Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi
Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi (ozarbayjoncha: Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi) — Ozarbayjon Respublikasining rasmiy davlat ramzlaridan biri (bayroq va madhiya bilan birga)[1]. Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi Ozarbayjon davlatining mustaqilligining ramzidir[2].
Taʼrif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qalqonlarga davlat gerblarini berish amaliyoti geraldika sanʼatida keng tarqalgan. Qalqon odamlar ming yillar davomida oʻzlarini himoya qilish, shuningdek, milliy ramzlarni namoyish qilish uchun ishlatilgan. Shubhasiz, bu sharq mamlakatlaridagi eng muhim milliy qurol vositalaridan biri, qahramonlik timsolidir. Gʻarbdan farqli oʻlaroq, sharqiy qalqon yumaloq. Ushbu qalqonda davlat gerbi tasviri Ozarbayjonning sharq tsivilizatsiyasiga tegishli ekanligidan dalolat beradi. Qalqon markazidagi sakkiz qirrali yulduz quyosh ramzidir. Quyosh (shuningdek oy) geraldika sanʼatining dunyosidagi „abadiy, doimiy, hayotdir“. Quyosh oq rangda yaʼni „tinchlik“ degan maʼnoni anglatadi[2][3].
Quyida bugʻdoy va eman shoxlarining gulchambari. Eman novdalari kuch va quvvatni anglatadi[4].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
1920-yil 30-yanvarda Ozarbayjon Demokratik Respublikasi hukumati davlat madhiyasi, milliy gerbi va matbuot loyihalarini taqdim etish uchun tanlov eʼlon qilish toʻgʻrisida qaror qabul qildi:
Taʼlim vazirligiga davlat gerbi va bayrogʻi uchun tanlov eʼlon qilishiga buyruq. Birinchi oʻringa 50 ming rubl. Ikkinchi oʻringa 25 ming rubl pul mukofoti beriladi[5].
Tanlov 1920-yil 1-mayda yakunlanishi kerak edi. Biroq, 1920-yil 28-aprelning qulashi natijasida Ozarbayjon Demokratik Respublikasi gerbni qabul qilmadi. Taʼkidlash joizki, u Bokuda yashagan Abxaziya shahzodasi Shervashidze tomonidan ishlab chiqarilgan gerbi loyihasi edi[6].
1993-yil 19-yanvardagi Konstitutsiya bilan Ozarbayjon Respublikasi Davlat gerbining rangli va oq-qora tasvirlari tasdiqlandi. 1993-yil 23-fevralda Ozarbayjon Prezidenti Abulfaz Elchibey „Ozarbayjon Respublikasining Davlat gerbi toʻgʻrisidagi nizomni“ tasdiqladi[6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_ru/remz_gerb.pdf
- ↑ 2,0 2,1 http://files.preslib.az/projects/remz/pdf/remz_gerb.pdf
- ↑ „Архивированная копия“ (deadlink). 2018-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 8-fevral. (Wayback Machine saytida 2018-05-05 sanasida arxivlangan)
- ↑ Государственный герб Азербайджанской республики (Wayback Machine saytida 2015-02-04 sanasida arxivlangan)Andoza:Архивировано
- ↑ Azerbaydjanskaya Demokraticheskaya Respublika (1918―1920). Zakonodatelnie akti. (Sbornik dokumentov). — Baku, 1998, s. 399—400
- ↑ 6,0 6,1 İ. Əliyev, E. Məhərrəmov.. Azərbaycan Respublikasınn Dövlət Rəmzləri, 500 экз, Баку: Nurlan, 2008. (ozar.)