Kontent qismiga oʻtish

Kreatinin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kreatinin kreatin fosfat reaktsiyasining yakuniy mahsulotidir. Kreatinin mushaklarda ishlab chiqariladi va keyin qonga chiqariladi. Kreatinin mushak va boshqa toʻqimalarning energiya almashinuvida ishtirok etadi. Kreatinin tanadan buyraklar tomonidan siydik bilan chiqariladi, shuning uchun kreatinin (uning qondagi miqdori) buyrak faoliyatining muhim koʻrsatkichidir.

Kreatinin formulasi

Qisqacha maʼlumot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qondagi kreatinin miqdori mushak massasi hajmiga bogʻliq, shuning uchun erkaklar uchun kreatinin darajasi odatda ayollarnikidan yuqori boʻladi. Mushak toʻqimalarining hajmi tez oʻzgarmasligi sababli, qondagi kreatinin darajasi juda doimiy qiymatdir.

Qondagi kreatinin normasi:

  • Ayollar: 44,0-80,0 mkmol/l;
  • Erkaklar: 74,0-110,0 mkmol/l;
  • 1 yoshgacha boʻlgan bolalar: 18-35 mkmol / l;
  • 1 yoshdan 14 yoshgacha boʻlgan bolalar: 27-62 mkmol/l;

Siydikda kreatininning kunlik chiqarilishi:

  • erkaklarda: 8,8-17,7 mmol (1,0-2,0 g);
  • ayollarda: 7,1-15,9 mmol (0,8-1,8 g).

Yuqori kreatinin — goʻshtga boy parhezning koʻrsatkichi (qon va siydikda koʻtarilgan boʻlsa), buyrak yetishmovchiligi (agar faqat qonda koʻtarilgan boʻlsa). Kreatinin darajasi suvsizlanish, mushaklarning shikastlanishi, jismoniy faoliyat bilan ortadi. Homiladorlikning I va II trimestrlarida goʻsht isteʼmolining kamayishi, vegetarian dietasi va ochlik bilan past daraja kuzatiladi. Kreatininning yuqori darajasi rentgenokontrast tekshiruvlarda kontrastli nefropatiya xavfi ortishi mumkinligini koʻrsatishi mumkin (Cockcroft-Gault usuli).

Buyrak funksiyasining koʻrsatkichi sifatida kreatinin kamchiliklardan xoli emas: uning darajasi jinsi, irqi, tana vazni, ovqatlanish, yalligʻlanish kasalliklari mavjudligi va bemorning yoshiga taʼsir qiladi. Bundan tashqari, indikator sifatida kreatininning sezgirligi koʻp narsani talab qiladi (uning plazma darajasi glomerulyar filtratsiya tezligining 50 % ga kamayishi bilan ham normal diapazonda qolishi mumkin). Shu munosabat bilan, glomerulyar filtratsiya tezligini aniqlashning yangi usuli taklif qilindi — sistatin C darajasi boʻyicha, bu kreatinin darajasini kuzatishda sezgirlikda muhim afzalliklarga ega (lekin qimmatroq).

  • Kreatin
  • Sistatin C buyrak funktsiyasining yangi markeri.
  • Klirens (tibbiyot)
  • Velkov V. V. Diabeticheskaya nefropatiya v tryox izmereniyax: giperfiltratsiya, albumin, kreatinin // Laboratorna dіagnostika. — 2012. — № 4. — S. 50—72.
  • Shestakova M. V. Sovremennoe ponyatie „xronicheskaya bolezn pochek“: metodi diagnostiki, klinicheskoe znachenie // Saxarniy diabet. — 2008. — № 2. — S. 4-7. — doi:10.14341/2072-0351-5750.