Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi (Andijon)
| Aziz Nikolay Wonderworker | |
|---|---|
 | |
| Umumiy maʼlumot | |
| Maqomi | cherkov |
| Shahar | Andijon |
| Mamlakat | Oʻzbekiston |
| Qurilishi boshlangan | 1898-yil |
| Qurilishi tugagan | 1900-yil |
| Dizayn va konstruksiya | |
| Meʼmor | I. R. Sakovich |
| Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi (Andijon) | |
Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi — Andijon shahrida joylashgan rus pravoslav cherkovining Markaziy Osiyo mitropolit okrugi Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasining faol boʻlmagan pravoslav cherkovi.
Cherkov 1897-yilda tashkil etilgan boʻlib[1], maʼbad va qoʻngʻiroq minorasi arxitektor I. R. Sakovich eskizlari asosida 1898-yil 19-dekabrda[1][2] qurib bitkazilgan[1], 1900-yil 19-dekabrda muqaddaslashtirilgan[1], biroq 1932-yilda yopil tashlangan[3].
Cherkov Aziz Nikolay Wonderworker sharafiga 500 nafar butxona qavmlari aʼzolari uchun moʻljallangan boʻlib[4], maʼbadga bir nafar ruhoniy tayinlangan[4]. Patronal bayrami 19-dekabrda nishonlangan[3].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Cherkov 1900-yilda Andijon shahrida davlat g‘aznasi mablag‘lari hisobidan pishgan g‘ishtdan qurilgan. Bino Andijon shahri Pushkin koʻchasida joylashgan boʻlib (hozirgi Musayev koʻchasi[5]), uning yonida Nikolskiy bogʻi boʻlgan. Cherkov qarshisida esa Barcha Avliyolar cherkovi joylashgan.
Cherkov yonidagi bogʻ hozirgi kunda turar-joy binosiga aylantirilgan boʻlib, cherkovning oʻzi 500 nafar butxona qavmlari aʼzolarini qabul qilgan, ammo 1931-yilning noyabr oyida cherkov faoliyati tugatilgan va 1932-yil mart oyida butunlay yopib tashlangan. Shuningdek, shahar markazidagi qoʻngʻiroq minorasi va ibodatxona ham cherkovga tegishli boʻlib, ushbu binolar hozirgi kunga qadar saqlanib kelmoqda.
Oʻsha paytda cherkov Turkiston yeparxiyasi boshqarmasi tomonidan boshqarilgan. Keyinchalik, Qoʻqon harbiy okrugi tarkibiga kiritilgan. Bino dastlab Qoʻqon harbiy qoʻmondonligi huzuridagi cherkov, keyinchalik mahalliy harbiylar, soʻngra Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi deb nomlangan.
Maʼbadda ulkan ikonostaz mavjud boʻlib, u yerda koʻplab piktogrammalar va cherkov idishlari mavjud boʻlgan. Cherkov yopilgandan soʻng, uning ikonalari va mulki boshqa cherkovlarga tarqatib yuborilgan.
Maʼbadning tuzilishi choʻzilgan toʻrtburchak shaklida. Chekovning markaziy zaliga markaziy koridordan oʻtib kirib boriladi, avvallari u yerda ikonostaz va ikkita yon xonalar joylashgan boʻlib, ushbu xonalar ruhoniyning xonalari boʻlishi mumkin degan taxminlar ham mavjud.
Cherkov hozirgi kunda oʻz faoliyatini olib bormayotganligiga qaramay, boshqa maʼbadlar rahbarlari ushbu cherkovni qayta tiklash huquqiga ega.
Aziz Nikolay Wonderworker cherkovi maʼbadi boshqa bir cherkov maʼbadidan unchalik uzoq boʻlmagan masofada joylashganligi uchun unga piyoda yetib borish ham mumkin.
Moʻljal: Barcha avliyolar cherkovi.
Ruhoniylar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Cherkov maʼbadi va uning ruhoniylari haqida bizgacha aniq maʼlumotlar yetib kelmagan.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Fotosurat va tavsif bilan buklet. Ivanov An. A. — „Rossiya Turkistonining shahar va qishloqlariga sayohatlar. Qishloq va shaharlar oʻrganilib, suratga olindi, jami 100 ga yaqin surat va 154 ta matn“, Peterburg, 1910 y.
- Kitob. Ivanov Al. A. — „Qo‘qon harbiy okrugi tarixi“, Qo‘qon, 1911 y.
- Kitob. Ruzaev B. A. — „Oʻzbekiston cherkovlari tarixi“ , Toshkent, 2014 yil.