Muhammad Rizo Nekunam
| Muhammad Rizo Nekunam | |
|---|---|
| Tavalludi |
9-yanvar 1949-yil |
| Vafoti |
7-avgust 2024-yil (75 yoshda) |
| Fuqaroligi | Eron |
| Veb-sayti | www.nekoonam.net |
Muhammad Rizo Nekunam (1949-yil 9-yanvarda tugʻilgan – 2024-yil 7-avgustda vafot etgan) – eronlik oʻn ikkilik shia marjasi.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oyatulloh Muhammad Rizo Nekunam 1949-yil 9-yanvarda Golpaygʻon shahrida tugʻilgan. Nekunam uch yoshidanoq maʼnaviyat ustozlari va turli sohalarning, xususan, islom tasavvufining mohir ustalaridan saboq oldi. Ularning aksariyati avvallari Tehronda yashagan va Eronning oliy ulamolari edi.
Hibsga olinishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2015-yil 1-yanvarda Nekunam hibsga olindi va besh yillik qamoq jazosiga hukm qilindi. Bu hukm uning 2014-yil sentyabr oyida yuqori tezlikdagi internetni qoʻllab-quvvatlashi va internet erkinligini kengaytirishga chaqirishi sababli chiqarildi. U qamoqdaligida insult kasalligiga chalingan.
2017-yil 16-sentyabrda Nekunam 5 yillik qamoq jazosiga hukm qilindi va marjalikdan ozod qilindi[1].
Taʼlim tajribalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oyatulloh Nekunam Qum seminariyasida 40 yildan ortiq dars bergan. U koʻplab kitoblar yozgan. U yozgan kitoblarining asosiy sohalari qatoriga quyidagilar kiradi: fiqh (murakkab islom huquqshunosligi), usul (chuqurlashtirilgan islom tamoyillari), islom tasavvufi, falsafa, axloq falsafasi, sotsiologiya, iqtisodiyot, tarix, siyosat, ruhshunoslik, huquq, farishtalar va jinlarni oʻrganish, tush taʼbiri, sheʼriyat, musiqa, ayollar masalalari, diniy taʼlim muassasalari, tibbiyot, Qur’on tafsiri, etimologiya va boshqalar.
Nashrlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oyatulloh Nekunam bolaligidan yozishni boshlagan. „Literalistlar (Ixbariylar) va printsipistlar (Usuliylar) nima deydi?“ Oʻsha paytda taniqli olimlarning eʼtiborini tortgan kitob uning 11 yoshida yozgan birinchi kitobi edi. Uning 800 dan ortiq kitoblari chop etilgan, ulardan 200 dan ortigʻi fors va arab tillarida nashr etilgan. Qolganlari bosma nashrda. Bundan tashqari, uning asarlari toʻplami ingliz tiliga ham tarjima qilinmoqda.
Ustozlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oyatulloh Muhammad Rizo Golpaygʻoniy, Muhammad Ali Arakiy, Shayx Murtazo Xairiy, Mirzo Hoshim Amoliy, Sayyid Ahmad Xonsariy, Milani, Adib Neyshaboriy, Alloma Tabatabaiy, Alloma Shaʼroniy, Alloma Ilohi Qomshiy singari ustozlardan taʼlim olgan.