Kontent qismiga oʻtish

Yusuf Bolat

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yusuf Bolat
Asl ismi qrim tatarcha: Yusuf Memet oğlu Bolat, Юсуф Мемет огълу Болат
Tavalludi 16-mart 1909-yil
Vafoti 22-oktyabr 1986-yil(1986-10-22)
(77 yoshda)
Toshkent Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi
Ijod qilgan tillari Qrimtatar tili
Fuqaroligi Sovet Ittifoqi

Yusuf Bolat ( qrim tatarcha: Yusuf Memet oğlu Bolat, Юсуф Мемет огълу Болат; 1909-yil 16-mart, Alushta - 1986- yil 22-oktabr, Toshkent ) — sovet qrim-tatar yozuvchisi, dramaturg va publitsist, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat arbobi.

Yusuf Bolat Alushta shahrida tavallud topadi. So‘ng qishloq maktabini bitiradi. Yalta tatar pedagogika texnikumida tahsil olib, Yalta tuman komsomol qo‘mitasida ishlaydi. 1931-yilda u Qrim pedagogika institutining qrimtatar tili va adabiyoti fakultetiga o‘qishga kiradi, keyinchali bu oliygohni aspiranturasini bitirib chiqadi[1] .

Urushlararo davrda Qrim davlat tatar drama teatri sahnasida Bolatning yettita pesasi qo‘yiladi. 1937-yilda u SSSR Yozuvchilar uyushmasi a’zosiga aylanadi.

1937-yilda Qrim Yozuvchilar uyushmasining yig‘ilishida u o‘z ma’ruzasida, jumladan, Qrim yozuvchilarining keksa avlodi Sovet mamlakati manfaatlariga xiyonat qilib, kitobxonlarni sovet tuzumiga nisbatan nafrat ruhida tarbiyalayotganini aytadi. Keyinchalik bir qator yozuvchilar, jumladan Irgat Qodir hibsga olinadi.  

Yusuf Bolat 19371939-yillarda Qrim ASSR Yozuvchilar uyushmasining mas’ul kotibi[1], so‘ng 19391941-yillarda “Sovet edebiyati” (“Sovet adabiyoti”) jurnali muharriri, 1941-yildan “ Qizil qirim ” gazetasi muharriri o‘rinbosari, 1942-yildan Moskvadagi radio qo‘mitasida qrimtatar radioeshittirishlarida mas’ul muharriri lavozimlarida faoliyat yuritadi.

U 1944-yilda O‘zbekistonga surgun qilinib, u yerda o‘qituvchi, so‘ngra jurnalist bo‘lib ishlaydi. Bolat 19611984-yillarda "Lenin bayrog‘i" gazetasida bo‘lim mudiri, keyin mas’ul kotib, so‘ngra muharrir o‘rinbosari bo‘ladi[1] . Bundan tashqari, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat arbobi unvonini oladi.

Yozuvchi Yusuf Bolat 1986-yilda Toshkentda vafot etadi.  

Ijod faoliyati  

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayrim asarlari:

  • “Qo‘ng‘iroqlar chalinganda” (“Çañlar qaqılğanda ”) 
  • “Men yashashni xohlayman” (“Yaşamaq isteyim”) 
  • "So‘nggi tun" ("Soñki gece") 
  • "Alim" ("Alim") 
  • "Arza qizi" ("Arzı qız") 
  • "To‘y davom etmoqda" ("Toy devam ete") 
  • Sof yuraklar (“Saf Yürekler”) 
  • "Anifa" ("Anife")
  1. 1,0 1,1 1,2 Абдульвапов Н. „Дом специалистов, в котором в 1930–1940-е гг. жил ряд выдающихся крымскотатарских государственных и культурных деятелей“, . Свод памятников истории, архитектуры и культуры крымских татар. Белгород: КОНСТАНТА, 2018 — 358-bet. ISBN 978-5-906952-68-4.