Masrur ibn al-Volid
| Masrur ibn al-Volid arabcha: أبو سعيد مسرور بن الوليد بن عبد الملك | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Jund Qinnasrin hokimi | |||||
| Xizmat yillari | 744–745-yil yanvar | ||||
| Tugʻilishi | Suriya, Umaviylar xalifaligi | ||||
| Vafoti |
746/749 Suriya, Umaviylar xalifaligi | ||||
| |||||
| Sulola | Umaviylar | ||||
| Otasi | Al-Volid ibn Abdulmalik | ||||
| Dini | Islom | ||||
Abu Said Masrur ibn al-Volid ibn Abdulmalik (arabcha: أبو سعيد مسرور بن الوليد بن عبد الملك) – Umaviylar shahzodasi, Jund Qinnasrin (uning akasi Yazid III hukmronligi davrida Suriyaning shimoliy qismida joylashgan harbiy hudud) hokimi. Uchinchi fitnada Yazid III qoʻshinlari qoʻmondoni sifatida Hims isyonchilarga qarshi kurashgan.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Masrur Umaviylar xalifasi al-Volid (h. 705–715) hamda uning ummu al-valadlaridan birining oʻgʻli edi[1]. Uning bir nechta oʻgay ukalari hamda Bishr ismli tugʻishgan ukasi boʻlgan[2]. Masrur keyinchalik otasining qudratli noibi Hajjoj ibn Yusufning qiziga uylangan[3].
Uchinchi fitna (744–750) davrida xalifa al-Volid II (h. 743–744) oʻldirilib, uning oʻrniga amakivachchasi hamda raqibi, Masrurning oʻgay akasi Yazid III xalifa etib tayinlangan. Biroq Hims qoʻshinlari bunga norozilik bildirdi va Muoviya ibn Yazid as-Sakuniy boshchiligida qoʻzgʻolon koʻtardi. Qoʻzgʻolonchilar tuman hokimi, Umaviy shahzodasi Marvon ibn Abdulloh ibn Abdulmalik tomonidan qoʻllab-quvvatlangan. Qoʻzgʻolonni bostirish maqsadida Yazid III ularga qarshi Masrur hamda Volid ibn Ravh ibn Volidni yuborgan, ular yaqin atrofdagi Huvvarin hududida qarorgoh qurishgan, qoʻshinga esa Sulaymon ibn Hishom va Masrur qoʻmondonlik qilgan. Hims isyonchilari Damashqqa yoʻl olgan chogʻida Sulaymon va Masrur qoʻshinlari bilan toʻqnash keldi. Oraga Umaviylarning boshqa bir vakili Abdulaziz ibn al-Hajjoj ibn Abdulmalik ham aralashgan va isyonchilar shu tariqa magʻlubiyatga uchratilgan[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Chowdhry, Shiv Rai (1972). Al-Ḥajjāj ibn Yūsuf (An Examination of His Works and Personality) (Thesis). University of Delhi.
- Crone, Patricia. Slaves on Horses: The Evolution of the Islamic Polity. Cambridge: Cambridge University Press, 1980. ISBN 0-521-52940-9.
- The History of al-Ṭabarī, Volume XXVI: The Waning of the Umayyad Caliphate: Prelude to Revolution, A.D. 738–744/A.H. 121–126, SUNY Series in Near Eastern Studies.. Albany, New York: State University of New York Press, 1989. ISBN 978-0-88706-810-2.
- Marsham, Andrew „Kinship, Dynasty, and the Umayyads“, . The Historian of Islam at Work: Essays in Honor of Hugh N. Kennedy. Leiden: Brill, 2022 — 12–45-bet. ISBN 978-90-04-52523-8.
- Vaglieri, L. Veccia (1960). "Bishr b. al-Walīd". in Gibb, H. A. R.. Encyclopaedia of Islam. Volume I: A–B (2nd nashri). Leiden: E. J. Brill. p. 1244. OCLC 495469456. https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=Bishr+b.+al-Wal%C4%ABd&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search.