Kontent qismiga oʻtish

Bulgari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bulgari S.p.A
Turi Shaxsiy
Tarmogʻi Chakana savdo
Egasi LVMH
Qachon asos solingan 1884 (139 yil avval) (1884)
Asoschi(lari) Sotirios Voulgaris
Rahbariyat Paolo Bulgari (rais)
Jean-Christophe Babin (bosh ijroji direktor)
Mahsulot(lar)i zargarlik aksessuarlari
soatlar
parfyumeriya kosmetikasi
Aylanma daromadi €1.069 milliard (2010)
Operatsion foydasi €85.3 million (2010)
Boyligi €38.0 million (2010)
Ishchilar soni 3,815 (2010)
Vebsayti www.bulgari.com

Bulgari (/ˈbʊlɡəri/, italyancha: [ˈbulɡari]; BVLGARI sifatida tasvirlangan) — zargarlik buyumlari, soatlar, atirlar, aksessuarlar va charm buyumlari bilan savdo qiluvchi mashhur italyan brendi.

Dizayn, ishlab chiqarish va marketingning aksariyati Bulgari tomonidan nazorat qilinsada, kompaniya baʼzan boshqa tashkilotlar bilan hamkorlik qiladi. Misol uchun, Bulgari koʻzoynaklari Luxottica bilan litsenziya shartnomasi asosida ishlab chiqariladi va Bulgari 2001-yilda Marriott International bilan qoʻshma korxona tuzib, butun dunyo boʻylab mehmonxonalar va dam olish maskanlari toʻplami boʻlgan Bulgari Hotels & Resorts mehmonxona brendini ishga tushirdi.

Hozirgi vaqtda LVMH kompaniyasining bir qismi boʻlgan Bulgari kompaniyasi 1884-yilda Gretsiyaning Epirus mintaqasida kumush ustasi Sotirios Boulgaris ( yunoncha: Sōlios, italyancha: Sotirio Bulgari) tomonidan yakka zargarlik buyumlari sotuvchi doʻkon sifatida asos solingan xalqaro brend. Kompaniya oʻrnatilgan va oʻsib borayotgan doʻkonlar tarmogʻi bilan bozor ishtirokchisiga aylandi.[1]

Etimologiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Savdo belgisi odatda klassik lotin alifbosida BVLGARI deb yoziladi va u kompaniya asoschisi Sotirios Boulgarisning familiyasidan olingan ( yunoncha: Σωτήριος Βούλγαρης, talaffuzi [soˈtiri.os ˈvulɣaris]). Boulgaris yunoncha familiya boʻlib, „bolgar“ degan maʼnoni anglatadi.

[tahrir | manbasini tahrirlash]

BVLGARI logotipi birinchi marta 1934-yilda Via Condotti doʻkonining markaziy eshigini zarhal qilingan mis harflari bilan bezatilganda ishlatilgan.[2] Qadimgi Rim davlatida „U“ harfi „V“ harfi sifatida yozilgan. Oʻshandan beri savdo belgisi klassik lotin alifbosida BVLGARI sifatida qabul qilingan.[3]

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning kelib chiqishidan 1940-yillargacha

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Voulgarilar Gretsiyaning Epirus mintaqasidan boʻlgan kumushchilar oilasi edi. Corfudagi Voulgarislar oilasi va Epirusdan kelgan italyan zargarlari Bulgarining Voulgaris oilasi bir xil otalik nasliga egami yoki yoʻqmi, nomaʼlum, ammo graf Stefanos Voulgaris italyan zargarlari oilasining Bulgari oilasi Corfudagi Voulgarislar oilasi bilan nasabnomaviy bogʻliqligini rad etdi. Venetsiyalik Corfuda yozilgan Voulgarislar oilasining yilnomalariga koʻra, „Corfudagi Avliyo Spyridonning voulgarislar oilasi“ „varvar“ xalqlarning qirol xonadonidan kelib chiqqan, xuddi yunonlar xristian boʻlmagan har bir kishini Volga daryosidan, deb atashganidek. „Nihoyat Bolgariyada joylashgan Bolqon yaqinidagi Moesia — Haemus togʻlari yaqinida joylashdi“, shuning uchun bu oilaning asoschisi XVI asr oilasining vasiyatnomasida shahzoda Stefan Lazarevichning avlodi sifatida tasvirlangan, u Venetsiyaga qochqin boʻlgandan soʻng u yerda hayotini davom ettirgan.[4][5]

