Kontent qismiga oʻtish

Josip Skoblar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Josip Skoblar
Skoblar 1970-yilda
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Josip Skoblar[1]
Tavallud sanasi 12-mart 1941-yil (1941-03-12) (83 yosh)[2]
Tavallud joyi Yugoslaviya
Boʻyi 1.77 m[3]
Ampluasi Forward
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Marseille (scout)
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1956-1958[4] Zadar
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1958-1959 Zadar
1959-1966 OFK Belgrade 162 (63)
1966-1970 Hannover 96 57 (30)
1966-1967Marseille (loan) 15 (13)
1969-1975 Marseille 159 (138)
1974-1977 Rijeka 36 (11)
Milliy terma jamoa
1961-1967 Yugoslavia 32 (11)
Boshqargan klublari
1977-1978 Marseille (technical manager)
1979-1981 Orijent
1983-1986 Rijeka
1986-1987 Hajduk Split
1987 Hamburger SV
1988 Čelik Zenica
1988-1989 Dinamo Zagreb
1989 Real Valladolid
1990-1991 Hajduk Split
1991-1992 Famalicão
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Josip Skoblar (1941-yil 12-martda tugʻilgan) — xorvatiyalik sobiq professional futbolchi va murabbiy . U birinchi navbatda hujumchi edi va ikkala qanotda ham oʻynashga qodir.

U „Zadar“, „OFK Belgrad“, „Gannover 96“, „Marsel“ va „NK Riyeka“ klublarida oʻynagan. Skoblar Marselda oʻynab, ikki marta Fransiya Birinchi divizionida gʻolib chiqdi (1970-71, 1971-72). Shuningdek, u ketma-ket uch mavsum (1970-71, 1971-72, 1972-73) liganing eng yaxshi toʻpurari boʻlgan va 1971 yilda Yevropaning „Oltin butsa“ sovrinini qoʻlga kiritgan. 2009-yilda u Marselning Olimpik shon-shuhrat zaliga kirdi va 2010-yilda „Olimpik Marselning 110 yillik orzulari jamoasi“ tarkibiga kirdi. Skoblar, shuningdek, OFK Belgrad va NK Rijekaning barcha vaqt XI qismidir.

Xalqaro miqyosda Skoblar Yugoslaviya terma jamoasi safida 32 ta oʻyinda maydonga tushib, 11 ta gol urgan. U 1962-yilgi FIFA Jahon chempionatida terma jamoada boʻlgan va u yarim finalda Chexoslovakiyaga yutqazib, toʻrtinchi oʻrinni egallagan.

Menejer sifatida u NK Orijent, HNK Riyeka, Gamburger SV, Chelik Zenica, Dinamo Zagreb, Real Valyadolid, Famalikau, NK Zagreb, Nimes, Zadarkomerc, Marsel, Livan terma jamoasi va Xaydukmslav Split bilan ikki marta Yugoslav Kubogini qoʻlga kiritgan(1987, 1991)[5].

Oʻyin karyerasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Skoblar 1971-yil

Skoblar Zadar yaqinidagi Privlakada (oʻsha paytda Xorvatiyaning Banovina shahrida) tugʻilgan. Faoliyatini NK Zadarda boshlagan (1957-58). U yerda uni Zadarda majburiy armiya safida xizmat qilayotgan OFK Beograd darvozaboni Perika Radenkovich koʻrdi. Radenkovich Skoblarni klub rahbariyatiga tavsiya qildi va 19 yoshli futbolchi tez orada Belgradga yoʻl oldi. OFK Beograd Skoblar bilan 1962 va 1966-yillarda Yugoslaviya kubogini yutgan. Germaniyada „Gannover 96“ jamoasida (1967-70) o‘ynagan. Bundesligada 57ta oʻyinda 30ta gol urgan.

U Marselda oʻynashga tayyor edi, ammo „Gannover“ rahbari bunday futbolchini yoʻqotishni istamadi. „Marsel“ boshqaruvi raisi Marsel Lekler tezkor sayohatda Gannoverga borib, futbolchi bilan qaytib keldi, bu „Marsel“ bilan ajoyib sarguzashtning boshlanishi edi. Futbolchini aeroportda ko‘plab muxlislar olqishlashdi.

