Umar afandi masjidi
| Masjid | |
 | |
| Mamlakat |  Ozarbayjon
|
| Shahar | Shaki |
| Koordinatalar | 41°12′02″N 47°11′16″E / 41.20050°N 47.18780°E |
| Meʼmoriy uslub | Islom meʼmorchiligi |
| Binokorlik sanasi | XIX asr |
| Umumiy maydoni | 525 m2 |
| Qurilish materiali | tosh, gʻisht |
 Umar afandi masjidi Vikiomborda
| |
Umar Afandi masjidi (ozarbayjoncha: Ömər Əfəndi məscidi) – Ozarbayjonning Shaki shahrida joylashgan XIX asrga oid tarixiy va meʼmoriy yodgorlik[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]XIX asrda qurilgan Umar afandi masjidi bugungi kungacha oʻzining asl qiyofasini saqlab qolgan masjidlardan biri hisoblanadi[2]. Sovet istilosidan keyin masjid binosidan ombor sifatida foydalanilgan. 1950-yildan soʻng esa oʻz faoliyatini qayta tiklay boshlagan. 1986-yilda tabiiy ofat natijasida Umar afandi masjidi yonib ketgan. 1987-yilda Shaki Juma masjidi imom-xatibi Hoji Salim afandi tashabbusi hamda mahalliy aholining xayr-ehsonlari bilan masjid taʼmirlanib, qayta tiklangan.
Shaki shahridagi Umar Afandi masjidining diniy jamoasi Ozarbayjon Respublikasi Diniy birlashmalar bilan ishlash davlat qoʻmitasi tomonidan rasman roʻyxatga olingan[3].
Tavsifi va arxitekturasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Umar afandi masjidi toʻrtburchak shaklda qurilgan. Fasaddagi gʻishtli karniz, shuningdek, derazalar orasidagi devorlar biroz chiqib turuvchi yupqa naqshlar bilan bezatilgan boʻlib, binoning meʼmoriy koʻrinishini yanada yaxshilaydi.
Masjidning maydoni 105 m2, qoʻshni uchastkaning hududi 525 m2 ni tashkil qiladi. Masjid qurilishida tosh, pishgan gʻisht kabi mahalliy qurilish materiallaridan foydalanilgan. Tomi temir shifer bilan qoplangan, pol va shifti yogʻochdan qilingan.
Masjidning kirish eshigi oldida ochiq balkon bor. Namozxonlar masjid hovlisida joylashgan hovuzda tahorat olib, soʻng keng va yorugʻ zalga kirib namoz oʻqishlari mumkin[4]. Asosiy namoz zalida 14 ta deraza mavjud. Ushbu namozxonaning old tomonida undan ham kattaroq namoz oʻqish zali joylashgan boʻlib, umumiy maydoni 80 m2 ni tashkil etadi, shundan 45 m2 maydon ayollarga berilgan, qolgan qismi esa yoʻlak sifatida ishlatiladi.
Masjid minbari yogʻochdan yasalgan boʻlib, qoʻlda yasalgan nafis naqshlar bilan bezatilgan. Gulli bezaklar bilan ishlov berilgan mehrobning balandligi 3 metrni tashkil qiladi.
Masjidning pishgan gʻishtdan qurilgan minorasi yumaloq shaklga ega, balandligi 14 m[5]. Masjidning bosh majmuasiga kiruvchi minoraning gʻishtdan ishlangan naqshlari masjid hunarmandlarining qanchalar mahoratli boʻlganligini koʻrsatib beradi.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Ömər Əfəndi məscidi“ (az). sheki.heritage.org.az. 2019-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-iyul.
- ↑ „Şəkinin mədəni-tarixi abidələri / Cultural and historical monuments of Sheki“ (az). anl.az (2013-yil 24-oktyabr). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-iyul.
- ↑ „Религиозные общества“. Министерство культуры и туризма Азербайджанской Республики. 2013-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Orkhan Ali. „İbadət evləri: hansı rayonda necə məscid var? - V YAZI“ (az). modern.az (2012-yil 27-aprel). 2021-yil 27-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-iyul.
- ↑ Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası. Baku: Beynəlxalq Əlhuda, 2001 — 297-bet. ISBN 964-8121-59-1.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] |
Vikiomborda Umar afandi masjidi haqida turkum mavjud |