Arg, Kobul

Arg
Arg
	; 2020-yil fevral oyida binoning old qismidan koʻrinishi
Umumiy maʼlumot
Meʼmoriy uslubi	Afgʻon
Shahar	Kobul
Mamlakat	Afgʻoniston
Koordinatalar	34°31′25″N 69°10′44″E / 34.52361°N 69.17889°E
Texnik holati
Size	deyarli 34 gektar
Vebsayt
	Rasmiy sayti
	Arg, Kobul

Arg (pushtucha: ارګ; dariycha: ارگ; lit.qal'a) — Afgʻonistonning prezident saroyi^[1], Kobulda joylashgan. 2021-yilda Tolibon tomonidan Afgʻoniston prezidentligi bekor qilinganidan beri u Afgʻoniston Vazirlar Mahkamasining yigʻilish joyi boʻlib xizmat qilmoqda. Saroy Deh Afgʻon va Vazir Akbar Xonning boy mahallasi oʻrtasidagi 34 gektar maydonda joylashgan. Undan tarixan Abdurahmon Xondan (uning poydevorini qoʻygan) Ashraf G'aniga qadar koʻplab Afgʻoniston davlat rahbarlari tomonidan foydalanilgan.

U 1880-yilda Bala Hisor vayron qilinganidan keyin qurilgan.

Tarixi

Arg poydevori 1880-yilda taxtga oʻtirganidan keyin amir Abdurrahmonxon tomonidan qoʻyilgan.^[2] U atrofi suv bilan toʻldirilgan xandaqli qal'a sifatida yaratilgan. Abdurrahmon Xon uni Arg-e-Shahi (Qirol qal'asi) deb nomladi va boshqa binolar qatorida oʻz oilasi uchun qarorgoh, armiya kazarmasi va milliy xazinaxonani oʻz ichiga oldi. Ilgari Bala Hisor Ikkinchi Angliya-Afgʻon urushi (1878—1880) davrida Chegara qoʻshinlari polki tomonidan vayron qilinmaguncha, amirlarning qalʼasi yoki qarorgohi boʻlib xizmat qilgan.

Arg Afgʻonistonning barcha qirollari va prezidentlari uchun qirollik va prezidentlik saroyi boʻlib xizmat qilgan. Hafizulloh Amin oilasi uchun Tojbeglar saroyini qarorgoh sifatida ishlatgan. U turli hukmdorlar davrida oʻzgarishlar va rivojlanishlarga duch keldi. 1978-yildagi Savr inqilobi paytida general Muhammad Dovud Xon va uning oilasi Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) a'zolari tomonidan Arg ichida oʻldirilgan. 2021-yilning 15-avgustida, 2021-yilgi Tolibon hujumi va poytaxtning deyarli egallab olinishi ortidan, prezident Ashraf Gʻani tinchlik va qon toʻkilishining oldini olish maqsadida mamlakatni tark etganidan soʻng, Tolibon Argni egallab oldi.^[3] Tolibon oʻshandan beri Afgʻoniston Vazirlar Mahkamasining yigʻilishlarini ushbu binoda oʻtkazmoqda. Qandahorda boʻlib oʻtadigan Islom Amirligi rahbari raisligidagi yigʻilishlar bundan mustasno.^[4]

Qurilish

Arg (2021-yil 15-avgustgacha) quyidagilardan iborat edi:

Prezident Ashraf G'ani va Prezidentning Protokol idorasi - Gul Xona;
Prezident devonining apparati;
Milliy xavfsizlik maslahatchisi binosi va Prezident matbuot kotibi idoralari.
Afgʻoniston Milliy Xavfsizlik Kuchlari (ANSF) idoralari.
Prezident ma'muriyati uchun bino.
Delegatsiyalarni qabul qilish yoki yirik yigʻilishlarni oʻtkazish uchun turli binolar.

Galereya

Amerika Qo'shma Shtatlari Mudofaa vaziri Lloyd Ostin 2021-yil 21-martda saroyda
Saroyning old tomoni 2020-yil 29-fevral
NATO va Afg'oniston rasmiylari 2020-yilda
Afg'oniston prezidenti Ashraf G'ani Jon Kerri bilan
Arg saroyi va majmua ichidagi bir qancha boshqa saroylar va bog'larning umumiy ko'rinishi
AQSh Prezidenti Barak Obama va Afg'oniston Prezidenti Hamid Karzay 2012-yil may oyida AQSh-Afg'oniston strategik kelishuvini imzolash chog'ida
AQSh Mudofaa vaziri Robert M. Geyts va Karzay 2011-yilda xalqaro ommaviy axborot vositalariga murojaat qilishdi
Karzay va Robert Geyts 2010-yilda
1965-yilda Arg kirish joyi
Saroy birinchi marta 1890-yillarda Amir Abdurrahmonxon davrida qurilgan.