[3] 1939-yilning 4-dekabrgacha tergov ostiga olinadi, biroq keyinchalik harbiy tribunalning hukmi bilan Volga harbiy okrugi ayblovlarning toʻliq asossizligi sababli oqlanadi. 1940-yilda toʻliq oqlanib, ozodlikka chiqqach, sog‘ligʻining yomonlashganligi sababli armiya safidan demobilizatsiya qilinadi va keyingi yillarda Oʻzbekistonda turli maʼmuriy va xoʻjalik lavozimlarida faoliyat olib boradi.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Doʻzaxdan omon qolganning eʼtiroflari[sayt ishlamaydi] (mavjud havola)
- Sibirda tugʻilgan. Omsk Oliy qoʻshma qurol qoʻmondonligi tarixining sahifalari A. I. nomidagi ikki marta Qizil bayroq maktabi. M. V. Frunze — Omsk, Omsk kitob nashriyoti. 1987 yil
- Omsk kadet korpusi : tarix va zamonaviylik / Basaev Viktor Romanovich. — Omsk: Omsk matbuot uyi, 2003 yil. — ISBN 5-86849-251-X
- Omsk oliy umumqoʻshin qoʻmondonlik maktabi oʻzining 180 yillik mavjudligi va rivojlanishi uchun. Yosh mutaxassisning maʼnaviy va kasbiy shakllanishida Sibir va Rossiya oliy oʻquv yurtlarining tarixiy anʼanalarining oʻrni: (maʼruza tezislari). — Omsk, 1993 yil.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Мусульманские части РККА“. 2017-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 1-may.
- ↑ „Национальные военно-учебные заведения на территории Татарской республики в 1920—1930-е гг.“. 2016-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 13-iyun.
- ↑ Ispoved perejivshego ad[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка