Stuart Roosa
Stuart Allen „Stu“ Roosa (inglizcha: Stuart Allen "Stu" Roosa; 1933-yil 16-avgust — 1994-yil 12- dekabr[1]) — amerikalik astronavt, Oyga uchgan 24 kishidan biri[2].
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Stuart Kolorado shtatining Durango shahrida tugʻilgan va Oklahoma shtatidagi Claremore shahrida oʻsgan. U Oklaxoma shtat universiteti va Arizona universitetlarida tahsil olgan, soʻngra 1960-yilda Boulderdagi Kolorado universitetida aviatsiya muhandisligi boʻyicha bakalavr darajasini olgan.
NASA oldida xizmat
[tahrir | manbasini tahrirlash]1953-yildan beri Stuart Roosa Harbiy havo kuchlari xizmatda boʻlgan[3]. U Arizona shtatidagi Uilyams havo kuchlari bazasida dastlabki parvoz mashgʻulotlarini yakunladi. Aerokosmik uchuvchilar maktabini tamomlagach, Kaliforniyadagi Edvards havo kuchlari bazasida sinovchi uchuvchi sifatida xizmat qilgan. U bu lavozimni 1965-yil sentabridan 1966-yil mayigacha, NASAga koʻchib oʻtishdan oldin egallagan[4].
NASAdagi martaba
[tahrir | manbasini tahrirlash]Styuart Roosa Apollon 14 ekspeditsiyasida boʻlgan, bu odamning oyga uchinchi qoʻnishi. U orbital modul qoʻmondoni sifatida qatnashgan, yaʼni u oy yuzasiga qadam qoʻymagan.
Qoʻmondonlik moduli uchuvchisi Styuart Roosa shaxsiy yukida Oy orbitasida 500 ga yaqin daraxt urugʻini olib yurgan. Parvozdan keyin koʻchatlar urugʻlardan oʻstirildi, keyinchalik ular AQShning koʻplab shtatlarida va XX asrning 70-yillari oʻrtalarida baʼzi xorijiy mamlakatlarda ekilgan. „Oy daraxtlari“ Apollon dasturi va shaxsan Stuart Roosa uchun tirik yodgorlikka aylandi[5].
Apollon 14 dan keyin Styuart Apollon 16 va Apollon 17 missiyalari uchun zaxira qoʻmondon moduli uchuvchisi boʻlib xizmat qildi.
1971-yilda u NASAning „Buyuk xizmatlari uchun“ medali bilan taqdirlangan[6]. 1976-yilda Harbiy havo kuchlarida polkovnik unvoni bilan nafaqaga chiqdi[7].
NASAdan keyin
[tahrir | manbasini tahrirlash]1994-yil 12-dekabrda Styuart Roosa 61 yoshida Vashingtonda pankreatit asoratidan vafot etdi[8]. Arlington milliy qabristoniga dafn etilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/678497
- ↑ https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/678497
- ↑ „Stuart A. Roosa | American astronaut“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2019-yil 17-mart.
- ↑ „Astronaut Bio: Stuart Allen Roosa“. jsc.nasa.gov. 2017-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-mart.
- ↑ „Moon mission's living monuments: Apollo 14's 'Moon Trees' 45 years later“ (en). Space News. collectSPACE (2016-yil 3-fevral). Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
- ↑ https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/678497
- ↑ https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/678497
- ↑ https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/678497