Kontent qismiga oʻtish

Rolex Submariner

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Display Analogue
Type Automatic
Introduced 1953

Rolex Oyster Perpetual Submariner shoʻngʻin uchun moʻljallangan va Rolex tomonidan ishlab chiqarilgan, suvga va korroziyaga chidamli sport soatlari qatoridir[1]. Birinchi Submariner 1954 yilda Bazel soatlari koʻrgazmasida ommaga taqdim etilgan[2]. Bu 100 metrgacha suv oʻtkazmaydigan birinchi soat edi[3]. Rolex Submariner dunyodagi eng taniqli hashamatli brendlardan biri tomonidan ishlab chiqarilgan[1] „qoʻl soatlari orasida klassik“ hisoblanadi[4][5][6][7]. Uning mashhurligi tufayli, taniqli soat ishlab chiqaruvchilar tomonidan juda koʻp hurmatli soatlar, shuningdek, noqonuniy soxta narsalar mavjud. Rolex Submariner Rolexning Oyster Perpetual liniyasining bir qismidir[8].

Bugungi kunda Submariner va Submariner Date modellari mos ravishda Rolex Calibres 3230 va 3235 bilan jihozlangan shu bilan birga lyuminestsent soat belgilari shuningdek Cerachrom seramika qoʻshimchali bir yoʻnalishli aylanadigan ramka va mustahkam bogʻlangan Oyster bilaguzuk bilan jihozlangan. Ular uch yuz metrgacha suvga chidamli (1000 ft)[9].

Dastlabki modellar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Submariner modeli 1953-yilda ishlab chiqarilgan va 1954-yilda Bazel soatlari koʻrgazmasida namoyish etilgan. Ushbu dastlab suv osti kemasining tayinlangan ish raqami olti ming iki yuzi toʻrt yoki olti ming ikki yuzi besh edi. Qaysi model birinchi boʻlib kelgani nomaʼlum; har qanday holatda ham, ikkita soat deyarli bir xil. Hech bir oʻziga xos „sobor“ yoki „Mersedes“ qoʻllari endi Submariner liniyasi bilan unchalik kuchli bogʻliq emas. Toʻgʻrirogʻi, bu ikkala erta suv osti kemasi ham toʻgʻri „qalam“ uslubidagi qoʻllarga ega. Olti ming ikki yuz olti soatlardan bir nechtasi, agar mavjud boʻlsa, siferblatda „Submariner“ nomi mavjud boʻlib, bu zamonaviy Submarinersning asosiy farqidir. Baʼzi olti ming ikki yuzi toʻrt modellarida Submariner logotipi markaziy pinion ostida chop etilgan, boshqalarida esa logotip qoraygan. 6204 va 6205 rusumlari chiqarilgan paytda „Submariner“ nomi bilan bogʻliq kutilmagan tovar belgilari bilan bogʻliq muammolar paydo boʻlgan deb ishoniladi, bu esa ushbu dastlabki suvosti kemalarida Submariner belgisidan nomuvofiq foydalanish bilan bogʻliq. Savdo belgisidagi qoidabuzarliklarga qaramay shuningdek 6204 va 6205 ikkalasi ham Rolex mahsulot adabiyotida Submariner modellari sifatida belgilangan.

2008 yilgacha boʻlgan zanglamaydigan poʻlatdan yasalgan Submarinerning orqa tomoni, asl Rolex yashil stikeri olib tashlangan

1954-yillarda Rolex ham oz sonli ref ishlab chiqardi. Olti ming ikki yuz suv osti kemalari. Bu Mercedes qoʻl toʻplamidan[10] foydalangan birinchi suv osti kemasi (birinchi Rolex boʻlmasa ham) edi, bu keyingi barcha suvosti kemalarining xususiyatidir. Olti ming ikki yuz, shuningdek, Olti ming ikki yuz turt va 6205 modellariga nisbatan katta oʻlchamli oʻrash tojiga ega edi[11]. Bir necha yil ichida Rolex oʻzining Submariner liniyasini qayta koʻrib chiqdi va 6536 (kichik toj) va 6538 (katta oʻlchamli toj) modellarini ishlab chiqardi. Bu soatlar „yaxshilangan“ harakatlarga ega edi (kal. ming oʻttiz), shu jumladan 6536 ta modeldagi xronometr versiyasi (6536/1 belgilangan), hozirda tanish boʻlgan Mercedes qoʻllari, Submariner logotipi va terishda chop etilgan chuqurlik reytingi.

