Kniperkol
Kniperkol (nemischa: Knieperkohl ) — Brandenburg Prignitzidagi odatiy sabzavotli taom boʻlib, uzum va olcha barglari[1] bilan tuzlangan oq (60 %), yem-xashak uchun yoki qizil (5 %) va oqbosh karam (30 %) aralashmasi dan iborat. Prignitzda kniperkoldan tayyorlangan toʻyimli, oʻtkir taʼmga ega maxsus taomlar noyabrdan martgacha oʻnga yaqin mahalliy restoranlar tomonidan taqdim qilinadi[2].
Knieperkol Oʻttiz yillik urushdan keyingi ocharchilik davrida paydo boʻldi. Unda Prignitz aholisining atigi oʻn ikkidan biri omon qolgan. Qish uchun mahalliy aholi tuzlangan karam zaxirasini toʻldirishgan, ammo urushdan keyingi davrda oq bargli karam yoʻqligi sababli ular yem-xashak karamini achitishga majbur boʻlishgan. Bunday majburiy sharoitlarda vaqt oʻtishi bilan, kniperkol tayyorlash anʼanasi rivojlandi[3].
Kniperkolni tayyorlash uchun karam barglari qaynoq suvda qaynatilib, suvi siqib olinadi. Soʻng uzum va olcha barglari bilan qatlamlariga joylashtirilib tuzlanadi, shu tariqa sopol idishlar toʻldirilib, ustidan yuk bostiriladi. Karam shu tariqa 4-10 hafta davomida sut kislotaslii fermentatsiyasi uchun ajratilgan sharbat ostida qoladi. Tayyor knieperkol eritilgan choʻchqa yogʻida, bekon, tuzlangan yoki dudlangan aysbayn, maxsus dudlangan "karamli kolbasa ", sosiska va kasseler bilan dimlanadi. Kniperkol qaynatilgan kartoshka bilan bezatiladi[4]. Toʻgʻri tayyorlangan kniperkol yogʻning koʻpligidan yaltirab turishi kerak, chunki ishchi qatlamga juda koʻp kaloriya kerak edi. Kniperkol konservalarda sotuvga chiqariladi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lothar Bendel. Knieperkohl // Deutsche Regionalküche von A—Z. Mit Grundrezepten zum Nachkochen. — Random House, 2013. — 384 S. — ISBN 9783730690420.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Süddeutsche Zeitung: Brandenburg oshxonasi sirlari Arxiv nusxasi (olm.) )