Tendō (Yamagata)
Tendō 天童市 | |
|---|---|
| Shahar | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 38°21′43.6″N 140°22′42.4″E / 38.362111°N 140.378444°E | |
| Mamlakat | Yaponiya |
| Asos solingan | 1958-yil 1-oktyabr |
| Maydon | 11,301 km2 (4,363 kv mi) |
| Iqlim turi | nam kontinental iqlim |
| Rasmiy til(lar)i | yapon |
| Aholisi (2020-yil fevral) |
61 947 |
| Zichligi | 550 kishi/km2 |
|
| |
Tendō (yaponcha: 天童市 Tendō-shi) Yaponiyaning Yamagata prefekturasida joylashgan shahardir. 2020-yil 1-fevral holatiga koʻra, shaharda 22392 ta xonadonda 61947 nafar aholi istiqomat qilgan, aholi zichligi esa har kvadrat kilometrga 550 kishini tashkil etgan. Shaharning umumiy maydoni 113,01 kvadrat kilometr (43,63 kvadrat milya) ga teng[1].
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendo Yamagata havzasining sharqiy-markaziy qismida joylashgan boʻlib, sharqda Ou togʻlari bilan qoplangan.
Qoʻshni munitsipalitetlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendo nam kontinental iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa), katta mavsumiy harorat farqlari kuzatiladi, issiq (va koʻpincha nam) yoz va sovuq (baʼzan qattiq sovuq) qish fasli bu hududga xosdir. Yogʻingarchilik yil davomida sezilarli boʻlsa-da, lekin avgustdan oktyabrgacha eng kuchli darajasi kuzatilgan. Tendoda oʻrtacha yillik harorat 11,1 °C ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1381 mm boʻlib, sentyabr esa eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 24,8 °C atrofida, eng past harorat esa yanvarda, taxminan −1,4 °C boʻladi[2].
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[3], Tendo aholisi soni soʻnggi oʻn yilliklarda nisbatan barqaror boʻlib qolgan.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1960 | 44,521 | — |
| 1970 | 44,758 | +0.5% |
| 1980 | 52,597 | +17.5% |
| 1990 | 57,339 | +9.0% |
| 2000 | 63,231 | +10.3% |
| 2010 | 62,214 | −1.6% |
| 2020 | 62,14 | −0.1% |
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Edo davrida hozirgi Tendo hududi 1831-yildan 1871-yilgacha hukmronlik qilgan Oda urugʻi tomonidan boshqarilgan, mazkur shahar Tokugava syogunatiga qarashli 20 000 koku feodal hududi boʻlgan Tendo domenining bir qismi boʻlgan[4].
Meidzi davri boshlangandan soʻng, hudud 1878-yilda Yamagata prefekturasi, Higashimurayama tumaniga qarashli Tendo qishlogʻi sifatida tashkil etilgan. 1892-yil 27-aprelda u shaharcha maqomiga koʻtarildi va 1958-yil 1-oktyabrda shaharga aylantirildi.
Hukumat
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendo toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 22 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Shahar Yamagata prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzoni qoʻshish huquqiga ega. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Yamagata okrugi 1 tarkibiga kiradi.
Iqtisodiyoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendo iqtisodiyoti mavsumiy turizm, qishloq xoʻjaligi va yogʻoch mahsulotlari ishlab chiqarishga asoslangan. Shahar anʼanaviy ravishda yapon shaxmatida (shogi) ishlatiladigan yogʻoch buyumlar (koma) ishlab chiqarishi bilan mashhur boʻlib, 1966-yildan buyon „odam shogi“ oʻyinlari oʻynab kelinmoqda[5]. Shahar, shuningdek, oʻz chegaralarida koʻplab issiq buloqlarga ham ega.
Taʼlim tizimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendoda oʻn ikkita davlat boshlangʻich maktabi va shahar hukumati tomonidan boshqariladigan toʻrtta davlat oʻrta maktabi shuningdek, Yamagata prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat oʻrta maktab faoliyat yuritadi. Yana bitta xususiy oʻrta maktab ham bunyod etilgan. Tendoda yana Uyo-Gakuen kolleji ham mavjud
Transporti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Temir yoʻl
[tahrir | manbasini tahrirlash].svg){kind=logo}
Sharqiy Yaponiya temir yoʻl kompaniyasi — Yamagata Shinkansen
- Tendō
Sharqiy Yaponiya temir yoʻl kompaniyasi — Ou magistral liniyasi
- Takatama- Tendō-Minami — Tendō — Midaregava
Magistral yoʻllar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Tohoku-Chuo tezyurar yoʻli — Tendo almashinuvi
- Milliy yoʻnalish 13
- Milliy yoʻnalish 48
Qardosh shaharlar — qardosh shaharlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tendoga birodarlashgan shaharlar[6]:
Marlborough, Yangi Zellandiya (1989)
Marostica, Italiya (1993)
Wafangdian, Xitoy (2002)
Taniqli odamlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Kenta Kurihara, professional beysbolchi
- Chiyako Sato, musiqachi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Rasmiy sayti
- ↑ Tendō climate data
- ↑ Tendō population statistics
- ↑ Baedeker. (2012). Japan, p. 561; Hotta, Anne and Yoko Ishiguro. (1986). A guide to Japanese hot springs, p. 192.
- ↑ „Tendo Ningen Shogi 2022 - April Events in Yamagata“.
- ↑ „姉妹都市交流“ (ja). city.tendo.yamagata.jp. Tendō. Qaraldi: 14-dekabr 2020-yil.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Rasmiy sayti (yaponcha)
