Troya

Troya (Ilion) — Kichik Osiyoning shim.gʻarbidagi qad. shahar. Yunon eposi orqali maʼlum. Nemis arxeologi G. Shliman tomonidan 1870-yillarda Gissarlik tepaligidagi qazishmalar natijasida topilgan. 19-asrning oxiri. dan muntazam qazish ishlari olib borilgan, natijada T.ning ilk jez davri (mil. av. taxminan 3000-yil) dan boshlangan turli qatlamlari ochilgan. Jez davrida T. yirik markaz va kichik podsholik poytaxti boʻlgan. T. tepalik yon bagʻriga joylashgan, atrofi burjli mudofaa devori bilan oʻralgan. Tepalikda ark, uning atrofida zodagonlarning uylari boʻlgan. Mil. av. taxminan 1260-yilda Troya urushi natijasida axeylar tomonidan bosib olinib, vayron qilingan. Axeylar ketgach, shahar qad. madaniy anʼanasini sakdab qolgan, lekin ilgarigi mavkeini tiklay olmagan. Mil. av. 1190-yil Bolqon yarim orolning shim. viloyatlaridan koʻchib kelganlarning yangi guruhi oʻzlari bilan jez qurolaslahalari va sopol buyumlarining yangi shakllarini olib kelishgan. Mil. av. 1100-yil T. bosqinchilik qurboni boʻlib, vayron qilingan, faqat 400 yil oʻtgach, mil. av. 700 yil yunonlar T. oʻrnida Yangi Ilion nomli yangi shahar barpo etishgan.