1960-yillarning boshlariga kelib, bu modellar oʻz oʻrnini 5508 (kichik toj) va 5510 (katta toj) modellariga boʻshatib berdi. Ushbu dastlabki suv osti kemalarining barchasi zarhal (Olti ming ikki yuz, Olti ming ikki yuztoʻrt, olti ming ikki yuz besh) yoki yaltiroq qora terishlarda zarhal/kumush (6536, 6538) bosmadan foydalangan[12].Yorugʻlik koʻrsatkichlari uchun radiyli boʻyoq ishlatilgan [13].

Submarinersning navbatdagi toʻlqini, besh ming besh yuzi oʻn ikki 5512 (xronometrli versiya) va besh ming besh yuz oʻn uch (xronometr boʻlmagan) mashhur Rolex dizayni koʻrinishida sezilarli oʻzgarishlarni qayd etdi. Oʻrash / oʻrnatish mexanizmini himoya qilish uchun korpusning toj tomoniga „elkalar“ qoʻshildi. Dastlabki soatlarda – 1964-yilgacha – bu yelkalar piramida shaklida boʻlib, nuqta bilan tugaydi. Keyinchalik yumaloq yelkali soatlar ishlab chiqarildi. Besh ming besh yuzi oʻn ikki va 5513 ikkalasi ham katta oʻlchamli toj bilan jihozlangan, keyinchalik u Submariner liniyasining standart xususiyatiga aylandi. 1960-yillarning boshlarida Rolex yorugʻlik koʻrsatkichlari uchun radium boʻyoqlaridan foydalanishni toʻxtatdi va xavfsizroq tritiyli boʻyoqqa oʻtdi.

Sana funktsiyasisiz suv osti kemasi

1965–1966 yillarda Rolex Submariner soatlarida zarhal/kumush zarhal siferblatlardan foydalanishni toʻxtatib, oq nashrga oʻtdi.1960-yillarning oxirida bir ming olti yuzi sakson modelining joriy etilishi bilan yakuniy muhim oʻzgarish boʻldi: 1680 sana funksiyasi bilan jihozlangan birinchi suvosti kemasi boʻlib[14], suvosti kemasi liniyasining akvavkalar uchun maxsus asbob soatlaridan oʻtish tugaganini bildiradi. Hozirgi kunda modda boʻlgan aksessuarini ommaviy bozorga olib chiqish . Koʻpgina professional shu bilan birga harbiy gʻavvoslar suv osti kemalarini eng talabchan suv osti muhitida ishlatgan va ishlatishda davom etgan boʻlsa-da,1960-yillarning oxiriga kelib, soat ham shubhasiz ommaviy bozor mahsulotiga aylandi.

Keyinchalik modellar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hozirgi Rolex „Glidelock“ mikro sozlash dizayni

Keyingi qirq yil davomida Submariner yaxshilangan suvga chidamlilik, yangi harakatlar va koʻplab kichik kosmetik oʻzgarishlar bilan yangilandi. 2003-yilda Rolex Submarinerning ellik yilligini nishonladi va Rolex Submariner Date yubiley nashrini (16610 LV) chiqardi. Soatning ishlab chiqarilishi 2010-yilda yakuniy soatlar yangi „tasodifiy“ seriya raqami bilan chiqarilishi bilan yakunlandi[15]. 2008-yilda Submariner-Date uchun GMT II dan yangi korpus taqdim etildi, u ogʻirroq quloqchalar va toj himoyasi bilan jihozlangan; Cerachrom ramkasi va tez sozlash funksiyasiga ega yangilangan qisqich ham qoʻshildi[16].14060Mda bunday oʻzgarishlar yoʻq edi.