Fransiyada Skoblar „Marsel“da oʻynagan va Liga 1da (1971-73) uch marta eng yaxshi toʻpurar boʻlgan. Skoblar 1971-yilda Liga 1da 44 ta gol evaziga Yevropaning „Oltin butsasi“ni qoʻlga kiritgan boʻlsa ham, u haligacha Liga 1da bir mavsumdagi eng yaxshi toʻpurar boʻlib qolmoqda. „Marsel“ bilan u 1971-yilda Fransiya chempionati, 1972-yilda esa Fransiya chempionati va kubogi gʻolibligini qoʻlga kiritdi. OM muxlislari uni „l’Aigle Dalmate“, „l’Aigle Dalmate“/"l’aigle des Dalmates" (Dalmatiyalik burgut),[6] yoki „Müsyo gol“ (Mister Goal) deb atashadi.

Ikki braziliyalik Jairzinho va Paulo Sezar kelganidan keyin u l’OMni tark etdi.

Skoblar 1974 yilning yozida NK Riyekaga kelib qoʻshildi. U 1977 yilgacha klubda oʻynagan va 37 ta oʻyinda maydonga tushib, liga va kubokda 11 ta gol urgan[7].

Skoblar Yugoslaviya terma jamoasi safida 1961-1967-yillarda oʻynagan. Yugoslaviya terma jamoasi safida 32 ta o‘yinda 11 ta gol urgan. Skoblar 1962-yilgi jahon chempionatida qatnashgan. Skoblar bitta gol urdi, Yugoslaviya esa toʻrtinchi oʻrinni egalladi. U birinchi marta 1961-yil 7-mayda Vengriyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida milliy terma jamoada oʻynagan. U xalqaro faoliyatini 1967-yil 7-oktabrda Gʻarbiy Germaniyaga qarshi oʻyinda, Yevro-68 saralash musobaqasi tugaguniga qadar yakunladi. Yugoslaviya milliy futbol jamoasi Evro-1968ni usiz 2-o‘rin bilan yakunladi.

Oʻyin uslubi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U OFK Belgradga kelganida, uning koʻp qirraliligi, texnikasi va tezligi tufayli chap qanot himoyachisi (chapdan tashqarida) lavozimiga tayinlandi. U qanot hujumchisi boʻlganida ham gol urishda davom etdi, garchi vinger sifatida u oʻzining toʻpurarlik salohiyatini toʻliq roʻyobga chiqara olmadi. Marselda u barcha hujumchi pozitsiyalarida oʻynashga qodir boʻlgan holda markaziy hujumga oʻtdi. Skoblar bosh bilan gol urishi juda mashhur edi. U ajoyib tezlikka ega kuchli driblingchi ham edi[8].

Obroʻ-eʼtibor

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shunchaki Fonteyn Josip haqida gapirar ekan: „Men uni darvoza oldidan kuzatganimda, har safar chap oyoqning ichki qismidan tepish,… o‘ng oyoqning tashqi tomonidan… bosh bilan zarba berish, deb o‘ylardim, hozir! … u allaqachon buni amalga oshirgan edi … har safar gol urgan, aynan yagona yoʻl bilan va bir soniya ichida. Oxirgi 30 yil ichida u men Fransiyada koʻrgan yagona hujumchi boʻldi“[9].

Karyera statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

[10]

