Mansur Toshmatov
Mansur Gʻaniyevich Toshmatov | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Tavalludi |
1954-yil 14-sentyabr | |||
| Janrlar | Estrada, jaz | |||
| Kasbi | Ashulachi | |||
| Faoliyat yillari | 1970-yildan – hozirgi vaqtgacha | |||
| Leybllar | Melodiya | |||
| Fuqaroligi |
 SSSR  Oʻzbekiston | |||
| Hamkorligi | „Sintez“ (1976-yilgacha), „Navo“ (1976—1979), „Sado“ (1979—1981) ansamllari, Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli kuchlari ashula va raqs ansambli (1991 —1999) | |||
| Mukofotlari |
„Oltin Orfey“ festivali 3-oʻrin | |||
| Veb-sayt | Xonanda va Oʻzbekiston xalq artisti Mansur Toshmatov | |||
Mansur Gʻaniyevich Toshmatov (1954-yil 14-sentyabr, Toshkent) – estrada xonandasi, Oʻzbekiston xalq artisti (1995). O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan artist (1986). „Oltin Orfey“ festivalida 3-oʻrin sohibi (Bolgariya, 1978)[1]. Botir Zokirov nomidagi estrada simfonik orkestrining badiiy rahbari.
Musiqa sanʼatining atoqli arbobi, Oʻzbekiston SSR xalq artisti Gʻanijon Toshmatovning oʻgʻli. Toshkent teatr va rassomlik sanʼati institutini tugatgan (1979). „Navo“ (1976—1979), „Sado“ (1979—1981) ansamllari, Jizzax (1982—1984) va Oʻzbek davlat filarmoniya (J 9868 8)si, Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli kuchlari ashula va raqs ansambli (1991 —1999)da yakkaxon xonanda, „Oʻzbekteatr“ birlashmasida „Fayz“ qoʻshiq teatri (1988—1991), B. Zokirov nomidagi estrada simfonik orkestri (2003-yildan) badiiy rahbari.
Repertuaridan chet el estrada yulduzlari – F. Sinatra, T. Jons, S. Uander E. Jero, Oʻzbekiston (E.Solihovning „Umid“, Y. Shiryayevning „Oq qayinlar“, I.Akbarovning „Qaydasan“, „Raʼno“ va boshqalar) va boshqa kompozitorlar asarlari, shuningdek, musiqasini oʻzi bastalagan qoʻshiqlari („Oʻynading“, U.Abduazimova sheʼri; „Shirin xayol kelarmi“, Sh. Rashidov) oʻrin olgan.
Mansur Toshmatov keng diapazonli, jozibali ovoz sohibi. Ijrolari gramplastinkaga („Mansur Toshmatov kuylaydi“, 1978) va kompakt disk („Your favorite songs“, 2000) yozilgan. „Oʻzbektelefilm“ studiyasida Toshmatov ijodiga bagʻishlangan 2 film ishlangan (1984, 1988).
Tarjimai holi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mansur Gʻaniyevich Tashmatov 1954-yil 14-sentyabrda Toshkent shahrida sozanda (gʻijjak) va bastakor, boʻlajak Oʻzbekiston SSR xalq artisti Gʻanijon Toshmatov oilasida tugʻilgan[1].
Oʻrta maktabni tugatgach[2], Toshkent teatr va rassomlik institutining musiqali drama va komediya fakultetiga oʻqishga kirdi[1].
Xonandalik faoliyatini „Sintez“ ansamblida boshlagan[2]. Soʻngra „Oʻzbekkonsert“ gastrol-konsert birlashmasi „Navo“ (1976—1979) va „Sado“ (1979—1981) guruhlarida solist boʻlgan[1].
1978-yil iyun oyida Bolgariyada boʻlib oʻtgan „Oltin Orfey“ xalqaro estrada qoʻshiqlari festivalida SSSR vakili sifatida u 3-oʻringa sazovor boʻldi[1][3][4][5].
1978-yilda „Melodiya“ leybli tomonidan „Mansur Tashmatov kuylaydi“ nomli plastinka chiqdi[1].
1980—1982-yillarda Sovet Armiyasi safida xizmat qilgan[2].
Keyinchalik Jizzax filarmoniyasi (1982—1984), Oʻzbek davlat filarmoniyasi, Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli kuchlari ashula va raqs ansambli (1991—1999) yakkaxon qoʻshiqchi boʻlgan[1]. Jizzax filarmoniyasida ishlagan vaqtida „Sangzor“ ansamblini tuzdi. Toshkentga qaytgach, 1985-yilda filarmoniyada yangi „Fayz“ musiqiy guruhini tuzdi. Shu bilan birga xonanda Toshkent sirk direksiyasining „Raduga“ ansambli bilan sahnada zamonaviy jaz musiqasi bilan shugʻullangan[2].
1986-yilda Mansur Toshmatov O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan artist, 1995-yilda Oʻzbekiston xalq artisti unvonlari bilan taqdirlangan[2].