2008-yil Bazel koʻrgazmasida GMT Master II da qoʻllanadigan „Super Case“ asosidagi yangi Submariner-Date, 116613 modeli (16613 modeli bilan adashtirmaslik kerak) taqdim etildi. Taklif etilgan birinchi Submariner-Date modellari koʻk yuzi va ramkali sariq oltin va koʻk yuzi va ramkali yangi oq tilla boʻlgan. Zanglamaydigan poʻlatdan ishlangan korpus modeli 2010-yil Bazel koʻrgazmasida taqdim etilgan. Rolex Submariner maʼlumotnomasi bir yuzi oʻn oltiming olti yuzi oʻn 116610. Safir kristalli kristalning ichki tomonida aks ettiruvchi qoplamaga ega edi.

2012-yil BaselWorld tomosha koʻrgazmasida yangilangan Submariner ref bir yuzi oʻn toʻrtming oltmishga teng taqdim etildi. Rolex Submariner 14060M oʻrniga kengroq yelkalari, kattalashtirilgan toj himoyasi, kengaytirilgan „Chromalight“ soat belgilari va koʻrinishni oshirish uchun kengroq qoʻllar, keramik ramka, moviy Parachrom soch bulogʻi va faqat mustahkam bogʻlamli bilaguzuk bilan almashtirildi. erta eskirish yoki bilaguzuk choʻzilishining oldini olish uchun oʻq yenglari va „Glidelock“ uzatma tizimi[17].

Rolex Submariner soatlari korpusining diametri 40.0 mm (1.57 in) ga teng shu bilan birga qalinligi 13.0 mm (0.51 in) (kristal qalinligi 2 mm (0,08 dyuym), tuzilishi va bilaguzukning massasi 155 g (5.5 oz)[18].

2020-yilda Rolex 41.0 mm (1.61 in) ega yangi soat korpusini taqdim etdi diametri, qalinligi 12.0 mm (0.47 in) va kristallning ichki qismida aks ettiruvchiga qarshi himoyalangan qoplama qoʻllanadi. Soat qutisi singari, ushlagichning kengligi ham 1 mm ga oshirilib, 21.0 mm (0.83 in) ga yetkazildi[19][20].

Shuningdek, 2020-yilda Submariner modellari uchun ikkita yangi harakat paydo boʻldi. No – Date modeli kalibrli uchming ikki yuzi oʻttiz 3230 va sana modellari uchun kalibr 3235 deb ataladi. Ikkalasi ham COSC sertifikatiga ega[21].

Maxsus versiyadan foydalanish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1970-yildan boshlab, fransuz shoʻngʻin kompaniyasi COMEX Rolex Submariner besh ming besh yuz oʻn uchning maxsus versiyasini oldi, ularning toʻyinganligi uchun geliy chiqarish klapaniga ega[22][23]. Submarinerning ushbu versiyasi tez-tez daʼvo qilinganidek, aksincha emas, balki Sea Dweller- ga asoslangan edi. 1974-yilda Comex logotipi aks ettirilgan birinchi ikki imzoli terishlar paydo boʻldi, soʻngra mos yozuvlar raqami esh ming besh yuz oʻn toʻrtga oʻzgartirildi va shu bilan Comex uchun eksklyuziv maʼlumotnoma yaratildi. Ushbu soatlar hech qachon ommaga taqdim etilmagan.

Hozirgi modellar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Model raqami Model Material Bezel Harakat Ishlab chiqarish USD MSRP
126610LN Suv osti kemasi sanasi 41 mm Chelik Qora 3235

COSC

2020- 10 250 dollar
124060 Suv osti kemasi 41 mm Chelik Qora 3230

COSC

2020- 9100 dollar
126610LV Suv osti kemasi sanasi 41 mm Chelik Yashil 3235 COSC 2020– 10 800 dollar
126613 LB Suv osti kemasi sanasi 41 mm Chelik va sariq oltin Moviy 3235 COSC 2020– 15 600 dollar
126613LN Suv osti kemasi sanasi 41 mm Chelik va sariq oltin Qora 3235 COSC 2020– 15 600 dollar
126618 LB Suv osti kemasi sanasi 41 mm Sariq oltin Moviy 3235 COSC 2020– 39 000 dollar
126618LN Suv osti kemasi sanasi 41 mm Sariq oltin Qora 3235 COSC 2020– 39 000 dollar
126619 LB Suv osti kemasi sanasi 41 mm Oq oltin Moviy 3235 COSC 2020– 42 000 dollar

Barcha modellar uch yuz metr (1000 fut) suvga chidamliligiga ega.