Klub faoliyati Liga Kubok Continental Jami
Mavsum Klub Liga Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar
Yugoslaviya Liga Yugoslav Kubogi Yevropa Jami
1959-60 OFK Beograd Yugoslav First League 18 5 2 0 - 20 5
1960-61 22 5 2 1 - 24 6
1961-62 21 8 5 2 - 26 10
1962-63 22 11 2 0 9 5 33 16
1963-64 26 16 1 0 3 0 39 16
1964-65 26 10 3 2 2 1 31 13
1965-66 27 8 5 5 - 32 13
1966-67 1 0 0 0 - 1 0
Fransiya Liga Fransiya kubogi Yevropa Jami
1966-67 Marseille Division 1 16 13 3 4 - 19 17
Bundesliga Liga DFB-Pokal Yevropa Jami
1967-68 Hannover 96 Bundesliga 21 9 1 0 - 22 9
1968-69 26 17 3 3 4 3 33 23
1969-70 10 4 0 0 2 1 11 5
Fransiya Liga Fransiya kubogi Yevropa Jami
1969-70 Marseille Division 1 15 13 3 4 - 18 17
1970-71 36 44 8 5 2 0 46 49
1971-72 31 30 9 8 4 2 44 40
1972-73 31 26 4 2 1 0 36 28
1973-74 33 20 0 0 4 3 37 23
1974-75 12 5 0 0 0 0 12 5
Yugoslavia Liga Yugoslav Kubogi Yevropa Jami
1974-75 NK Rijeka Yugoslav First League 14 6 0 0 - 14 6
1975-76 21 5 1 0 - 22 5
1976-77 1 0 0 0 - 1 0
Mamlakat Yugoslaviya 198 73 21 10 14 6 233 100
Germaniya 57 30 4 3 5 4 66 37
Fransiya 174 151 27 23 11 5 212 179
Jami 430 254 52 36 29 15 511 305

Xalqaro chiqishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yugoslaviya terma jamoasi
Yil Oʻyinlar Gollar
1961 1 0
1962 9 2
1963 5 2
1964 6 2
1965 4 0
1966 7 2
Jami 32 11

Xalqaro maqsad

[tahrir | manbasini tahrirlash]
# Sana Joy Raqib Hisob Natija Musobaqa
1 1962-yil 16-may Stadion JNA, Belgrad, Yugoslaviya  Germaniya Demokratik Respublikasi
2 – 0
3 – 1
Oʻrtoqlik uchrashuvi
2 1962-yil 2-iyun Estadio Karlos Dittborn, Arika, Chili  Urugvay
1 – 1
3 – 1
1962 FIFA Jahon chempionati
3 1962-yil 4-noyabr JNA stadioni, Belgrad, Yugoslaviya  Belgiya
1 – 0
3 — 2 1964 yil Yevropa Millatlar Kubogi saralashi
4
2–1
5 1963-yil 6-oktabr Stadion JNA, Belgrad, Yugoslaviya  Vengriya
1 – 0
2 – 0
Oʻrtoqlik uchrashuvi
6 1963-yil 3-noyabr Stadion Maksimir, Zagreb, Yugoslaviya  Chexiya
2 – 0
2 – 0
Oʻrtoqlik uchrashuvi
7 1964-yil 17-may Stadion Československé Armadiy, Praga, Chexoslovakiya  Chexiya
0 – 1
2 – 3
Oʻrtoqlik uchrashuvi
8 1964-yil 25-oktabr Praterstadion, Vena, Avstriya  Avstraliya
2 – 2
3 – 2
Oʻrtoqlik uchrashuvi
9 1964-yil 27-sentabr Nepstadion, Budapesht, Vengriya  Vengriya
2 – 1
2 – 1
Oʻrtoqlik uchrashuvi
10 1966-yil 8-may Stadion Maksimir, Zagreb, Yugoslaviya  Vengriya
2 – 0
2 – 0
Oʻrtoqlik uchrashuvi

Menejerlik martaba

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Futbolchilik faoliyati tugagach, u Marselga qaytib keldi va 1977-yilda Ivan „Alma“ Markovich qoʻl ostida texnik menejer boʻldi[11]. Ichki mojaro tufayli u bir mavsumdan soʻng murabbiylik faoliyatini davom ettirish uchun klubni tark etdi[12]. U oʻz faoliyatini Riyekaning uchinchi toifadagi NK Orijent klubida bosh murabbiy sifatida boshlagan. U NK Zagreb va OFK Beograd klublarini magʻlub etib, 1981-yilgi Yugoslaviya kubogining chorak finaliga olib chiqdi. Chorak finalda „Orijen“ „Buduchnost Titograd“ga penaltilar seriyasida imkoniyatni boy berdi[13].

