Kontent qismiga oʻtish

Oʻzbekiston vitse-prezidenti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Oʻzbekiston vitse-prezidenti
oʻzbekcha: Oʻzbekiston Jumhuriyati (Respublikasi) vitse-prezidenti
Mamlakat: Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston
Oʻzbekiston vitse-prezidenti
Lavozimdagi ilk shaxs: Shukrullo Mirsaidov
Tayinlanadi: Oʻzbekiston Prezidenti tomonidan

Oʻzbekiston vitse-prezidenti lavozimi 1992-yil 8-yanvarda tugatilgunga qadar Oʻzbekistonda siyosiy lavozim boʻlgan[1]. Bu Oʻzbekiston Prezidentining oʻrinbosari lavozimi edi. Shukrullo Mirsaidov 1990-yilning 24-martidan 1992-yilning 8-yanvarigacha ushbu lavozimning birinchi va yagona sohibi edi[2][3].

Islom Karimov 1990-yil 24-martda Oʻzbekiston SSR Oliy Kengashining sessiyasida Oʻzbekiston SSR Prezidenti etib saylangan kuniyoq vitse-prezident lavozimi joriy etilgan edi. Oʻsha paytda Oʻzbekiston gʻarbda koʻp uchraydigan prezident va vitse-prezident lavozimlarini joriy etgan birinchi ittifoq respublikasi boʻlgan. Vitse-prezident lavozimida ishlagan yagona shaxs shu lavozimga qadar Oʻzbekiston SSR Vazirlar Soveti Raisi boʻlgan Shukrullo Mirsaidov edi. 1992-yil 8-yanvarda vitse-prezidentlik lavozimi bekor qilinganidan keyin mamlakatda bosh vazir lavozimi joriy etilgan[4].

Ism Lavozimga kelgan davr Lavozimdan ketgan davr Eslatmalar
Shukrullo Mirsaidov 1990-yil mart 1992-yil 8-yanvar [5][6][7]

Oʻzbekiston vitse-prezidentining asosiy vazifasi prezident lavozimidan chetda qolgan, vafot etgan yoki isteʼfoga chiqarilgan taqdirda va muddatidan oldin saylovlarga qadar prezident vazifasini bajaruvchi sifatida prezidentlik vakolatlarini oʻz zimmasiga olish edi. Vazirlar Mahkamasi prezident bilan.

Bugungi kunda Oʻzbekiston Konstitutsiyasining 96-moddasida Respublika Prezidenti sogʻligʻi yomonlashgani tufayli Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan tuzilgan Davlat tibbiy komissiyasining maʼlumotnomasi bilan tasdiqlangan oʻz vazifalarini bajarmagan taqdirda favqulodda vaziyatlar toʻgʻrisida qaror qabul qilinishi belgilangan. Oliy Majlisning majlisi oʻn kun muddatda oʻtkaziladi. Sessiya uch oydan ortiq boʻlmagan muddatga Respublika Prezidenti vazifasini bajaruvchini saylaydi, shu muddatda Prezident saylovi oʻtkaziladi[8].

  1. Drobizheva, L. M.; Gottemoeller, Rose; Kelleher, Catherine McArdle. Ethnic Conflict in the Post-Soviet World: Case Studies and Analysis. M.E. Sharpe, June 6, 1998. ISBN 9781563247415. 
  2. Drobizheva, L. M.; Gottemoeller, Rose; Kelleher, Catherine McArdle. Ethnic Conflict in the Post-Soviet World: Case Studies and Analysis. M.E. Sharpe, June 6, 1998. ISBN 9781563247415. 
  3. „Top Officials in Central Asia“. Central Intelligence Agency, Directorate of Intelligence (1992-yil 6-iyun).
  4. „ОБ УПРАЗДНЕНИИ ДОЛЖНОСТИ ВИЦЕ-ПРЕЗИДЕНТА РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН И УЧРЕЖДЕНИИ ДОЛЖНОСТИ ПРЕМЬЕР-МИНИСТРА РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН И ВНЕСЕНИИ ИЗМЕНЕНИЙ В КОНСТИТУЦИЮ (ОСНОВНОЙ ЗАКОН) РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН“ (ru). lex.uz (1992-yil 4-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 30-mart.
  5. Drobizheva, L. M.; Gottemoeller, Rose; Kelleher, Catherine McArdle. Ethnic Conflict in the Post-Soviet World: Case Studies and Analysis. M.E. Sharpe, June 6, 1998. ISBN 9781563247415. 
  6. Kilavuz, Idil Tuncer „UNDERSTANDING VIOLENT CONFLICT: A COMPARATIVE STUDY OF TAJIKISTAN AND UZBEKISTAN“. www.fahriturk.com/. Indiana University (2007-yil avgust).
  7. „Top Officials in Central Asia“. Central Intelligence Agency, Directorate of Intelligence (1992-yil 6-iyun).
  8. Constitution of Uzbekistan