Kontent qismiga oʻtish

Mozori Sharif xalqaro aeroporti

Koordinatalari: 36°42′25″N 67°12′34″E / 36.70694°N 67.20944°E / 36.70694; 67.20944 (Mazar-i-Sharif Airport (Mazar-i-Sharif))
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
{{{name}}}
IATA kodi: none – ICAO kodi: none
Qisqacha bayon
Koordinatalari 36°42′25″N 67°12′34″E / 36.70694°N 67.20944°E / 36.70694; 67.20944 (Mazar-i-Sharif Airport (Mazar-i-Sharif))
Vebsayti mazaresharifinternational.com
Xarita
Afghanistan uchun hali joylashuv xaritasi mavjud emas.
Sources: Landings.com,[1] AIP Afghanistan[2]

Mozori Sharif xalqaro aeroporti ( dariycha: میدان هوائی مزار شریف , Meydane Havâyeye Mazâre SArif; Pashtu pushtucha: مزار شریف نړیوال هوايي ډګر ) (IATA: MZR, ICAO: OAMS) ,[3] Mavlona Jalol ad-Din Muhammad Balxiy nomi bilan ham tanilgan, 9-da joylashgan. Afg'oniston shimolidagi Mozori Sharifdan km sharqda, shahar markazidan 15 daqiqalik masofada. Dastlab u ikkita parallel uchish-qo'nish yo'lagi bilan qurilgan bo'lsa-da, eng shimoliy uchish-qo'nish yo'lagi keyinchalik taksi yo'liga aylantirildi. Qolgan uchish-qo'nish yo'lagi 9 836 fut (2 998 metr). Aeroportda 1000 tagacha yoʻlovchiga moʻljallangan imkoniyatlar mavjud[4], bu uni Afgʻonistondagi eng yirik aeroportlardan biriga aylantiradi.[5]

Dastlab 1960-yillarda qisman Amerika Qoʻshma Shtatlari tomonidan qurilgan[6] aeroport shimoliy Afgʻoniston aholisiga xizmat koʻrsatadi. 2013-yilda aeroportga 60 million yevrolik terminal qo‘shildi, eski terminal esa hozirda ichki reyslar uchun ishlatiladi.[7][8][9]

Aeroportda Afg‘oniston havo kuchlarining 4-(304) qanoti ham joylashgan.[10]

2021-yil avgust oyida aviabaza hukumat kuchlari taslim bo‘lganidan keyin Tolibon qo‘liga o‘tdi. Tolibon Afg‘oniston milliy armiyasi va Afg‘oniston havo kuchlaridan qurol-yarog‘ va transport vositalarini qo‘lga olgan bo‘lsa-da, hozircha aerodromdan joylashtiriladigan havo kuchlariga ega emas.[11]

Tarix

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fayl:Mazar-e Sharif Airport in 1969.jpg
Amerikaliklar Mozori Sharif aeroportida 1969 yil

Mozori Sharif aeroporti 1960-yillarda Amerika Qoʻshma Shtatlari tomonidan Sovuq urush[6] davrida, Sovetlar va amerikaliklar Yaqin Sharq va Janubiy Osiyoda oʻz taʼsirini yoyish bilan shugʻullangan paytda qurilgan.[12] 1960-yillar va 1970-yillarning oxirlari orasida birinchi marta shaharning tarixiy joylarini ko'rish uchun ko'p sonli sayyohlar kela boshladi.

Aeroportdan 1980-yillarda Sovet qo'shinlari qattiq foydalanilgan va u erdan Afg'onistonning mujohidlar nazorati ostidagi hududlaridagi nishonlarni nishonga olish uchun har kuni parvoz missiyalarini boshlagan. U qoʻshni sobiq Sovet Ittifoqi qoʻshinlarini joylashtirish uchun asosiy markazlardan biri boʻlib ham xizmat qilgan.

21-asr

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Afg'onistonning Mozori Sharif shahridagi Marmal Kampida Amerikaning Lokxid C-5 galaktikasi .

Germaniya 2006 yil mart oyi oxirida Xalqaro Xavfsizlik Kuchlarining (ISAF) Shimoliy mintaqaviy hududiga qo'mondonlikni o'z zimmasiga oldi. Aerodrom Afgʻoniston shimolidagi xalqaro barqarorlikni taʼminlash va tinchlikni qoʻllab-quvvatlash kuchlari uchun kadrlar va havo yuklarini almashish uchun asosiy markaz vazifasini bajargan. 2007 yil sentyabr oyidan boshlab ob-havoning yomon ishlashi uchun asboblar qo'nish tizimi uchun TACAN o'rnatilishi mavjud edi.[13] Kamp Marmal 2005 yilda aeroport yonida qurilgan bo'lib, u asta-sekin Afg'onistondagi eng yirik harbiy bazalardan biriga aylangan. U ISAFning barcha xodimlariga, jumladan, AQSh va Afgʻoniston Qurolli kuchlariga xizmat qilgan.

