Murphy qonuni

Murphy qonuni (talaffuzi: Myorfi) – falsafiy prinsip. Unga quyidagicha taʼrif beriladi:

„Agar biror ishingiz oʻxshamasa, demak shunday boʻlishi kerak boʻlgan“.

Kelib chiqishi

1949-yilda Kaliforniyadagi Edvards havo kuchlari bazasida samolyot halokati sabablari oʻrganildi. Bazada xizmat qilgan mayor Edvard Merfi(inglizcha: Edward Murphy) oʻsha paytda AQSh harbiy-havo kuchlarining MX981 loyihasida muhandis boʻlgan. Loyihaning maqsadi inson tanasi bardosh bera oladigan maksimal yukni aniqlash edi. Laboratoriyalardan birida texniklarning ishini baholar ekan, u agar biror narsa notoʻgʻri bajarilishi mumkin boʻlsa, bu texniklar aynan shunday qilishlarini taʼkidladi. Afsonaga koʻra, („Agar biror narsa qilishning ikkita yoʻli boʻlsa va ulardan biri falokatga olib kelsa, kimdir shu yoʻlni tanlaydi“) birinchi marta ishlaydigan samolyot dvigateli parraklarni notoʻgʻri tomonga aylantira boshlagani aytilgan. Keyinchalik maʼlum boʻlishicha, texniklar qismlarni teskari oʻrnatishgan.

Northrop kompaniyasining loyiha menejeri J. Nikols bu doimiy muammolarni „Murphy qonuni“ deb atadi. Matbuot anjumanlaridan birida oʻtkazilgan Harbiy havo kuchlari polkovnigi parvoz xavfsizligini taʼminlash uchun erishilgan barcha yutuqlar „Murphy qonuni“ni yengish natijasi ekanligini aytdi. Bu ibora matbuotga shunday qilib kirib keldi. Keyingi bir necha oy ichida ushbu tamoyil sanoat reklamasida keng qoʻllanila boshlandi va kundalik hayotda oʻz yoʻlini topdi.