Oksford universiteti nashriyoti

Oksford universiteti nashriyoti (inglizcha: Oxford University Press) — Oksford universitetiga qarashli nashriyot bo'lib, uning kelib chiqish tarixi 1480-yillarga borib taqaladi. 1586-yildagi farmon bilan rasman kitob chop etish huquqi berilgan^[1], Kembrij universiteti nashriyotidan keyin dunyodagi ikkinchi eng qadimgi universitet nashriyotidir.^[2]^[3]^[4]

Bu Oksford universitetiga tegishli bo'lib, Oksford universiteti prorektori tomonidan tayinlanadigan Matbuot delegatlari deb nomlanuvchi 15 nafar akademikdan iborat guruh tomonidan boshqariladi. Nashriyot delegatlar kotibi tomonidan boshqariladi ,Oksford universitetining nashriyoti bosh ijrochi direktori va boshqa universitet organlarida asosiy vakili sifatida ishtirok etadi. Oksford universiteti nashriyoti ushbu boshqaruv tuzilmasidan 17-asrdan boshlab foydalanib keladi.^[5] Nashriyot Oksford shahrining Uolton ko'chasida joylashgan.

So'nggi 500 yil davomida nashriyot birinchi navbatda pedagogik sohaga doir matnlarni nashr etishga e'tibor qaratadi va hozirgi kunda akademik jurnallar, lug'atlar, ingliz tilidagi manbalar, bibliografiyalar, indologiya, musiqa, klassika, adabiyot, tarix, shuningdek Injil bo'yicha kitoblar va atlaslarni nashr etish orqali ushbu an'anani davom ettirmoqda. Nashriyot dunyoning ko'plab mamlakatlarida ofislarga ega, asosan o'tmishda Britaniya imperiyasining (jumladan Hindiston hamda Qo'shma Shtatlar) bir qismi boʻlgan joylarda ofislari joylashgan.

Tarixi

Oksford universiteti taxminan 1480-yillarda chop etishni boshlagan va Injil, diniy kitoblar va ilmiy asarlarning asosiy nashr etuvchisiga aylandi.^[6] Oksford kansleri, arxiyepiskop Uilyam Laud 1630-yillarda universitet bosmaxonasining huquqiy maqomini mustahkamlanishiga sabab bo'ladi va Charlz Iga Stationers' Company va King's Printer bilan raqobatlashish uchun Oksfordga huquqlarni so'rab murojaat qildi. U ketma-ket qirollik grantlarini qo'lga kiritadi va 1636-yilda Oksfordning "Buyuk Xartiyasi" (Great Charter) universitetga "har xil turdagi kitoblarni" chop etish huquqini berdi.^[7] Laud, shuningdek, Oksfordda Qirol Jeyms yoki Muqaddas Bitikning ruxsat etilgan versiyasini chop etish ruxsatni oladi.^[8] Bu “imtiyoz” keyingi 250 yil ichida nashriyotga katta daromad keltirdi.^[9]

Angliyadagi fuqarolar urushidan so'ng, Christ Church dekani,vitse-kansler Jon Fell, Oksford episkopi va delegatlar kotibi 1668-yilda bosma mashinalarni o'rnatishga qaror qildi va bu universitetning birinchi markaziy bosmaxonasi edi.^[10] 1674-yilda OUP Oksford Almanak deb nomlanuvchi keng jadvalli kalendarni chop qila boshladi, u Fell davridan to hozirgi kungacha har yili uzluksiz ishlab chiqariladi.^[11] Fell chop etishni tashkillashtirish maqsadida birinchi rasmiy dasturni tuzdi, unda yuzlab asarlar, shu jumladan yunon tilidagi Injil, Kopt Injillari nashrlari va Church Fathersning asarlari, arab va suriy tilidagi matnlar, klassik falsafa, she'riyat,matematika, keng ko'lamli o'rta asr allomalari, shuningdek, "hasharotlar tarixi, hozirgacha mavjud boʻlganlardan ko'ra mukammalroq". ^[12] kabilarni chop etadi.

Umuman olganda, 18-asr boshlarini matbuotning kengayishi to'xtab qolgan davr sifatida ta'riflash mumkin. Bunga Fellning boshqaruvdan ketganligini sabab qilib ko'rsatish mumkin. Ushbu vaziyat Uilyam Blekstounning aralashuvi tufayli o'zgardi.Nashriyotning xaotik holatini xushlamagan va vitse-kansler Jorj Xaddesfordga qarshi boʻlgan Blekstoun delegatlarning vakolatlari va majburiyatlarini qat'iy belgilab beradigan, ularning muhokamasi va hisobini rasman qayd etadigan va bosmaxonani ishdan bo'shatish uchun keng qamrovli islohotlar o'tkazishga chaqirdi.^[13] Shunga qaramay, Randolf bu taklifni e'tiborsiz qoldirdi va Blekstoun qonuniy harakatlar bilan tahdid qilgandan keyingina o'zgarishlar boshlandi. Universitetda 1760-yilga kelib Blekstounning barcha islohotlarini tadbiq etish boshlandi.^[14]