Skoblar 1983-yilning may oyida Marijan Brnchich oʻrniga „ NK Riyeka“ga oʻtdi. U 1982-1983-yilgi mavsumning soʻnggi oltita oʻyinini yakunladi va klubni quyi ligaga tushib qolishdan saqlab qoldi va 15-oʻrinda yakunlandi[14]. Skoblar klubidagi ikkinchi mavsumida deyarli birinchi oʻrinni egallagan „Srvena Zvezda“ dan uch ochkoga qisqa boʻlgan Ligani qoʻlga kiritdi, Riyeka „Jeljeznicar“ va „Partizan“dan keyin toʻrtinchi oʻrinni egalladi. Bu natija 1965-1966-yildan beri klublar ligasidagi eng yaxshi natija boʻldi, shuningdek, Yugoslaviya kubogining chorak finaliga chiqdi va UEFA kubogiga yoʻllanma oldi.

24-oktabr kuni Riyeka UEFA kubogi 2-bosqichida "Real" ni 3:1 hisobida magʻlub etdi. Bu oʻyin Skoblar obroʻsini muxlislari va klubi bilan afsonaviy maqomga koʻtardi. Ispaniya terma jamoasiga qarshi safar oʻyinida 3:1 hisobida magʻlub boʻlgan "Real Madrid" oldinga chiqib, yakunda kubokni qoʻlga kiritdi. Koʻpgina oʻyinchilar va Skoblarning oʻzi hakam tomonidan gʻalabadan aldanib qolganliklarini aytishgan[15]. Mavsum klub Yevropa saralashidan toʻrt ochko ortda qoldirib, oʻrta jadvalda sakkizinchi oʻrinda yakunlandi[16].

1985-1986-yilgi mavsum ligadagi yoʻqotishlar va Kubokning ikkinchi bosqichida yoʻllanma bilan yomon boshlandi. Mavsumning ikkinchi qismida Skoblar klub bilan beshinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻldi va UEFA kubogiga yoʻl oldi. Rijeka 1986-1987-yilgi UEFA kubogining birinchi bosqichida Standard Liej tomonidan chetlatildi. Mavsum oʻrtalarida Riyeka ligada oʻninchi oʻrinda edi va Kubokda yarim finalga chiqdi. Skoblar 1986-yilning dekabrida klubni tark etdi.

Keyinchalik u „Xayduk Split“ klubi bosh murabbiyi bo‘ldi, u bilan birga 2 marta Yugoslaviya kubogini qo‘lga kiritdi. Gamburger SV bilan u 1987-yilda DFB Superkubogini yoʻqotdi. 1988-yilda Chelik Zenitsani boshqarib, ularni quyi ligaga tushib qolishdan saqlab qoldi[17].

U Ispaniyada " Real Valyadolid "da va Portugaliyada „Famalikao“ da qisqa muddatli ishlagan. U shuningdek, Xorvatiyaning „Dinamo Zagreb“, „NK Zagreb“, „Zadarkomerc“ va „ HNK Riyeka“ klublarini boshqargan. Riyeka Skoblardagi ikkinchi ishida natijalar noqulay edi, shuning uchun u 1995-yilda ikki oydan keyin ishdan boʻshatildi. Yilning oxirida, oktyabr oyida u yana Rijeka menejeri etib tayinlandi, ammo 1996-yil fevral oyida natijalar tufayli yana ishdan boʻshatildi. Yillar oʻtib Skoblar jamoa bilan toʻgʻri ishlash uchun klub prezidenti Hrvoye SHarinich tomonidan unga yetarlicha erkinlik berilmaganini aytdi[18].

U 2001-yildan beri „Marsel“da skaut sifatida ishlaydi va endi u nafaqaga chiqishga yaqin. 2001-yilning yozida u Tomislav Ivich nomzodi koʻrsatilishidan bir necha kun oldin, Mark Levi bilan 3 kun davomida jamoa bosh murabbiyi boʻlgan. U Livan milliy futbol jamoasini boshqargan . U 2000-yil mart oyida ularga qoʻshildi va yil oxirida (oktabr) 2000-yilgi Osiyo Kubogining ikkinchi bosqichiga chiqa olmagani uchun ishdan boʻshatildi.


Shaxsiy hayot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Skoblar Zadarda akasi bilan oilaviy restoraniga ega[19].