2014 yil 30 iyunda Niderlandiya Qirollik havo kuchlarining General Dynamics F-16 Fighting Falcon otryadi tugadi.[14]

Yangi xalqaro terminalda ish 2010 yilda boshlangan va 2013 yilda yakunlangan. 2013-yil iyun oyida maxsus inauguratsiya marosimi boʻlib oʻtdi, unda Germaniya tashqi ishlar vaziri Gido Vestervelle, Afgʻoniston transport va aviatsiya vaziri Doud Ali Najafi, Balx gubernatori Atta Muhammad Nur va ayrim parlament aʼzolari ishtirok etdi. Ochilish marosimidan keyin aeroport Maulana Jaloliddin Balxiy xalqaro aeroporti nomini oldi. Aeroportni kengaytirish Germaniya va Birlashgan Arab Amirliklarining (BAA) qoʻshma korxonasi boʻlib, 60 million yevroga teng boʻlgan va taxminan uch yil davom etgan. Loyihani turk kompaniyasi nazorat qildi.[4][5][15] Aeroportning yangi xalqaro terminali o'z nomini Rumiy nomi bilan ham tanilgan Maulana Jaloliddin Balxiydan olgan.[16]

Aviakompaniyalar va yo'nalishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

-dekabr, 2021-yil(2021-12-00) holatiga koʻra the following airlines serve Mazar-i-Sharif International Airport:[17]

Aviakompaniya Manzillar
Ariana Afghan Airlines Kabul, Herat

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Afg'onistondagi aeroportlar ro'yxati
  • Afg'onistonda temir yo'l transporti

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Media related to Mazar-i-Sharif International Airport at Wikimedia Commons

  1. ↑ Airport record for Mazar-e-Sharif Airport (Wayback Machine saytida 2015-06-10 sanasida arxivlangan) at Landings.com. Retrieved 2013-8-1
  2. ↑ „AIP - Important Information - Civil Aviation Authority“. 2016-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  3. ↑ Flightradar24. „Live Flight Tracker - Real-Time Flight Tracker Map“ (en). Flightradar24. Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  4. ↑ 4,0 4,1 „Balkh airport terminal inaugurated“. Pajhwok Afghan News (2013-yil 9-iyun). Qaraldi: 2013-yil 9-iyun.
  5. ↑ 5,0 5,1 „Willkommen bei der KfW Entwicklungsbank“. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  6. ↑ 6,0 6,1 Smith, Harvey Henry. Area Handbook for Afghanistan, fourth, Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 1969 — 36-bet. „The airports at Kandahar, Herat, Mazar-i-Sharif and Kunduz were built with United States assistance.“ 
  7. ↑ „Mazar-e Sharif, Afghanistan's biggest international airport“. BBC News. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  8. ↑ „Skyscanner“. www.skyscanner.net. Qaraldi: 2020-yil 19-sentyabr.
  9. ↑ „Mazar-I-Sharif Airport, Afghanistan - Wegoreise.de“. www.wegoreise.de. Qaraldi: 2020-yil 22-sentyabr.
  10. ↑ „METAR TAF : Mazar-i-Sharif International Airport, Mazar-i-Sharif Afghanistan“. en.allmetsat.com. Qaraldi: 2020-yil 11-sentyabr.
  11. ↑ „Huge blow for Afghan gov't as Taliban seizes northern stronghold“ (en). www.aljazeera.com. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
  12. ↑ Richard. „Defence of the Realm: The forgotten country“ (2009-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  13. ↑ „Allied Joint Force Command Brunssum“. 2006-yil 27-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  14. ↑ AirForces Monthly. Stamford, Lincolnshire, England: Key Publishing Ltd, October 2014 — 33-bet. 
  15. ↑ „Archived copy“. 2013-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-noyabr.
  16. ↑ „Handy Mazar-I-Sharif airport information from Skyscanner.“ (en-GB). www.skyscanner.net. Qaraldi: 2020-yil 10-sentyabr.
  17. ↑ „Kabul airport reopens to receive aid, domestic flights restart“. Al Jazeera (2021-yil 5-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 13-dekabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mozori_Sharif_xalqaro_aeroporti&oldid=3829329" dan olindi