Vosit qamali

Vosit qamali
Abbosiylar inqilobining bir qismi
Sanalar 749-yil avgust — 750-yil iyul Urush yeri Vosit Natija Abbosiylar gʻalabasi
Raqiblar
Abbosiylar xalifaligi	Umaviylar xalifaligining qoldiqlari
Qoʻmondonlar
al-Mansur Al-Hasan ibn Qahtaba	Yazid ibn Umar ibn Hubayra

Vosit qamali Abbosiylar inqilobi qoʻshini va Vositdagi Umaviylar garnizoni oʻrtasidagi toʻqnashuv. Abbosiylar qoʻshiniga al-Hasan ibn Qahtaba va boʻlajak xalifa al-Mansur boshchilik qilgan. Umaviylar garnizoniga esa Iroqning soʻnggi Umaviylar noibi Yazid ibn Umar ibn Hubayra rahbarlik qilgan. Abbosiylar tarafdorlarining qoʻzgʻoloni sababli Yazid Kufani tark etishga majbur boʻlib, Vositga qochib borgan. Shahar 749-yilning avgust/sentyabr oyidan 750-yilning iyun/iyul oyigacha, ya’ni 11 oy davomida qamaldan soʻng taslim boʻldi. Qamal doimiy zarbalar va hujumlar bilan xarakterlanadi. Biroq, vaqt oʻtishi bilan Umaviylar garnizoni tushkunlikka tushib, Qays va Yaman qabilalari oʻrtasidagi ichki ziddiyatlar yuzaga chiqа boshladi. Umaviylar xalifasi Marvon II Zab jangida magʻlubiyatga uchragani va Abbosiylarning Shomni zabt etgani haqidagi xabar Vositga yetib kelgach, mudofaachi qoʻshin saflari parchalana boshladi. Shunga qaramay, Yazid Abbosiy xalifa as-Saffohdan oʻzi va izdoshlari uchun afv olgunga qadar yana bir necha oy kurashni davom ettirdi. Shunga qaramay, Yazid va uning yuqori martabali zobitlari tez orada as-Saffohning buyrugʻi bilan qatl etildi.

Adabiyotlar

• Elad, Amikam „The Siege of al-Wāsiṭ (132/749): Some Aspects of ʿAbbāsid and ʿAlīd Relations at the Beginning of ʿAbbāsid Rule“, . Studies in Islamic History and Civilization: In Honour of Professor David Ayalon. Jerusalem and Leiden: Can, 1986 — 59–90-bet. ISBN 965-264-014-X. 
• The History of al-Ṭabarī, Volume XXVII: The ʿAbbāsid Revolution, A.D. 743–750/A.H. 126–132, SUNY Series in Near Eastern Studies.. Albany, New York: State University of New York Press, 1985 — 185–191-bet. ISBN 978-0-87395-884-4.