Toʻxtatilgan modellar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Model raqami Ishlab chiqarishda Eslatma
6200 1955 yil
6204 1953 yil
6205 1953–1957 yillar
6536 1954–1958 yillar
6536/1 1955–1961 yillar
A/6538 1957 yil
6538 1958-1961 yillar
5508 1958–1965 yillar
5510 1959 yil
5512 1959–1978 yillar
5513 1962–1990 yillar
5513/17 1972–1978 yillar
5514 1972–1978 yillar
5517 1972–1978 yillar
1680 1966–1981 yillar
16800 1977–1987 yillar
168 000 1987 yil
16610 1988–2010
14060 1990–2002
14060M 2002–2012 Sertifikatlangan xronometr 2007–2012
16610LV 2003–2010 50 yillik yubiley modeli
114060 2012–2020
116610LN 2010 – 2020 yillar
116610LV 2010 – 2020 yillar
116619 LB 2008 – 2020 yillar

Submariner spinoff

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1967-yilda oʻylab topilgan va ishlab chiqilgan, lekin 1971-yilda keng ommaga taqdim etilgan Rolex Sea-Dweller Submarinerning ogʻirroq poʻlat shaklidagi boʻlib shuningdek qalinroq korpus va kristall, shuningdek sana xususiyatiga ega boʻlib, shu bilan birga (Lens#Types_of_simple_lensesplano- konveks) sanani kattalashtiruvchi linzalar („sikloplar“). Sea-Dweller dekompressiyada va geliy bosim ostida yashash muhitining gaz aralashmasida boʻlganda foydalanish uchun geliydan chiqish klapanini oʻz ichiga oladi; ushbu model (ref oʻnoltiming olti yuz) 1,220 metr (4,000 ft) kafolatlangan suv oʻtkazmaydigan chuqurlikka ega. .

Dengiz aholisi 2008-yilning oxirida DeepSea Sea-Dweller bilan almashtirildi[24], soʻnggi 16600 dengiz aholisi V seriyasiga (2008-yilning oxiri) kirib keldi. DeepSea qirq toʻrtga ega mm korpus, bu 3,900 metr (12,800 ft) (ref. 116660)[25].

2022-yil oxirida Rolex Deepsea Challenge soatini taqdim etdi, bu ellikga teng boʻlgan, okeanning toʻliq chuqurligidagi tijorat soati. Ellik mm titanium qotishma qutisi[26][27]. Deepsea Challenge modeli Deepsea va Sea-Dweller modellaridan farqli oʻlaroq, odamlar bosim ostida bir necha kun oʻtkazishlari kerak boʻlgan to'yingan sho'ng'in uchun moʻljallangan, sana bilan bogʻliq murakkabliklarga ega emas[28].