Bulgari brendining asoschisi 1857-yil mart oyida tugʻilgan Sotirios Boulgaris (Stethríos Βoōlgars) boʻlib, Bolqondagi eng yirik kumush hunarmandchilik markazi boʻlgan Paramitiyaning Epirus qishlogʻidan kelgan. U otasi Georgios Bulgaris (1823-1889) yunon onasi Eleni Strouggarining oʻn bir farzandidan biri edi. 1881-yilda Sotirios Bulgari Rimga koʻchib oʻtdi va 1884-yilda Sistina 85 koʻchasida oʻzining birinchi doʻkonini ochdi. 1888-yilda u aromaniyalik Eleni Basioga turmushga chiqdi, undan olti farzandi bor edi: Konstantin-Georgios (1889-1973), Leonidas-Georgios (1890-1966), Mariya-Afina (1891-1976), Sofiya (1893-1908), Aleksandra (1895-1984) va Spiridon (1897-1932); Leonidas-Georgios kompaniyaning hozirgi raisi Paolo Bulgarining otasi.[6] 1905-yilda u kompaniyaning flagmani boʻladigan Via Condotti doʻkonini ochdi. Oʻzining dastlabki yillarida Bulgari, Vizantiya va Islom sanʼatining elementlarini oʻz ichiga olgan, ularni gul naqshlari bilan birlashtirgan kumush buyumlari bilan mashhur edi. Oʻsha paytda Parij moda va ijodning choʻqqisi boʻlgan va uning tendensiyalari oʻnlab yillar davomida Sotirio dizayniga taʼsir koʻrsatgan: 20-yillarning boshidagi marvaridlar platina Art Deco sozlamalari bilan ajralib turardi, 30-yillarda esa geometrik olmos naqshlari — baʼzan rangli naqshlar bilan birgalikda oʻrnatilgan. Oʻsha paytda konvertatsiya qilinadigan zargarlik buyumlari ham mashhur edi va Bulgarining asosiy buyumlaridan biri Trombino(karnay shaklidagi kichik uzuk) edi.

1932-yilda Sotirio vafot etdi va biznesni oʻzining ikki oʻgʻli Georgios (1890-1966) va Konstantin (1889-1973) zimmasiga qoldirdi, ularning har biri qimmatbaho toshlar va zargarlik buyumlariga katta qiziqish bildirardi. Ikkinchi jahon urushi davrida koʻpgina yangi zargarlik buyumlari oltindan yasalgan, chunki qimmatbaho toshlar kam edi va dizaynlar yanada tabiiy tuygʻuga aylandi. 1940-yillar tugashi bilan Bulgari Serpenti bilaguzuk-soatlarini taqdim etdi.[7]

1950 va 1960-yillar: Rangli inqilob va Dolce Vita

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bulgari doʻkoni

1950-yillarda Bulgarining eng mashhur mijozlari orasida Elizabeth Taylor, Anna Magnani, Ingrid Bergman va Gina Lollobrigida ham bor edi, chunki Rim Cinecittà studiyasi bilan „Tiberdagi Gollivud“ maqomini olgan edi.[8]

Shu bilan birga, Bulgari yangi uslubga oʻtdi. Urushdan keyingi kompaniya qimmatbaho materiallarga, ayniqsa olmos bilan qoplangan oq metallarga qaytishni koʻrsatdi. 1950-yillarda Bulgari oʻzining titroq olmos tojlari tufayli „en tremblant“ deb nomlangan oʻzining birinchi gulli broshlarini chiqardi. 1950-yillarning oxirida Bulgari oʻzining naqshlarini yaratishga kirishdi, ularga oʻzining ichki qiymatidan koʻra rangi uchun tanlangan yorqin marvaridlar bilan toʻldirilgan sariq oltindan tuzilgan, simmetrik shakllarni kiritdi. Ushbu koʻp rangli marvaridlar orasida kabochon kesmalari yana bir yangilik edi. Ushbu yangi qismlar klassik Parij dizaynidan sezilarli darajada ajralib chiqdi.

1966-yilda Giorgio vafotidan soʻng, Bulgarini uning oʻgʻli Gianni amakivachchasi Marina bilan kompaniyani bosh direktor sifatida boshqargan.[9]

1970-yillar: Eklektik ijodkorlik va global kengayish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1970-yillarda New York, Jeneva, Monte-Karlo va Parijda Bulgari doʻkonlari ochildi. Bu davr Gianni rais va bosh direktor sifatida kompaniyaning xalqaro kengayishining boshlanishini anglatadi. Bir qator yangi naqshlar ham oʻz debyutini qildi — zargarlik buyumlari burchak shakllari, kuchli ranglari, kabochonli oval elementlari, zanjirlar va maksi sautoirlari bilan tanildi, sariq oltindan ustunlik qilish qimmatbaho buyumlarni yanada kiyinish hissini uygʻotdi va boʻldi. 1977-yilda BVLGARI soati chiqarilishi bilan Bulgari horlogerie olamiga kirdi.[10] Oʻsha paytda Gianni mahsulot dizayniga eʼtibor qaratib, kompaniyani toʻliq qayta tiklashga rahbarlik qilgan.[11]

1980-yillar: Prêt-à-porter zargarlik buyumlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1980-yillarning boshida Bulgari soatlarining barcha ishlab chiqarilishini nazorat qilish uchun Shveytsariyada Bulgari Time tashkil etildi.[12] 1984-yilda Giorgioning oʻgʻillari Paolo va Nikola Bulgari mos ravishda rais va rais oʻrinbosari, ularning jiyani Francesco Trapani esa bosh ijrochi direktor boʻldi. 1985-yilda Gianni bosh direktor lavozimidan isteʼfoga chiqdi va 1987-yilda kompaniyadagi ulushlarining uchdan bir qismini akalari Nikola va Paologa sotganidan keyin oilaviy biznesni tark etdi.

1990-yillardan yangi ming yillikgacha

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bulgari 1993-yilda oʻzining birinchi Aroma birikmasi Eau Parfumée au The Vert chiqarilishi va yaratilishini nazorat qilish uchun Shveytsariyada Bulgari Parfums kompaniyasining tashkil etilishi bilan oʻz brendini diversifikatsiya qildi va barcha parfyumeriyani ishlab chiqara boshladi. 1995-yilda Bulgari oʻsish boʻyicha agressiv dasturni ilgari surdi va birinchi marta Milan fond birjasi roʻyxatiga kirdi. 1996-yilda brend silk sharflardan boshlab, bir qator charm aksessuarlar va ko‘zoynak ishlab chiqarishdan oldin o‘zining birinchi aksessuarlar to‘plamini chiqardi. 1999-yilda brend B.zero1 halqasini chiqardi.

Kompaniya 1997 va 2003-yillar oraligʻida daromadining 150 % oʻsishini kuzatdi. Bvlgari koʻplab brendlarni yaratishda davom etmoqda, bu ularni zargarlik sanoatidagi eng daromadli hashamatli brendlardan biriga aylantirdi.

XXI asr

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2000-yil Bulgari uchun hashamatli soatlar ishlab chiqaruvchi Daniel Roth va Gérald Genta brendlarini sotib olish, soʻngra Crova zargarlik firmasi va charm ishlab chiqarishga ixtisoslashgan boshqa kompaniyalarni sotib olish bilan borgan sari agressiv vertikallashtirish davrining boshlanishi boʻldi.[13] 2004-yilda Milanda birinchi Bulgari mehmonxonasining ochilishi brendning kengayish strategiyasini yana bir bor tasdiqladi va Marriott Internationalning boʻlinmasi Luxury Group bilan qoʻshma korxona natijasi boʻldi. 2009-yilda Bulgari oʻzining 125 yilligini Rimda Palazzo delle Esposizionida oʻtkazilgan brend tarixining retrospektivasi bilan nishonladi.[14] Oʻsha yili ilon — 1960-yillardagi bulgari toʻplamlarida paydo boʻlgan motif — Serpenti kolleksiyasining emblemasi sifatida qayta paydo boʻldi.

2011-yilda Bulgari dunyoning yetakchi hashamatli guruhi LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton SA bilan strategik ittifoq tuzdi. Shartnoma Bulgari oilasining Bulgari S.p.A.dagi aksiyalarini LVMHga oʻtkazishga asoslangan edi, bu LVMH boshqa har qanday kompaniya uchun taklif qilganidan yuqori boʻlgan 4,3 milliard yevroga (6,0 milliard dollar) toʻliq ulushli bitim boʻlgan.[15] Shartnomaga koʻra, Bulgari oilasi LVMHning 3 foizi evaziga oʻzlarining 50,4 foiz nazorat paketini sotdi va shu tariqa LVMHdagi Bernard Arnaultdan keyin ikkinchi eng katta oilaviy aksiyadorga aylandi.[16] Sotib olish LVMH soatlari va zargarlik buyumlari hajmini ikki baravar oshirdi, sotib olish vaqtida ular Tag Heuer soatlari va De Beers olmosli marjonlarni oʻz ichiga olgan. Sotib olish 2011-yil 4-oktyabrda yakunlandi, chunki Bulgari Borsa Italiana roʻyxatidan chiqarildi.

