Futzal boʻyicha 2020-yilgi Osiyo chempionatiOsiyo futbol konfederatsiyasi (AFC) tomonidan Osiyo erkaklar terma jamoalari uchun ikki yilda bir marta oʻtkaziladigan futzal boʻyicha Osiyo chempionatining 16-turniri boʻlar edi. Turnirda jami 16 ta jamoa qatnashishi kerak edi.
Musobaqa dastlab Turkmanistonda 2020-yilning 26-fevralidan 8-martiga qadar oʻtkazilishi rejalashtirilgan edi[2][3]. Biroq, AFC 2020-yil 3-fevral kuni COVID-19 pandemiyasi tufayli barcha manfaatdor tomonlar bilan maslahatlashganidan soʻng turnir boshqa muddatga qoldirilganini eʼlon qildi[4]. 2020-yil 9-mart kuni FIFA va AFC turnir 2020-yilning 5-16-avgustiga koʻchirilganini eʼlon qilgan boʻlsada, 2020-yil iyul oyida turnir jadvali yana 2020-yilning 4-15-noyabriga koʻchirildi[5][6][7]. 2020-yil 10-sentyabr kuni AFC turnirni Turkmaniston oʻrniga Kuvaytda 2020-yilning 2-13-dekabr kunlari oʻtkazilishini eʼlon qildi[8]. 2020-yil 15-oktabr kuni AFC Kuvaytda COVID-19 holatlari koʻpaygani sababli turnir yana 2021-yilga koʻchirilganini eʼlon qilgan[9] 2020-yil 10-noyabrda AFC yangi sanalarni 2021-yilning 23-martidan 3-apreliga qadar tasdiqlagan[10]. Biroq AFC 2021-yil 25-yanvar kuni turnir yan bir bor bekor qilganini eʼlon qilindi va 2022-yilgi futzal boʻyicha Osiyo kubogi mezbonlik huquqini Kuvaytga qoldirildi[1].
Xuddi shu yili FIFA futzal boʻyicha jahon chempionatida oʻtkazilgan avvalgi turnirlar singari, bu safargi turnir ham Jahon chempionatiga saralash bosqichi sifatida harakat qilgan boʻlar edi. Musobaqaning kuchli beshta jamoasi, AFC vakillari sifatida Litvada boʻlib oʻtadigan futzal boʻyicha 2021-yilgi Jahon chempionatiga (aslida 2020-yil, lekin COVID-19 pandemiyasi tufayli qoldirilgan) yoʻllanmani qoʻlga kiritgan boʻlardi[11][12][13]. 2021-yil 21-aprelda AFC Eron, Yaponiya va Oʻzbekiston AFC vakillari sifatida nomzodini eʼlon qildi, qolgan ikki jamoa esa Iroq oʻrtasidagi pley-off oʻyinlari orqali aniqlanadi (garchi Iroq futzal boʻyicha 2020-yilgi Osiyo chempionatiga yoʻllanma olgan boʻlsa ham), Livan, Tailand va Vyetnam.[14]
2019-yilning bahorida Turkmaniston mezbonlik qoʻlga kiritdi va Ashxoboddagi 2 ta asosiy arenani mezbon stadion sifatida koʻrsatgan. Keyinchalik mezbonlik Kuvaytga berilgan.
Saralash bosqichi 2019-yilning 16-27 oktyabr kunlari boʻlib oʻtgan[15]. Turkmaniston ham avtomatik tarzda mezbon sifatida saralash bosqichida ishtirok etdi. Kuvayt saralash bosqichida oʻynashi kerak edi (saralashdan oʻtmagan taqdirda boshqa mezbon tanlangan boʻlardi).
Yakuniy qura tashlash marosimi 2019-yil 6-dekabr, TMT 15:00 (UTC+5), Ashxoboddagi Olympia mehmonxonasida boʻlib oʻtdi[19][20] 16 ta jamoa toʻrtta jamoadan toʻrtta guruhga boʻlingan. Jamoalar futzal boʻyicha 2018-yilgi Osiyo chempionati final turniri va saralash bosqichidagi koʻrsatkichlariga koʻra saralangan edilar, dastlabki mezbon Turkmaniston avtomatik tarzda guruhdan joy oldi va qur’a tashlash marosimida A1 oʻrnini egalladi[21].
Har bir guruhning eng yaxshi ikki jamoasi chorak finalga yoʻl olgan boʻlardi.
Taybreykerlar
Jamoalar ochkolar boʻyicha (gʻalaba uchun 3 ochko, durang uchun 1 ochko, magʻlubiyat uchun 0 ochko) ajratildi. Agar ochkolar boʻyicha durang boʻlsa, taybreykerlar quyidagi tartibda qoʻllanadi:
Tegishli jamoalar oʻrtasidagi guruh oʻyinlarida toʻplangan ochkolar soni koʻproq;
Tegishli jamoalar oʻrtasidagi guruh oʻyinlari natijasidagi toʻplar farqi;
Tegishli jamoalar oʻrtasidagi guruh oʻyinlarida urilgan gollar soni koʻproq;
Agar 1 dan 3 gacha boʻlgan mezonlarni qoʻllaganidan soʻng, jamoalar hali ham teng reytingga ega boʻlsa, 1 dan 3 gacha boʻlgan mezonlar ularning yakuniy reytingini aniqlash uchun faqat ushbu jamoalar oʻrtasidagi oʻyinlarga qayta qoʻllanadi. Agar ushbu protsedura qarorga olib kelmasa, 5 dan 9 gacha boʻlgan mezonlar qoʻllanadi;
Guruhdagi barcha oʻyinlardagi toʻplar farqi;
Guruhdagi barcha oʻyinlarda urilgan gollar soni koʻproq;
Penaltilar seriyasi, agar faqat ikkita jamoa ishtirok etsa va ikkalasi ham oʻyin maydonida boʻlsa;
Guruh oʻyinlarida olingan sariq va qizil kartochkalar soniga qarab hisoblangan kamroq ball (bitta sariq kartochka uchun 1 ball, ikkita sariq kartochka natijasida qizil kartochka uchun 3 ball, toʻgʻridan-toʻgʻri qizil kartochka uchun 3 ball, 4 ball toʻgʻridan-toʻgʻri qizil kartochkadan keyin sariq kartochka uchun);
Pley-off bosqichida, agar kerak boʻlsa, gʻolibni aniqlash uchun qoʻshimcha vaqt va penaltilar seriyasidan foydalaniladi (uchinchi oʻrin uchun oʻyinda qoʻshimcha vaqt ishlatilmaydi).[18]
Gʻoliblar 2021 yilgi FIFA futzal boʻyicha Jahon chempionatiga yoʻllanma olgan boʻlardi. Magʻlubiyatga uchraganlar beshinchi oʻrinni egallagan boʻlardi.