Model maʼlumotlari va xususiyatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Maksimal 300 chuqurlikda suv oʻtkazmaydigan metr (1000 ft). Ilgari modellar yupqaroq va 200 metr (660 ft) .
  • Triplok tizimi suv oʻtkazmaydigan toj, tojdagi uchta nuqta bilan aniqlangan uch tomonlama qistirma tizimiga ega. Suv ostida shoʻngʻish uchun qoʻshimcha suv oʻtkazmaydigan himoyani taʼminlash uchun korpus trubkasiga va Oyster korpusiga mahkam oʻrnatiladi.
  • Gʻilof 904L zanglamaydigan poʻlatdan, korroziyaga chidamli qotishma yoki oltindan yasalgan. Oltinlar (oq yoki sariq) Rolexning oʻz quyish zavodida tayyorlanadi.
  • Gʻavvosga suvga choʻmish vaqtini eslab qolish va kuzatish imkonini beruvchi bir yoʻnalishli ramka. Ramka faqat soat miliga teskari yoʻnalishda aylanganligi sababli, suv ostida juda koʻp vaqt oʻtkazish xavfining oldini oluvchi bezel tasodifiy harakatlangan taqdirdagina shoʻngʻish vaqti „uzoqroq“ boʻlishi mumkin.
  • Oʻz-oʻzidan oʻralgan qoʻl soati mexanizmidagi doimiy rotor, soatning uzluksiz ishlashiga imkon beradi, chunki bilakning har bir engil harakati harakatni aylantiradi. Ishlab chiqarilgan energiya asosiy buloqda saqlanadi, bu esa soatning bir necha kun davomida harakatsiz ishlashiga imkon beradi. Har bir harakat COSC tomonidan rasman tasdiqlangan Shveysariya xronometridir.
  • Rolex kalendar mexanizmi yarim tunda keyingi sanaga bitta qisqa aylanishda oʻtadi.
  • 2007 yilgacha taqdim etilgan korpusdagi olinadigan gologramma.
  • Submariner va Submariner-Date (2008 yil oxiri) ning soʻnggi modellarida oʻziga xos „ROLEX ROLEX ROLEX“ va seriya raqami „ichki panelda“ oʻyilgan, shuningdek, „Rehaut“ (fransuz) yoki " Flanj „ (inglizcha) deb nomlanadi. [29] Shuningdek, u kristallning pastki qismida soat 6 belgisiga mos keladigan kichik lazer bilan oʻyilgan Rolex Crownni oʻz ichiga oladi.
  • Yillar davomida Submariner modellariga soatlar yigʻuvchi hamjamiyat tomonidan bir maʼlumotni boshqasidan ajratish uchun taxalluslar berildi. Bu nomlarga quyidagilar kiradi: 'Jeyms Bond', 'Single Red', 'Double Red', 'Smurf', 'Bart Simpsonʼ, 'Kermitʼ, 'Starbucks', 'Hulk', 'The Bluesy' [30] [31]

Rolex Submariner Jeyms Bond haqidagi bir qancha fi tushgan. Shon Konneri oʻzining birinchi toʻrtta filmida 6538 maʼlumotnomasini kiygan. “Doktor No" va "Rossiyadan sevgi bilan" kitoblarida [32] soat charm tasma bilan taqilgan. Goldfinger va Thunderball oʻyinlarida kamar kam oʻlchamdagi NATO tipidagi neylon tasmaga almashtirilgan edi. (Mudofaa vazirligining „G10“ tasmasi 1973-yilgacha foydalanishga topshirilmagan, keyin esa faqat admiraltik kul rangda chiziqlarsiz). Jorj Lazenbi besh maʼlumotnomasini ustritsa bilaguzuk bilan taqib yurgan edi[33]. Rojer Mur oʻzining Bond haqidagi birinchi ikkita filmi "Yasha va oʻlasin" va "Oltin qurolli odam" filmlarida yetti ming besh yuzi olti perchinli bilaguzuk bilan besh ming besh yuz oʻn uch maʼlumotnomasini taqib yurgan. Timoti Dalton hozircha Bond franshizasida Rolex kiygan oxirgi Bond aktyori; u oʻzining oxirgi Bond filmi "Oʻldirish uchun litsenziya" filmida sana oynasi bilan Submariner kiygan. Film 1988-yilning yozida suratga olingani uchun soat 16800 yoki bir yuz olmish sakkizming boʻlishi mumkin. GoldenEye- dan boshlab, Jeyms Bond Omega Seamasters kiyadi[34][35][36][37].