2017-yilda Bulgari Valenzada zargarlik buyumlari ishlab chiqarish boʻyicha yangi bosh qarorgohini ochdi. Umumiy maydoni 14 000 kvadrat metr (150 000 sq ft) boʻlgan Yevropadagi eng yirik ishlab chiqarish oʻz dizaynida barqarorlik uchun Oltin LEED (Energiya va Atrof-muhitni loyihalashda yetakchilik) sertifikatiga ega boʻldi.[17] Obyekt birinchi zargarning Valenzadagi sobiq uyi Franchesko Karamoraning ustiga qurilgan. Binolar Rim gumbazi namunasiga mos keladi va markaziy hovli atrofida qurilgan.[18]

Bulgari mehmonxonalari va kurortlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilda Bulgari butun dunyo boʻylab mehmonxonalar va dam olish maskanlari toʻplami boʻlgan Bulgari Hotels & Resortsni ishga tushirish uchun Marriott International kompaniyasiga tegishli mehmonxona brendi The Ritz-Carlton Hotel Company bilan qoʻshma korxona tuzdi.[19] Antonio Citterio-Patricia Viel arxitektura firmasining merosxoʻr oʻziga xos sozlamalari va italyan dizayni Bulgari Hotel Group xususiyatlarini tavsiflaydi. Bular Milan (2004 yilda ochilgan), Bali (2006), London (2012), Pekin (2017), Dubay (2017), Shanxay (2018) va Parij (2021). Moskva, Rim, Tokio, Mayami va Los-Anjelesdagi mehmonxonalar 2022-yildan 2025-yilgacha ochilishi kerak.[20]

Shimoliy Amerika Yevropa Oʻrta Sharq.& Afrika Osiyo & Tinch okeani havzasi Lotin Amerikasi Umumiy
2015 Xususiyatlari 2 1 3
Xonalar 143 59 202
2016[21] Xususiyatlari 2 1 3
Xonalar 143 59 202
2017[22] Xususiyatlari 2 1 2 5
Xonalar 143 120 179 442
2018[23] Xususiyatlari 2 1 3 6
Xonalar 143 120 260 523
2019[24] Xususiyatlari 2 1 3 6
Xonalar 143 120 260 523

Savdo filiallari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bulgari 300 ga yaqin doʻkonga ega. Eng kattasi Tokiodagi 10 qavatli Bulgari Ginza minorasi boʻlib, 940 kvadrat metr (10 100 kv. fut) chakana savdo maydoni, jumladan, bino restoran va lounge barni oʻz ichiga oladi. Shimoliy Amerikada Bulgari butiklari (AQSHda 41 ta) va bular: Bal Harbour, Beverly Hills, Cabo San Lucas, Chikago, Costa Mesa, Honolulu, Houston, King of Prussia, Las Vegas (4 doʻkon), Los Angeles, New York, Mexico City, Montreal, Orlando, Palm Beach, San Antonio, San Francisco, San Jose, Kaliforniya, San Juan, Short Hills, Scottsdale, Toronto, Vail va Vashington D.C. Janubiy Amerikada Bulgari distribyutorlari Bogotá, Lima, Margarita oroli, Quito and São Paulo joylashgan.

„Save the Children“ tashkiloti bilan hamkorlik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yilda Bulgari „Save the Children“ bilan hamkorlikni boshladi, shu jumladan, qoʻshma brendli zargarlik buyumlari kolleksiyasi, undan tushgan mablagʻning bir qismi xayriya jamgʻarmasiga yoʻnaltiriladi. 2018-yil holatiga koʻra, Bulgarining hissasi 80 million dollarni tashkil etdi.[25]

Bulgari sanʼat mukofoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bulgari sanʼat mukofoti — bu Yangi Janubiy Uels sanʼat galereyasi bilan hamkorlikda yillik sanʼat mukofoti, Sidney, Avstraliya. Bulgari homiyligida 50 000 AQSh dollari miqdoridagi pul mukofoti va Italiyada 30 000 dollarlik rezidentlik oʻrta martabadagi avstraliyalik rassomlarga taqdim etiladi.