Bugungi kunda Nyu-York shahridagi Shimoliy Amerika filiali AQShda Oksford Injillarini sotishning asosiy bo'limlaridan biridir. Shuningdek, Makmillanning barcha kitoblarini marketing bilan ham shug'ullanadi. 2021-yil oxiriga kelib OUPning AQShdagi filiali o'n sakkizta turdagi Pulitser mukofotiga sazovor boʻlgan kitoblarni nashr etdi.^[15] 2020-yil iyul oyida, COVID-19 pandemiyasi paytida uning High Streetdagi kitob do'koni yopildi. 2021-yil 27-avgustda OUP uning bosma boʻlimi Oxuniprintni yopdi. Ushbu voqea OUPning ko'p asrlik bosib chiqarish tarixining "yakuniy bobini" edi.^[16]

Turkumlari

Oksford universiteti nashriyoti turli xildagi lug'atlarni (masalan Oksford inglizcha lug'ati, qisqaroq Oksford inglizcha lug'ati, ixcham Oksford inglizcha lug'ati, Oksford inglizcha lug'atining ixcham nashrlari, zamonaviy ingliz tilining ixcham Oksford inglizcha lug'ati, qisqa Oksford inglizcha lug'ati, Oksford marketing lug'ati, Oksford ilg'or o'rganuvchilar lug'ati, ingliz tili ikkinchi yoki chet tili sifatida (misol uchun Let's Go ), ingliz tili imtihonlari (misol uchun Oksford ingliz tilidan test), bibliografiyalar (misol uchun Oxford Bibliographies Online^[17]),musiqa, klassika, adabiyot, tarix, Injil va atlaslarga oid kitoblarni nashr etadi.

Klarendon stipendiyalari

2001-yildan beri Oksford universiteti nashriyoti Oksford universiteti bitiruvchilari uchun Klarendon stipendiyasini moliyaviy qo'llab-quvvatlaydi.^[18]

Manbalar

↑ „A Short History of Oxford University Press“. Oxford University Press. Oxford University Press. Qaraldi: 2022-yil 29-aprel.
↑ Balter, Michael. „400 Years Later, Oxford Press Thrives“. The New York Times (1994-yil 16-fevral). Qaraldi: 2011-yil 28-iyun.
↑ „About Oxford University Press“. OUP Academic. Qaraldi: 2018-yil 3-avgust.
↑ „A Brief History of the Press“. Cambridge University Press. Qaraldi: 2018-yil 3-avgust.
↑ Carter p. 137
↑ Carter, passim
↑ Sutcliffe p. xiv
↑ Carter ch. 3
↑ Barker p. 11
↑ Carter ch. 5
↑ Barker p. 22
↑ Carter p. 63
↑ I.G. Phillip, William Blackstone and the Reform of the Oxford University Press (Oxford, 1957) pp. 45–72
↑ Carter, ch. 21
↑ „OUP Major Book Awards“. OUP Academic. Oxford University Press. Qaraldi: 2022-yil 6-fevral.
↑ Flood, Alison. „Oxford University Press to end centuries of tradition by closing its printing arm“. The Guardian (2021-yil 9-iyun). Qaraldi: 2021-yil 9-iyun.
↑ „About“. Oxfordbibliographies.com.
↑ „History of the Clarendon Fund“. University of Oxford. Qaraldi: 2018-yil 12-fevral.

Adabiyotlar

Gadd, Ian, tahrir. (2014). Oksford universiteti nashriyoti tarixi: 1-jild: 1780-yillarning boshlanishi . Oksford: OUP.ISBN 9780199557318 ISBN 9780199557318 .
Eliot, Simon, ed. (2014). Oksford universiteti nashriyoti tarixi: II jild: 1780-1896 . Oksford: OUP.ISBN 9780199543151 ISBN 9780199543151 .
Louis, Vm. Rojer, ed. (2014). Oksford universiteti nashriyoti tarixi: III jild: 1896-1970 . Oksford: OUP.ISBN 9780199568406 ISBN 9780199568406 . Shuningdek, onlayn doi .
Robbins, Keyt, ed. (2017). Oksford universiteti nashriyoti tarixi: IV jild: 1970-2004 yillar . Oksford: OUP.ISBN 9780199574797 ISBN 9780199574797 .

Havolalar

Rasmiy sayti
Oxford University Press at the Wayback Machine (archive index)
Illustrated article: The Most Famous Press in the World, World's Work and Play, June 1903

[1] „A Short History of Oxford University Press“. Oxford University Press. Oxford University Press. Qaraldi: 2022-yil 29-aprel.

[2] Balter, Michael. „400 Years Later, Oxford Press Thrives“. The New York Times (1994-yil 16-fevral). Qaraldi: 2011-yil 28-iyun.

[3] „About Oxford University Press“. OUP Academic. Qaraldi: 2018-yil 3-avgust.

[4] „A Brief History of the Press“. Cambridge University Press. Qaraldi: 2018-yil 3-avgust.

[5] Carter p. 137

[6] Carter, passim

[7] Sutcliffe p. xiv

[8] Carter ch. 3

[9] Barker p. 11

[10] Carter ch. 5

[11] Barker p. 22

[12] Carter p. 63

[13] I.G. Phillip, William Blackstone and the Reform of the Oxford University Press (Oxford, 1957) pp. 45–72

[14] Carter, ch. 21

[15] „OUP Major Book Awards“. OUP Academic. Oxford University Press. Qaraldi: 2022-yil 6-fevral.

[16] Flood, Alison. „Oxford University Press to end centuries of tradition by closing its printing arm“. The Guardian (2021-yil 9-iyun). Qaraldi: 2021-yil 9-iyun.

[17] „About“. Oxfordbibliographies.com.

[18] „History of the Clarendon Fund“. University of Oxford. Qaraldi: 2018-yil 12-fevral.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]