Alexander Stubb
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
|---|---|
| Siyosiy partiyasi | National Coalition Party |
Cai-Göran Alexander Stubb (talaffuzi: Kay-Gyoran Aleksandr Stab; 1968-yil 1-aprelda tugʻilgan) — Finlandiya siyosatchisi, 2014—2015-yillarda Finlandiya Bosh vaziri lavozimida ishlagan. U siyosatga Yevropa Ittifoqi ishlariga ixtisoslashgan tadqiqotchi sifatida koʻtarildi va 2004-yilda Milliy koalitsiya partiyasi aʼzosi sifatida Yevropa parlamentiga saylandi. 2008-yilda Stubb oʻzidan oldingi Ilkka Kanerva bilan bogʻliq janjaldan keyin Tashqi ishlar vaziri etib tayinlangan edi. 2011-yilda Stubb birinchi marta Finlandiya parlamentiga saylovda qatnashdi va saylovda ikkinchi eng ko‘p ovoz to‘plagan holda deputat etib saylandi, bu esa Stubbning Jyrki Katainen kabinetida tashqi savdo vaziri bo‘lishiga olib keldi.
Katainen 2014-yilda Bosh vazir va Milliy koalitsiya partiyasi raisi lavozimidan ketganida, Stubb partiya raisi etib saylandi. U beshta partiya hukumati koalitsiyasini tuzishga kirishdi va 24-iyunda prezident Sauli Niinisto tomonidan rasman Bosh vazir etib tayinlandi. 2015-yil aprel oyida boʻlib oʻtgan saylovda Stubbning Milliy koalitsion partiyasi eng katta partiya maqomini yoʻqotib, ovoz ulushi boʻyicha ikkinchi va oʻrinlar boʻyicha uchinchi oʻrinni egalladi. G‘olib bo‘lgan Markaz partiyasi, Finlar partiyasi va Milliy koalitsiya partiyasi o‘rtasidagi koalitsiya muzokaralaridan so‘ng Stubb 2015-yil 29-mayda yangi saylangan Bosh vazir Yuxa Sipilya tomonidan moliya vaziri etib tayinlandi.
2016-yilda Stubb rahbariyatiga partiya ichidan deputat Elina Lepomaki va Ichki ishlar vaziri Petteri Orpo qarshi chiqdi. 11-iyun kuni Stubb partiya konferentsiyasida Orpoga qarshi rahbarlik saylovlarida magʻlub boʻldi. Vazirlik lavozimlari pasaygach, Stubb parlament aʼzosi sifatida davom etdi. 2017-yil iyun oyida Finlandiyadan oldingi vakil Yan Vapaavuori oʻrinni boʻshatganidan soʻng, u Yevropa investitsiya bankining vitse-prezidenti etib saylandi.
2018-yil oktabr oyida Stubb 2019-yilgi Yevroparlament saylovida Yevropa Komissiyasi prezidenti lavozimiga EPP nomzodini qo‘yishini eʼlon qildi, ammo oxir-oqibat Manfred Veberga qarshi saylovda yutqazdi.
Stubbning Yevropa investitsiya bankidagi vakolati 2020-yil yanvar oyida tugaganidan so‘ng, u Yevropa universiteti transmilliy boshqaruv maktabi direktori va professori etib saylandi.