Gʻoliblar:

  • 2012 — Michael Zavros
  • 2013 — Jon Cattapan[26]
  • 2014 — Daniel Boyd
  • 2015 — Ildiko Kovacs
  • 2016 — Jude Rae
  • 2017 — Tomislav Nikolic[27]
  • 2019 — Nusra Latif Qureshi

Galereya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Head of Italian luxury goods firm says new hotel venture will boost profits“. CNN (2011-yil 13-fevral).
  2. ↑ „The Bulgari logo“. Museo Del Marchio Italiano. 2021-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyun.
  3. ↑ Triossi, Amanda; Mascetti, Daniela. BVLGARI. Milan: Electa, 2009 — 9–17-bet. ISBN 978-8-8370-6492-1. 
  4. ↑ Stefanos Konstantinos, Voulgaris. Ek Voulgareōn: hena oikogeneiako chroniko: plērophories gia tē mesaiōnikē Valkanikē. Bookstore of "Estia", I.D. Collarou & Sias, April 2010. ISBN 978-9-6005-1321-9. 
  5. ↑ Danova, Penka (2015). "Le fonti della cronaca Bulgari" (Italian). Études Balkaniques (2): 5–34. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=305359. 
  6. ↑ "Βούλγαρης Γ. Σωτήριος "Ο κοσμηματοπώλης των βασιλέων"" (el-gr). Reporter. 23 January 2014. https://www.reporter.gr/Apopseis/235596-Boylgarhs-G-Swthrios-%C2%ABO-kosmhmatopwlhs-twn-basilewn%C2%BB. 
  7. ↑ „From the origins“. Bulgari. 2018-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyun.
  8. ↑ Meylan, Vincent. Roma Passion Jewels: Talking with Paolo and Nicola Bulgari. Milan: Mondadori Electa, 2015. ISBN 978-8-8918-0454-9. 
  9. ↑ „Bulgari: the man, the enigma“ (2007-yil 8-yanvar).
  10. ↑ „70 eclectic creativity“. Bulgari. 2018-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyun.
  11. ↑ „Gianni Bulgari“. Enigma. 2013-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  12. ↑ „THE HISTORY OF BVLGARI“. Swisstime. 2019-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyun.
  13. ↑ „Bulgari To Acquire Gerald Genta And Daniel Roth“. Federation of the Swiss watch industry (2000-yil 5-iyul).
  14. ↑ „Bulgari. Tra Eternità E Storia. 125 Anni Di Gioelli Italiani“ [Bulgari: Between Eternity and History. 125 Years of Italian Jewels] (Italian). Palazzo delle Esposizioni (2009-yil 22-may).
  15. ↑ Roberts, Andrew; Lachapelle, Tara (7 March 2011). "Bulgari Takeover 82% Costlier Than Hermes for LVMH: Real M&A". Bloomberg Business Week. http://www.businessweek.com/news/2011-03-07/bulgari-takeover-82-costlier-than-hermes-for-lvmh-real-m-a.html. Qaraldi: 1 December 2021. Bulgari]]
  16. ↑ Betts, Paul. „Bulgari is new jewel in LVMH crown“ (2011-yil 7-mart). 2015-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  17. ↑ „Maniffattura Bulgari“. U.S. Green Building Council (2017-yil 11-iyul).
  18. ↑ Beckett, Kathleen. „Bulgari Creates a New Jewelry-Making Center“ (2017-yil 30-mart).
  19. ↑ Ricci, Manfredi; Robins, Rebecca. Meta-luxury, Brands and the Culture of Excellence. Palgrave Macmillan, 26 April 2012 — PT91-bet. ISBN 978-1-1370-0566-3. 
  20. ↑ „Our Collection“. Bulgari Hotels & Resorts. Qaraldi: 2021-yil 1-dekabr.
  21. ↑ „2016 Annual Report“. Marriott International.
  22. ↑ „2017 Annual Report“. Marriott International.
  23. ↑ „2018 Annual Report“. Marriott International.
  24. ↑ „2019 Annual Report“. Marriott International.
  25. ↑ „Jewellery – Save The Children“. Bulgari. Qaraldi: 2021-yil 1-dekabr.
  26. ↑ Harford, Sonia „Sweet win for artist seeking refuge in discards of modern life“ (en). The Age (2013-yil 12-aprel). Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  27. ↑ Blake, Elissa. „Bulgari Art Award 2017: Tomislav Nikolic“ (2017-yil 27-aprel).

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Bulgari&oldid=3750057" dan olindi