Doktor Eyzenbart

Ioxann Andreas Eyzenbart - nemis shifokori; nemis folkloridagi mashhur shaxs.

Biografiya

Iogann Andreas Eyzenbart Yuqori Pfalzda, hozir Bavariyada katolik oilasida tug'ilgan, otasi ham shifokor bo'lgan. Eisenbarth Bambergda tibbiyotni o'rgangan. Keyin, 1685-yildan u sayyor shifokor sifatida ishlagan. Eyzenbart mamlakatdan mamlakatga ko'chib o'tadi va o'zi ixtiro qilgan davolash usullari va dori-darmonlari yordamida u shuhrat qozonadi. 1689-yilda u Erfurtga joylashdi va o'zini shahar shifokori deb atay boshladi. 1703-yilda u 12 taler uchun Magdeburg fuqaroligini sotib oldi va shu shaharda ishlay boshladi. 1716-yilda qirol Fridrix Uilyam I dan Prussiyada mashq qilish uchun ruxsat olganidan so'ng, uning mashhurligi oshib bordi. Doktor Eyzenbart o'zining "muomalasi" bilan birga, shaharma-shahar yurib, bozor maydonlarida to'xtab, u yerda hammani davolaydi. Shovqinli va tartibsiz hamrohligi va o'zining baland ovozli, bozorga o'xshash xatti-harakati tufayli doktor Eyzenbart nemis xalq san'atining hazil timsoliga, kulgili qo'shiqlar qahramoniga aylanadi. Ehtimol, doktor Eyzenbart haqiqatan ham o'zini reklama qilish uchun o'zi haqida, masalan, rus podshosi va turk sultoniga qanday munosabatda bo'lganligi haqida mish-mishlarni tarqatgandir. Lekin bu aniq emas. Shu bilan birga, doktor Eyzenbart, shubhasiz, ko'z kataraktalari, churralarni davolashda va siydik pufagidagi toshlarni olib tashlashda mohir shifokor edi. Sayyor shifokor sifatida unga boshqa bir qator kasalliklarni davolash o'sha davr qonunchiligi bilan taqiqlangan edi.

O'limdan keyingi shon-sharaf

Germaniyaning Oberfixtax, Bamberg, Fichtax, Magdeburg va Münden shaharlarida ko'cha va xiyobonlar doktor Eyzenbart nomi bilan atalgan. Mundenda, u dafn etilgan, shahar hokimiyati oldidagi maydon shifokor nomi bilan atalgan.Uning vatanida Fichtax va Oberfixtax shaharlarida , Mundenda har yili doktor Eyzenbartning hazil festivallari o'tkaziladi. 19-asr boshlarida talabalar orasida mashhur boʻlgan Ich bin der Doktor Eisenbart qoʻshigʻi shifokorga atalgan. 1952-yilda avstriyalik bastakor Niko Dostal va librettist Hermann Germeke "Doktor Eyzenbart" operettasini yozdilar. Birinchi marta 1952-yil 29-martda Nyurnbergda sahnalashtirilgan.

Adabiyot

Eike Pies: Ich bin der Doktor Eisenbarth. Arzt der Landstraße. Eine Bildbiographie . Ariston, Genf 1977, ISBN 3-7205-1155-3
Jozef Vinkler: "Doktor Eyzenbart" Roman, 1929 yil