Vladlen Gavrilchik
| Vladlen Vasilyevich Gavrilchik | |
 | |
| Tavalludi | 27-noyabr 1929-yil Termiz, Oʻzbekiston SSR, SSSR |
| Vafoti | 5-dekabr 2017-yil (88 yoshda) Sankt-Peterburg, Rossiya |
| Millati |  SSSR →  Rossiya
|
Vladlen Vasilyevich Gavrilchik (1929-yil 27-noyabr, Termiz, Oʻzbekiston SSR — 2017-yil 5-dekabr, Sankt-Peterburg, Rossiya) — rus rassomi, shoir va nosir.
Tarjimai holi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vladlen Gavrilchik 1929-yil 27-noyabrda O‘zbekiston SSR Surxondaryo viloyati Termiz shahrida Sovet-Afg‘oniston chegarasidagi chegara posti boshlig‘i Vasiliy Borisovich Gavrilchik oilasida tavallud topgan. Onasi — Mariya Agafonovna. U erini tashlab, bolalarni teng taqsimladi — u kenja o‘g‘lini o‘zi bilan olib ketdi va katta o‘g‘lini — besh yoshli Vladlenni otasiga qoldirdi. O‘zi bilan olib ketgan o‘g‘lini Marv (Maryam) shahrdagi maktabgacha taʼlim maktab-internatiga berdi. 1937-yilda Vladlen otasining chegara otryadi joylashgan Murg‘ob daryosi bo‘yidagi Taxta-Bozor shahridagi maktabga bordi.
Ular 1940-yilda u Turkmaniston poytaxti Ashxobodga ko‘chib o‘tdi. 1943-yilda Ashxobod rassomlik texnikumiga o‘qishga kirdi. O‘sha yili uning otasi Kursk jangida halok bo‘ldi va Vladlen marhum ofitserning o‘g‘li sifatida Toshkent Suvorov maktabida tahsil oldi. 1947-yilda tugatib, Leningrad chegara oliy dengiz maktabiga o‘qishga kirdi, uni 1951-yilda bitirib, qo‘riqchi ofitseri diplomini va leytenant unvonini oldi. 1951-yildan Uzoq Sharqda Tinch okeani chegara okrugida xizmat qilgan. 1955-yilda u Qurolli Kuchlar qisqarishi munosabati bilan nafaqaga chiqdi va Leningradga doimiy yashash joyiga ko‘chib o‘tdi. 1970-yilgacha u konstruktorlik byurosida muhandis, elektr navigatsiya qurilmalari bo‘yicha mutaxassis bo‘lib faoliyat olib borgan. 1960-yilda havaskor rassom sifatida rasm chiza boshladi. O‘z ishida u rasmiy madaniyat bilan hamkorlik qilishni urinib ko‘rmagan. Rassom va shoir Vladlen Gavrilchik oʻzining sanʼati va turmush tarzi bilan 1970-yillarda Leningradda rasmiy madaniyatga qarshi sifatida shakllangan madaniyatning gʻoyaviy boʻlmagan boshlangʻichlarini oʻzida mujassam etgan.
1957-yilda uni Pravda ko‘chasidagi oziq-ovqat sanoati madaniyat uyining badiiy studiyasiga Rassom Vasiliy Pavlovich Borisenkov boshchiligida o‘qishga kirdi. Gavrilchik 1950-yillarning oxiri 1960-yillarning boshlarida Leningradda rassomlar bilan, yoshligida P. N. Filonovaning sobiq talabalari Mixail Petrovich Tsibasov va kollektor Lev Borisovich Katsenelson bilan bo‘lgan uchrashuvni uzi uchun muhim deb hisoblagan[1]. Bu vaqtga kelib Vladlen Gavrilchikning taniqli rassomlari doirasi kengaydi.Ular: Oleg Grigoryev, Nikolay Lyubushkin, Vasiliy Polevoy, Valentin Gromov, Tatyana Kerner[2], Moskvada — Yevgeniy Bachurin, Ilya Kabakov. 1967-yilda Arxitektorlar uyida Vladlen Gavrilchikning birinchi shaxsiy bir kunlik ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tdi. Ushbu ko‘rgazmada umumiy mavzu — taniqli rassomlarning kichik rasmlari namoyish etildi.