OFK Beograd

  • Yugoslaviya kubogi : 1961-62, 1965-66

Marsel

  • 1-boʻlim : 1970-71, 1971-72
  • Fransiya kubogi : 1971-72
  • Challenge des Champions : 1971-yil

Individual

  • Yevropa oltin tuflisi : 1970-71 
  • Fransiya chempionatining eng yaxshi toʻpurari : 1970-71, 1971-72, 1972-73 
  • Fransiya 1-divizionining eng yaxshi xorijlik futbolchisi: 1970, 1971[20]
  • Fransiya kubogi to‘purari: 1972 
  • Liga 1 bir mavsumda eng koʻp gol urish boʻyicha rekordchi (44)[21]
  • Dream Team OMning 110 yilligi: 2010[22]
  • „Romanticari“ (Romantiklar): OFK Beogradning oltin davri
  • Olympique de Marsel shon-sharaf zali[23]
  • NK Rijeka har doim XI[24]
  • Fransiya Birinchi divizionining bir mavsumida urilgan eng ko‘p gol: 44[25]
  • "Marsel " barcha vaqtlardagi toʻpurar 3-oʻrinda 

Xayduk Split

  • Yugoslaviya kubogi: 1986-87, 1990-91 
  1. "Décret du 15 mai 2015 portant promotion et nomination" (fr). Journal Officiel de la République Française 2015 (112): 8281. 16 May 2015. PREX1510485D. https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000030594793. Qaraldi: 25 August 2019. Josip Skoblar]]
  2. „FIFA Tournaments - Players & Coaches - Josip SKOBLAR“ (en). FIFA.com. 2019-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-yanvar.
  3. Josip Skoblar fussballdaten.de saytida (olmoncha)
  4. „SKOBLAR Josip Dit "l'Aigle des Dalmates"“. om1899.com (2007-yil 1-noyabr). 2007-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  5. „ŽIVOTNA PRIČA DALMATINSKOG ORLA Skoblar: "Bio sam kralj sve dok nije došao Leo Messi"“. zadarski list (2016-yil 9-aprel). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  6. „Archived copy“. jo2008.sport.fr. 2012-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  7. „Povijest“. www.nk-rijeka.hr (2012-yil 22-sentyabr). 2012-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  8. „Skoblar, Josip“. nogomet.lzmk.hr. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  9. „JOSIP SKOBLAR: L'AIGLE DALMATE“. inbedwithmaradona.com (2014-yil 3-may). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  10. „HNK Rijeka“. nk-rijeka.hr. Qaraldi: 2017-yil 13-dekabr.
  11. „SAISON 1977/1978“. www.om1899.com. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  12. „Josip Skoblar, forever a scorer“. www.om.net. 2019-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  13. „GRADSKI DERBI“. www.klub-susacana.hr. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  14. „HNK Rijeka 1982.-83.“. 2012-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  15. „Krađa Rijeke u Madridu: Podvala s prijevozom, tri crvena....“. Večernji list (2011-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  16. „Rijeka – Real Marid 3:1; 32 godine od jedne od najvećih pobjeda u povijesti“. www.nk-rijeka.hr (2016-yil 24-oktyabr). 2020-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  17. „The Sydney Morning Herald - Google News Archive Search“.
  18. „Josip Skoblar: Razniježim se kada čujem za Rijeku...“. Novi list (2014-yil 7-iyul). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  19. „Konoba Skoblar: šarm i tradicija s vrhunskom hranom“. ezadar.rtl.hr (2017-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  20. Garin. „France – Footballer of the Year“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF) (2018-yil 18-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 10-aprel.
  21. „France - All-Time Topscorers“. www.rsssf.com. Qaraldi: 2019-yil 10-oktyabr.
  22. „Skoblar dernier joueur de la dream team des 110 ans“. OM.net (Olympique de Marseille) (2010-yil 24-aprel). 2016-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-iyun.
  23. „Josip Skoblar“. zadarskilist.hr (2009-yil 10-mart). Qaraldi: 2017-yil 13-dekabr.
  24. „DREAM TEAM: Asevi s Kantride: Idealna momčad Rijeke“. Novi list (2011-yil 29-avgust). Qaraldi: 2017-yil 13-dekabr.
  25. „Josip Skoblar dobio nagradu Francuske nogometne lige“. Večernji list (2012-yil 1-iyun). Qaraldi: 2018-yil 4-dekabr.
  • Josip Skoblar — FIFA competition record (archived)
  • Josip Skoblar at Reprezentacija.rs (in Serbian)