Shuningdek qarang

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Shoʻngʻin soati
  • Rolex Daytona
  • Rolex kuni sanasi
  • Rolex Datejust
  • Rolex GMT Master II
  • Rolex Milgauss
  • Rolex dengiz aholisi
  • Rolex Yacht-Master
  1. 1,0 1,1 GQ magazine (Wayback Machine saytida 2015-05-23 sanasida arxivlangan) GQ: How to Buy a Watch The Classics Buy any one of these signature watches and you canʼt go wrong 1. Rolex Oyster Perpetual Submariner Unveiled in 1953, the Submariner was the first watch water-resistant to 330 feet. Its „combination of unparalleled elegance and spy-friendly versatility“ appealed to Sean Connery’s James Bond and none other than Che Guevara.
  2. „The History of an Icon – The Rolex Submariner - Chrono24 Magazine“ (en). www.chrono24.com. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  3. „Rolex History of Firsts“ (en-US). The Watch Club by SwissWatchExpo (2020-yil 3-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  4. CNN Money Quote: That explains why big recognizable brands like Cartier, Patek Philippe and Rolex rule. They can be thought of, in fact, as portable status symbols, owing to their tradition of quality workmanship.
  5. „China: Breaking out the largest logos“. Time Magazine (2007-yil 21-sentyabr). 2007-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  6. New York Times Magazine quote: …became as much a status symbol as a silver Porsche or a gold-faced Rolex watch.
  7. Guardian UK: What is it with men and their watches? quote: It used to be so simple – rich men adorned themselves with that ultimate macho status symbol the Rolex, while the less well-to-do strapped on Timex or Casio.
  8. „The Rolex Submariner“ (en). Rolex. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  9. „Discover more on Rolex.com“ (en). Rolex. Qaraldi: 2019-yil 23-iyul.
  10. „6 Quick Facts About the Rolex Submariner 6200“ (en). Bob's Watches (2018-yil 28-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  11. „A Submariner Ref 6200: What's The Deal With These Big Crowns, Anyway?“ (en). Hodinkee (2011-yil 2-mart). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  12. „What's So Special About a Rolex Submariner? Glad You Asked“. www.bloomberg.com. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  13. „Rolex Lume (Luminous materials) Complete guide“ (en-US). Millenary Watches (2020-yil 29-fevral). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  14. Altieri. „Rolex 1680 Submariner Ultimate Guide“ (en-US). Bob's Watches (2020-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 22-mart.
  15. „Rolex - A "new old stock" stainless steel wristwatch with date and bracelet, accompanied by original Rolex guarantee, presentation box, and hang tags, 2003 | Game Changers New York Monday, December 9, 2019 Lot 3“ (en). Phillips. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  16. „Rolex Cerachrom Bezel: A Closer Look“ (en-US). The Watch Club by SwissWatchExpo (2020-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  17. „In-Depth: The New Rolex Submariner No-Date Reference 114060 (Live Pics, Specs, Pricing, Video)“. Hodinkee (2010-yil 21-fevral). 2012-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 10-dekabr.
  18. Battle Of Three Rolex Divers
  19. „Rolex Submariner Guide For Collectors | WatchBox“ (en). www.thewatchbox.com. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  20. The Rolex Submariner Date 126610LV
  21. „2020 Rolex Submariner 124060 41mm No-Date - Review, Live Pics, Price“ (en-US). Monochrome Watches (2020-yil 31-avgust). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  22. „COMEX Rolex“. www.diving-watch.net. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  23. „A Quick Dive Into the Rolex-Comex Relationship“ (en-CA). Montres Publiques. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  24. Westphalen. „Reference Points: Understanding The Rolex Sea-Dweller“ (en). Hodinkee (2017-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  25. „Oyster Perpetual-Sea-Dweller - Rolex Deepsea“.
  26. The Record-Breaking Rolex Deepsea Challenge RLX Titanium (And Itʼs Not A Prototype)
  27. The Beast Of The Depths, The Titanium Rolex Deepsea Challenge 126067
  28. Rolex Shatters Water-Resistance Records With Its First Titanium Watch
  29. montresuisses.blogspot.com
  30. „Nicknames for Rolex Watches: Pepsi, Fat Lady, Hulk & Co“. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  31. „The Rolex Submariner (16613)“.
  32. Grant. „Bonding with time“ (2006-yil 29-iyun). 2008-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 8-may.
  33. Brown, Craig. Hello Goodbye Hello: A Circle of 101 Remarkable Meetings. Simon and Schuster, 2012 — 267-bet. ISBN 9781451684520. 
  34. James Bond omegawatches.com
  35. All Omega Seamaster James Bond Watches – An Overview Fratello Watches, 17 August 2015
  36. James Bond’s Watches: The Complete Movie Timeline WatchTime, 5 November 2018
  37. Doulton. „A concise history of James Bond watches“ (2017-yil 13-iyul).

Tashqi havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]