1970-yilda u Shimoli-G‘arbiy daryo kemalari kompaniyasiga drager kemasining boshlig‘i sifatida ishga kirdi. Bu vaqtda u o‘zining yangi subyektlarini - port inshootlarini, barjalarni, kemalarni, Kronshtadt qal'alarini topdi. U shunday deydi: „Peyzaj inson tomonidan yaratilgan muhitga o‘xshamaydi, balki jonli, iliq, tabiiy rasmga o‘xshaydi“. Ushbu landshaftlar birinchi marta 1971-yilda Vladimir Ovchinnikovning studiyasida o‘tkazilgan guruh ko‘rgazmasida („Kustarniydagi ko‘rgazma“ deb nomlangan) taqdim etilgan. 1973-yilda u o‘z faoliyatidan bo‘shadi va pochta vagonida konduktor bo‘lib ishlay boshladi va buni Moskva rassomlari bilan muloqot qilish istagi bilan izohladi. 1974-yilda u shoir Konstantin Kuzminskiyning turar joyidagi „Dvatsati“ ko‘rgazmasida va shu 1974-yilda I. I. Gaz nomidagi madaniyat saroyidagi ko‘rgazmada, keyin Nevskiy madaniyat saroyidagi ko‘rgazmalarda (1975) va Orjonikidze nomidagi madaniyat saroyidagi ko‘rgazmalarda ishtirok etdi (1976)[3].
1976-yilda u ish joyini o‘zgartirib, aralashtirish markazida mashinist bo‘lib faoliyat olib bordi, u yerda 1989-yilgacha ishladi. 1980-yillardan boshlab u o‘z ishining eng xarakterli bo‘lgan mavzuli va ijtimoiy yo‘naltirilgan rasmiga bor e'tiborini qaratdi. 1998-yilda Milliy zamonaviy sanʼat markazida (Nevskiy, 60) ko‘rgazmaga qo‘yilgan bir qator „fotografik natyurmortlar“ yaratdi.
U 2017-yil 5-dekabrda, tugʻilgan kunidan 8 kun o‘tib, Sankt-Peterburgda vafot etdi. U Leningrad viloyati Krillovsk shahridagi qabristonga dafn etildi[4].
Qizi — Mariya Vladlenovna Gavrilchik (1983-yil 27-iyulda tavallud topgan.), san'atshunos[5].
Ijodi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vladlen Gavrilchik 1960-yillarning o‘rtalaridan boshlab she’r yozgan shoir sifatida ham tanilgan. She’rlarimni tor doirada yozdim. Uning sheʻrlari Mixail Shemyakin tomonidan Parijda, "Apollon 77" almanaxida nashr etilgan. 1977—1983-yillarda Vladlen Gavrilchik ikkita samizdat kitobini — "Opus lyubvi" va "Sluchayniye stixi"ni 10 nusxada nashr etdi. 1994-yilda Sankt-Peterburgdagi "Borey-Art" ijodiy markazi V. Gavrilchikning „Yaponskiy bogʻ“ nomli birinchi kitobini nashr etdi.
Kolleksiyalardagi asarlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Davlat Ermitaji, Sankt-Peterburg.
- Davlat rus muzeyi, Sankt-Peterburg.
- Davlat Tretyakov galereyasi, Moskva.
- Zimmerli muzeyi, Nyu-Jersi, AQSh.
- Non-konformistik sanʼat muzeyi, Sankt-Peterburg.
- „Rus sanʼati A...Ya“ Art-xolding toʻplami, Sankt-Peterburg.
- Erarta zamonaviy sanʼat muzeyi, Sankt-Peterburg.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „К 100-летию художника Михаила Цыбасова“. 2017-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-dekabr.
- ↑ „LeningradArt - Художники“. 2017-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-dekabr.
- ↑ Герои ленинградской культуры. СПб, «Манеж», 2005. С. 82.
- ↑ Герасименко П. „Умер художник Владлен Гаврильчик“ (ru). The Art Newspaper Russia (2017-yil 5-dekabr). 2018-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-dekabr.
- ↑ „Владлен Гаврильчик“. 2017-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-dekabr.