1998-yilda „Sideriz“ guruhini tuzdi[2]. 2000-yilda Mansur Toshmatov oʻzining „Your favorite songs“ qoʻshiqlaridan iborat diskni taqdim qildi[1].
Hozirda Botir Zokirov nomidagi estrada simfonik orkestrining badiiy rahbari boʻlib ishlaydi[1].
2020-yil uchun MDH Davlatlararo „Hamdoʻstlik yulduzlari“ mukofoti sovrindori boʻlgan[6].
Repertuari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mansur Toshmatov repertuaridan dunyoning mashhur ijrochilari – Frank Sinatra, Tom Jons, Stivi Uander, El Jero qoʻshiqlari hamda oʻzbek qoʻshiqchilari (E.Solihov, I.Akbarov va boshqalar) asarlari oʻrin olgan. Uning ijrosidagi „Rus qayinlari“ musiqasi Y. A. Shiryayev tomonidan yozilgan. Bundan tashqari, Mansur Toshmatovning oʻzi baʼzi qoʻshiqlarining musiqalariga (U.Abduazimova, Sh. Rashidov sheʼrlari bilan) soʻzlar yozgan[1].
2010-yilda, Oʻshdagi toʻqnashuvlardan koʻp oʻtmay, Qozonda boʻlib oʻtgan „Tinchlikning yaratilishi“ (ruscha: Сотворение мира) uchinchi musiqa festivalida Mansur Toshmatov qirgʻizistonlik xonanda Salamat Sodiqova bilan duet kuylagan. Ular etnik mojarolarga qarshi boʻlib, „Нет войне!“ (oʻzbekcha: Urushga yoʻq) qoʻshigʻini kuylashgan[7][8].
Ijodkorligining eʼtirof etishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mansur Toshmatovning keng ovoz diapazoniga ega. „Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi“da uning ovozi „jozibali, maftunkor“ deb baholangan[1].
1978-yilda Mansur Toshmatov bastakor Y. A. Shiryayev tomonidan Talgat Nigmatulin sheʼrlariga yozilgan „Rus qayinlari“ qoʻshigʻi bilan keng shuhrat qozondi. U ushbu kompozitsiyani „Hayot davomida qoʻshiq bilan“ festivalida ijro etdi, keyin u bilan Bolgariyada boʻlib oʻtgan „Oltin Orfey“ tanlovida SSSR vakili boʻlib, 3-oʻrinni qoʻlga kiritdi[1][3][4][5], oʻsha yili „Toshkent haqida qoʻshiq“ni ijro etib, „Musiqa-78“[9] festivalining final bosqichiga chiqdi. Mansur Toshmatov yana bir qancha xalqaro festivallar laureati[1].
Xonanda ijodi haqida „Oʻzbektelefilm“ kinostudiyasi tomonidan ikkita film suratga olingan[1].
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qizi – Sabina Toshmatova; 2004-yilda, 12 yoshida otasi bilan Vitebskdagi „Slavyan bozori“ (ruscha: Славянский базар) festivalida ishtirok etdi[10].
Diskografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Mansur Toshmatov kuylaydi (1978)
- Your favorite songs (2000)
- Bir vaqtlar[2] (?)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi. 3: Gidrofilija - Zebra / bosh tahrir hayʼati aʼzolari Murodjon Aminov. Toshkent: Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi Davlat ilmiy nashriyoti, 2000—2005 — 588 --bet. ISBN 5-89890-052-7.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Певец и Народный артист Узбекистана Мансур Ташматов. Биография“. 2016-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-avgust.
- ↑ 3,0 3,1 Yejegodnik Bolshoy Sovetskoy ensiklopedii. 1979. – Moskva: „Sovetskaya ensiklopediya“. 167-bet
- ↑ 4,0 4,1 Den za dnyom. Xronika kulturnoy jizni Uzbekistana 1917—1987 / avtor-sostavitel Vladimir Tyurikov. – Tashkent: Izdatelstvo literaturi i iskusstva imeni Gafura Gulyama, 1987. – S. 249
- ↑ 5,0 5,1 Инна Аккерманцева. „Мансур Ташматов: Зритель не обязан тебе аплодировать“. Россия — Узбекистан. Vesti.uz (2014-yil 17-noyabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-avgust.
- ↑ „Объявлены лауреаты главной гуманитарной премии СНГ «Звезды Содружества» за 2020 год“. cis.minsk.by. Qaraldi: 2022-yil 23-dekabr.
- ↑ С небольшой помощью его друга // Новая газета. — 2011. — 5 июля. Архивировано 4 mart 2016 года.
- ↑ Николай Сорокин. „"Нет войне!" споют певцы из Киргизии и Узбекистана на Третьем музыкальном фестивале "Сотворение мира" в Казани“ (deadlink). Пресс-центр (2010-yil 26-iyun). 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-avgust.
- ↑ PYeSNYa GODA. 1976-79
- ↑ Александр Беляев, Марина Муранова. Мелодия для двух сердец // Российская газета. — 2004. — 22 aprel. Архивировано 24 sentyabr 2015 года.
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |