Kattatepa

Kattatepa — oʻrta asr shahar harobasi (7—12-asrlar). Sherobod (Surxondaryo viloyati)dan 7 km. jan.-gʻarbda joylashgan. Mayd. 20 ga. Surxondaryo viloyatidagi ilk oʻrta asrlarga oid eng yirik shahar harobasi hisoblanadi. K. 3 qism va raboddan iborat boʻlib, ularning barchasi mudofaa devori bilan oʻrab olingan. Bu yerdan 7-asr oxiri — 8-asr 1-yarmiga oid sopol parchalari topilib, ularda Qurʼon oyatlari bitilgan. E. V. Rtveladzening fikricha, K. oʻrnida ilk oʻrta asrlarda Xushvarogʻ sh. joylashgan. Xushvarogʻ atrofi 3 qator mudofaa devorlari bilan oʻralgan yirik shahar boʻlib, arablar istilosidan avval Sheroboddaryo havzasidagi Kufton rustoqining markazi hisoblangan. 5—8-asrlarda shaharning oʻz zarbxonasi boʻlib, faqat Sheroboddaryo havzasida muomalada boʻlgan kumush va mis tangalar zarb etilgan. 8-asrning 1-yarmida Xushvarogʻ sh. arablar tomonidan vayron qilingan, lekin bir oz vaqtdan soʻng, Abu Muslim davrida Hoshimgird nomi bilan qayta tiklangan. 11 — 12-asr manbalarida Hoshimgird qayd etilmagan. K.dagi hayot bu davrga kelib soʻngan, uning aholisi esa Sherobod atrofidagi kushonlar davriga oid Kofirqalʼa shahar harobasi arki oʻrnida vujudga kelgan yangi qishloqqa koʻchgan.

Adabiyot

• Kamaliddinov Sh. S., Istoricheskaya geografiya Yujnogo Sogda i Toharistana po araboyazichnim istochnikam IX — nachala XIII vv., T., 1996.