Rustam Abdullayev
Rustam Abdullayev | |
---|---|
Tavalludi |
12.02.1947 |
Janrlar | opera, balet, instrumental konsert |
Kasbi |
Bastakor Musiqa oʻqituvchisi |
Fuqaroligi |
SSSR Oʻzbekiston |
Veb-sayt | Ofitsialniy sayt |
Rustam Abdullayev (1947-yil 12-fevral, Xiva) – sovet va oʻzbek bastakori[1]. Oʻzbekiston Bastakorlar uyushmasi raisi (1995-yildan). Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan artist (1997-yil). Oʻzbekiston Respublikasi sanʼat arbobi (1997-yil).
Faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Xivada agronom va oʻqituvchi oilasida tugʻilgan. Rustam Abdullayevning ota-onasi Abdulla Otajonov va Gavhar Matekubovalar edi. Rustam Abdullayev oʻrta maktabni tugatgach, Musiqa nomidagi bilim yurtiga oʻqishga kirdi. U bolaligida Xiva musiqa maktabida qashqar rubob sinfida tahsil olgan, xalq teatri orkestrida ham ijro etgan[2]. 1970-yillar boshida Toshkent davlat konservatoriyasida (B. F. Gienko bilan, soʻngra B. I. Zeydmandan assistent stajyor sifatida) tahsil oldi[3]. 1985-yildan konservatoriyada kompozitsiya va cholgʻu asboblari kafedrasida dars beradi (2010-yilda professor boʻldi).
U shoira Zulfiya[4] taqdiri haqida hikoya qiluvchi „Sadoat“ („Sadoqat“) operasi muallifi, „Quyoshga taʼzim“ baletoratoriyasi, cholgʻu konsertlari shu jumladan, „Chunes of Navroʻz“ pianino uchun ikkinchi konsert dasturi va „Tay ohanglari“ uchinchi fortepiano konserti[5], yapon shoirlari soʻzlaridagi vokal sikllari „Xirosima faryodi“, Zulfiya soʻzlariga „Hijron“[4][6] va boshqa asarlar yaratdi.
Rustam Abdullayev 1972-yil Toshkent davlat konservatoriyasini tugatgan. 1985-yildan Toshkent konservatoriyasining oʻqituvchisi sifatida oʻz faoliyatini boshlagan. Oʻzbekiston Respublikasi Kompozitorlar va bastakorlar uyushmasining kotibi (1985—1995-yillar), raisi (1995-yildan). 4 opera – „Shodimulk“ (1975-yillar), „Sadoqat“ (O. Matchon, 1980-yil), „Xiva ordeni“ (E. Samandarov, 1985-yil), „Kimlar zor, kimga xor“ (M. Mirzo, 1994-yil); „Quyoshga taʼzim“ baletoratoriyasi (Oʻ. Umarbekov, 1984); simfoniya (1975-yil) va 3 simfonik poema (1968—1970-yillar); fortepiano va orkestr uchun 5 ta konsert (1972—1995-yillar), kamervokal, xor va boshqa asarlarning muallifi. Asarlari Oʻzbekiston va chet el konsert sahnalari (Rossiya, Ukraina, [Shvesiya]], Tailand, Jan. Koreya va boshqalar)da ijro etiladi.
1985-yilda Oʻzbekiston Bastakorlar uyushmasining bosh kotibi boʻldi. 1995-yildan buyon uning raisi boʻlgan. U bastakor va ijrochi sifatida qadrlanadi. Rustam butun Rossiya va xalqaro tanlovlarning sovrindori. Uning asarlari AQSh, Germaniya, Misr, Yaponiya, Tailand, Turkiya, Janubiy Koreya kabi yigirmadan ortiq mamlakatlarda ijro etilgan.
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rustam Abdullayev uylangan boʻlib uning uch farzandi bor. Farzandlari – Behzod va Elnura ham pianinochi[7][8].
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rustam Abdullayev 1986-yil – Hamza nomidagi Oʻzbekiston SSR Davlat mukofoti („Quyoshga taʼzim“ baletiga musiqa yaratgani uchun)[9], 1997-yil – Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artist, 2022-yil – "Mehnat Shuxrati" ordeni[10] bilan mukofotlangan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Oʻzbekiston Milliy Ensiklopediyasi – A harfi – Toshkent: „Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi“ Davlat ilmiy nashriyoti. – S. 27
- ↑ „Рустам Абдуллаев: «Каждый день открывает мне новые горизонты творчества» // И. Галущенко, Uzbekistan Today, № 2 (11), 2013“. 2019-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ „Образный мир творчества композиторов республик Средней Азии и Казахстана / Г. В. Кузнецова. — М. : Сов. композитор, 1991“. 2020-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ 4,0 4,1 „Образный мир творчества композиторов республик Средней Азии и Казахстана / Г. В. Кузнецова. — М. : Сов. композитор, 1991“. 2020-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ „Инструментальные концерты Рустама Абдуллаева: обновление жанра // Галущенко И. Г., Современные инновации, № 9 (11) / VI Международная научно-практическая конференция «Современные инновации в эпоху глобализации: теория, методология, практика» — 17 сентября 2016“. 2019-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ „Штрихи к портрету Рустама Абдуллаева на примере романса-баллады «Ўғлим, сира бўлмайди уруш!» («Сын мой, не бывать войне!») на стихи Зульфии // Дергачёва Э. А., «Проблемы современной науки и образования», 2018. № 4 (124)“. 2019-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ „Рустам Абдуллаев: «Каждый день открывает мне новые горизонты творчества» // И. Галущенко, Uzbekistan Today, № 2 (11), 2013“. 2019-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ Nastroenie skazochnogo bala // V. Knyagnitskaya, Golos Uzbekistana[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка
- ↑ „Ежегодник БСЭ, 1987 / М. Советская энциклопедия — С. 170“. 2020-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-noyabr.
- ↑ „Указ Президента Республики Узбекистан от 29 августа 2022 года «О награждении в связи с тридцать первой годовщиной независимости Республики Узбекистан группы работников сфер науки, образования, здравоохранения, спорта, литературы, культуры, искусства и средств массовой информации»“. 2022-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-avgust.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |