Kontent qismiga oʻtish

Katerina Stefanidi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Katerina Stefanidi (yunoncha: Kantanidi; 1990-yil 4-fevralda tugʻilgan) — yunonistonlik sportning tayanib sakrash yoʻnalishi boʻyicha shugʻullanuvchi yengil atletikachi. U 2016-yilgi Olimpiya oʻyinlarida 4,85 metrga sakrash bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi, shuningdek, 2012 va 2020-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarida qatnashgan. U amaldagi Yevropa ochiq havoda (2018) va Olmos ligasi (2019) chempioni, ochiq havoda jahon chempioni, yopiq inshootlarda oʻtkazilgan oʻyinlarda Yevropa chempioni va ikki karra bronza medali sovrindori boʻlgan. Stefanidi yengil atletika boʻyicha beshta yirik xalqaro chempionatda jami oʻn (10) ta medalni qoʻlga kiritgan U 2017-yilda Yevropaning eng yaxshi ayol sportchisi, 2017 va 2019-yillarda esa Gretsiyada yilning eng yaxshi ayol sportchisi deb topilgan. Yutuqlari tufayli katerina Gretsiya sporti tarixidagi eng buyuk ayol sportchi sifatida tanilgan[1][2].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stefanidi uch hatlab sakrash va sprint yoʻnalishi boʻyicha xalqaro musobaqalarda qatnashgan sportchilar Georgios Stefanidis va Zoi Vareli oilasida tugʻilgan. Uning singlisi Georgia ham sportning tayanib sakrash turi bilan shugʻullanadi. 2015-yilda Katerina Stefanidi oʻzining boʻlajak murabbiyi, shuningdek, sobiq tayanib sakrash boʻyicha sportchi Mitchell Krierga turmushga chiqdi. Ular hozirda Amerika Qoʻshma Shtatlarida yashaydilar.

Sportdagi faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kichik daraja: 2005-2010-yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stefanidi Pallini 1-oʻrta maktabida oʻqidi va oʻrta maktablar orasida oʻtkazilgan milliy chempionatda gʻolib boʻldi. U milliy oʻrta maktab rekordini va 2006-yilgi gimnaziyada oltin medalni qoʻlga kiritib, chempionat rekordini yangiladi. U oʻsib ulgʻayganida, 11-14 yosh oraligʻida barcha jahon rekordlarini yangiladi va 15 yoshga toʻlganidan soʻng, 4,37 m lik natijasi bilan Jahon yoshlar (18 yoshgacha) rekordini yangiladi. Stefanidining birinchi xalqaro tajribasi 15 yoshida boʻlgan, 2005-yilda Marrakashda boʻlib oʻtgan yoshlar oʻrtasidagi Jahon chempionatida Gretsiya nufuzini himoya qilgan, 4,30 m balandlikka sakrab birinchi oʻrinni egallagan. 2007-yilda Ostravada boʻlib oʻtgan Jahon yoshlar musobaqasida u 4,25 m natija ikkinchi oʻrin boʻldi. 2008-yilda Polshaning Bydgosh shahrida oʻtkazilgan oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 4,25 m natija bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi. Oʻsha yili u Stenford universitetida sport stipendiyasini qoʻlga kiritdi va Stenford kardinali uchun kurashni boshladi[3]. Katerina Stefandi 2000-yilgi Olimpiya chempioni Nik Hysong rahbarligida mashgʻulot oʻtkazayotgan vaqtida, Arizona shtat universitetida doktor Gen A. Brewerdan kognitiv psixologiya boʻyicha magistrlik darajasini oladi.

Stenfordda Stefanidi murabbiy Kris Mak va bosh murabbiy Edrik Floreal boshchiligida 4,13 m balandlikka sakrash bilan birinchi kurs rekordini yangiladi. 2010-yilda Tobi Stivenson rahbarligida u NCAA Indoor chempionatida beshinchi oʻrinni (4,30 m) egalladi, Pac-10 konferentsiyasi chempioni boʻldi va NCAA ochiq havo chempionatida toʻrtinchi (4,25 m) oʻrinni qoʻlga kiritdi.

2011-2013-yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yilda u NCAA Indoor chempionatida 4,40 m bilan ikkinchi oʻringa loyiq boʻldi. Oʻsha yili katerina Stefanidi Pac-10 konferentsiyasi unvonini (4,28 m) himoya qildi va NCAA ochiq havo chempionatida (4,40 m) uchinchi oʻrinni egalladi. U Ostrava shahrida boʻlib oʻtgan 23 yoshgacha boʻlgan atletikachilar oʻrtasidagi Yevropa chempionatida ikkinchi va Xitoyning Shenchjen shahrida boʻlib oʻtgan Universiadada uchinchi oʻrinni egalladi, mazkur universiadada u 4,45 m balandlikka sakrab, 23 yoshgacha boʻlgan oʻsmirlar oʻrtasidagi Gretsiya rekordini yangiladi. U keyingi yili Stefanidi NCAA Indoor chempionatida uchinchi oʻrinni egalladi (4,35 m).

2012-yilgi ochiq mavsumda Katerina Oregon shtatining Evgeniy shahrida Pac-12 konferentsiyasi chempioni boʻldi va u yerda 4,48 m bilan oʻzining maktab rekordini yangiladi. Bir oy oʻtgach, u Ayova shtatining Des Moines shahrida (4,45 m) NCAA chempioni boʻldi. Katerinaning mavsumdagi eng yaxshi koʻrsatkichi 4,51 m boʻlib, bu natijaga 2012-yil iyul oyida Kaliforniyaning Livermor shahrida erishgan va ushbu natijasi 23 yoshgacha boʻlgan Gretsiya rekordidir. 2013-yilda u jarohatlar bilan bogʻliq baʼzi muammolarga duch keldi, shuning uchun oʻzining shaxsiy eng yaxshi koʻrsatkichini yaxshilamadi, mavsumda eng yaxshi natija: 4,45 m.

2014-2015-yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yilgi yopiq mavsumda Katerina Stefanidi 4,55 m balandlikka sakrab oʻzining eng yaxshi koʻrsatkichini yangiladi. 2014-yilgi mavsumida u 4,57 m lik natijasi bilan oʻzining shaxsiy eng yaxshi koʻrsatkichini amalga oshirdi va Nyu-York shahrida boʻlib oʻtgan Olmos ligasi yigʻilishida 4,60 m balandlikka sakrab yangi shaxsiy eng yaxshi koʻrsatkichini oʻrnatdi va u yerda 4-oʻrinni egalladi. Katerina Stefanidi birinchi marta Tallin shahrida boʻlib oʻtgan Yengil atletika boʻyicha Yevropa jamoalar chempionati 1-ligasida Gretsiya nufuzini himoya qilib, 4,55 m lik natija bilan gʻolib boʻldi. U Glazgodagi Olmos ligasida 4,65 m ga sakrab, uchinchi oʻrinni egalladi va PBni yana yaxshilashga muvaffaq boʻldi. Yevropa chempionatidan bir hafta oldin Katerina Stefandi 4,71 m balandlik natijasi bilan yana bir PB oʻrnatdi va Gretsiya milliy rekordini takrorladi.

2014-yilgi Yevropa chempionatida Katerina Stefanidi saralashdan oson oʻtgan boʻlsa, finalda 4,60 m lik natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi. Keyinchalik u Birmingem Olmos ligasi uchrashuvida 4,57 m natija bilan gʻolib boʻldi va Tsyurixda boʻlib oʻtgan Olmos ligasi finalida 4,67 m balandlikka sakrab, uchinchi oʻrinni egalladi. Ushbu natijalar bilan Katerina Stefandi Diamond League seriyasida faqat Fabiana Murerdan keyin ikkinchi oʻrinni egalladi. 2014-yil davomida u 4,55 m balandlikdan 10 marta sakrab oʻtdi, uning sobiq PB esa 4,51 m edi.

2015-yilgi yopiq mavsumda Katerina Stefanidi toʻrt marta shaxsiy eng yaxshi natijani oʻrnatdi (4,56 m, 4,60 m, 4,61 m va 4,77 m, bu vaqtinchalik milliy rekord edi). 2015-yilgi Yevropa yopiq inshootlardagi chempionatida u 4,75 m natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi. 2015-yil aprel oyida u Yevropa yengil atletika qoʻmitasi tomonidan oyning eng yaxshi ayol sportchisi deb topildi.

2016-yildan — hozirgi kungacha

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mashgʻulot mavsumida va musobaqalardan tashqari u Jenevada, Ogayo shtatidagi olimpiya oʻquv markazi boʻlgan SPIRE instituti va Akademiyasida ham faoliyat olib borgan[4].

2016-yilgi mavsumda Katerina Stefanidi Millrose oʻyinlarida 4,90 m balandlikka katta sakrash bilan milliy rekord oʻrnatdi, bu esa uni barcha vaqtlarda toʻrtinchi oʻrinni egallab, xuddi shu uchrashuvda bir xil balandlikni oʻrnatgan Demi Payne bilan tenglashdi. Portlendda boʻlgan yopiq inshootlardagi jahon chempionatida u 4,80 m ga sakrash bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi. Keyingi oylarda u oʻzining shaxsiy rekordini (4,73, 4,75 va 4,77 m) doimiy ravishda yaxshiladi va Filoteyda 4,86 m balandlikka sakrab, milliy rekord oʻrnatdi. Iyul oyida 2016-yilgi yengil atletika boʻyicha Yevropa chempionatida Katerina Stefanidi Yelena Isinbayevadan musobaqa rekordini olib, 4,81 m natija bilan oltin medalga sazovor boʻldi. 2016-yilgi Rio Olimpiadasida Katerina Stefandi 4,85 m balandlikka sakrash bilan Olimpiada chempioni hamda yettinchi yunon sportchisi boʻldi va yengil atletika boʻyicha toʻrtinchi oʻrinni egalladi. (Vula Patoulidu, Afanasia Tsoumeleka, Fani Chalkiya, Sofiya Bekatoru, Emiliya Tsoulki va Emiliya Korsoulkidan soʻng Yozgi Olimpiya oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritdi. Sentabr oyida u 2016-yilgi Olmos ligasi seriyasida birinchi oʻrinni egalladi va olmosni qoʻlga kiritdi.

2017-yilgi yopiq inshootlardagi mavsumda Katerina Stefanidi 4,85 m ga sakrab, WL boʻyicha yangi balandlikni oʻrnatib, yopiq inshootlardagi Yevropa chempionatida Yevropa chempioni boʻldi. 2017-yil yoz mavsumida u 4,85 ball bilan Rimdagi „Oltin Gala“da jahonda yetakchilik qildi va birinchi marta yangi jahon rekordini oʻrnatishga harakat qildi. 2015-yilgi jahon chempionatidagi umidsizlikdan ikki yil oʻtib, finalni oʻtkazib yuborgan Stefanidi 2017-yilda Londonda boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha jahon chempionatida oltin medalni qoʻlga kiritdi va u yerda hatto oʻzining Gretsiya rekordini ham yangiladi va 2017-yilda jahonda yangi yetakchilikni oʻrnatdi (balandlik 4,91 m). Katerina 2017-yilgi ochiq mavsumni magʻlubiyatlarsiz yakunladi (ketma-ket 14 gʻalaba) va Bryusseldagi Olmos ligasi finalida gʻalaba qozondi.

2017-yil 14-oktabr shanba kuni Vilnyusda (Litva) anʼanaviy Yevropa yengil atletika federatsiyasining tantanali marosimida Katerina Stefanidi Yevropaning 2017-yilgi eng yaxshi sportchisi deb topildi. 

2018-yilda Stefanidi medallar toʻplamini oshirib, Birmingemdagi yopiq inshootlardagi jahon chempionatida uchinchi oʻrinni (4,80 m.), Berlindagi Yevropa chempionatida esa birinchi oʻrinni (4,85 m) egalladi. U 2018-yilgi Olmos ligasi seriyasida (4,87 m) ketma-ket uchinchi yil gʻolib boʻldi va mavsumni Qitʼa kubogida Yevropa vakili boʻlgan Anjelika Sidorovadan keyin ikkinchi oʻrin (4,85 m) bilan yakunladi.

2019-yilda Katerina Stefanidi 2019-yilgi Olmos ligasi seriyasida (4,83 m) ketma-ket toʻrtinchi yil rekord darajada gʻolib chiqdi va Dohada boʻlib oʻtgan 2019-yilgi yengil atletika boʻyicha Jahon chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritdi.

2020-yilda, COVID-19 pandemiyasi ommaviy sport tadbirlarining koʻp qismini yopib qoʻyganligi sababli, StefanidiKety Nageotte va Alysha Nyuman bilan birgalikda Renaud Lavillenie tomonidan ishlab chiqilgan va Jahon atletika qoʻmitasi tomonidan tashkil etilgan „The Ultimate Garden Clash“ deb nomlangan onlayn tadbirda ishtirok etdi. Bu oʻyinda raqobatchilar ikkita 15 daqiqalik vaqt oraligʻida oʻzlarining alohida mashgʻulotlar usullari bilan ball toʻplashlari kerak edi; Stefanidi 34 ball bilan gʻalaba qozondi[5]. U 2020-yilgi Olimpiadaga tayyorgarlik koʻrish uchun SPIRE instituti va akademiyasida tayyorgarlik koʻrayotgan edi[6]. 2020-yilgi Olimpiadada u 4,80 metrga sakrab, mavsumdagi eng yaxshi natijani qayd etdi va 4-oʻrinni egalladi[7].

Sovrinlar va natijalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
VakillikYunoniston bayrogʻi Gretsiya
2005 Yengil atletika boʻyicha yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionati Marokash 1-oʻrin 4.30 m CR
2007 Jahon chempionati Ostrava, Chexiya 2-oʻrin 4.25 m SB
2008 Jahon chempionati Bydgoszcz, Polsha 3-oʻrin 4.25 m SB
2011 Yengil atletika boʻyicha U23 Yevropa chempionati Ostrava, Chexiya 2-oʻrin 4.45 m NU23R
Universiadada yengil atletika Shenzhen, Xitoy 3-oʻrin 4.45 m
2012 Yevropa chempionati Helsinki, Finlandiya Final NM
Olimpiada oʻyinlari London, Angliya Qual. round 4.25 m
2013 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Gothenburg, Shvetsiya Qual. round 4.36 m
2014 Yevropa chempionati Zurich, Shvetsariya 2-oʻrin 4.60 m
2015 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Praga, Chexiya 2-oʻrin 4.75 m
Jahon chempionati Pekin, Xitoy Qual. round 4.45 m
2016 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Portland, Oregon 3-oʻrin 4.80 m
Yevropa chempionati Amsterdam, Niderlandiya 1-oʻrin 4.81 m CR
Olimpiada oʻyinlari Rio de Janeyro, Braziliya 1-oʻrin 4.85 m
Olmos ligasi finali 1-oʻrin -
2017 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Belgrad, Serbiya 1-oʻrin 4.85 m WL
Yevropa jamoaviy chempionati Lill, Fransiya 1-oʻrin 4.70
Jahon chempionati London, United Kingdom 1-oʻrin 4.91 m NR, WL
Olmos ligasi finali Brussel, Belgiya 1-oʻrin 4.85 m
2018 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Birmingham, Angliya 3-oʻrin 4.80 m
Yevropa chempionati Berlin, Germaniya 1-oʻrin 4.85 m CR
Olmos ligasi finali Zurich, Shvetsariya 1-oʻrin 4.87 m SB
Continental Cup Ostrava, Chexiya 2-oʻrin 4.85 m CR
2019 Yopiq inshootlardagi Yevropa chempionati Glasgo, Shotlandiya 4-oʻrin 4.65 m
Yevropa jamoaviy chempionati Bydgoszcz, Polsha 1-oʻrin 4.70 m
Olmos ligasi finali Brussel, Belgiya 1-oʻrin 4.83 m SB
Jahon chempionati Doha, Qatar 3-oʻrin 4.85 m SB
2021 Olimpiada oʻyinlari Tokyo, Yaponiya 4-oʻrin 4.80 m =SB[8]
Olmos ligasi finali Zurich, Shvetsariya 2-oʻrin 4.77 m
2022 Jahon chempionati Oregona, AQSh 5-oʻrin 4.70 m
Yevropa chempionati Myunxen, Germaniya 2-oʻrin 4.75 m
Ishlash Joy Sana
4,91 m, NR London, Buyuk Britaniya 2017-yil, 6-avgust
4,86 m, NR Filotey (Afina), Gretsiya 2016-yil, 8-iyun
4,77 m Birmingem, Buyuk Britaniya 2016-yil, 5-iyun
4,75 m Rabat, Marokash 2016-yil, 22-may
4,90 m, NR (i) Nyu-York (Armory), AQSh 2016-yil, 20-fevral
4,80 m (i) Nyu-York (Armory), AQSh 2016-yil, 20-fevral
4,77 m, NR (i) Flagstaff (AZ), AQSh 2015-yil, 20-fevral
4,71 m, =NR Monako, Monako 2014-yil, 18-iyul
4,65 m Glazgo, Buyuk Britaniya 2014-yil, 12-iyul
4,60 m Nyu-York shahri, AQSh 2014-yil, 15-iyun
4,57 m Chula Vista (CA), AQSh 2014-yil, 30-may
4,55 m (i) Flagstaff (AZ), AQSh 2014-yil, 25-yanvar
4,51 m, NU23R Livermor (Kaliforniya), AQSh 2012-yil, 16-iyun
4,48 m, NU23R Eugene, AQSH 2012-yil, 13-may
4,45 m, =NU23R Ostrava, Chexiya 2011-yil, 17-iyul
4,41 m (i) Sietl, AQSh 2011-yil, 15-yanvar
4,30 m Marrakech, Marokash 2005-yil, 16-iyul
4,37 m, WYR (i) Peania, Gretsiya 2005-yil, 20-fevral
4,14 m Korintos, Gretsiya 2004-yil, 3-iyul
3,95 m (i) Peania, Gretsiya 2004-yil, 17-yanvar
3,90 m Chania, Gretsiya 2003-yil, 9-iyun
3,60 m (i) Afina, Gretsiya 2003-yil, 22-fevral
3,40 m Afina, Gretsiya 2002-yil, 9-iyun
  1. „Σταθερά στην κορυφή η Στεφανίδη“. www.novasports.gr.
  2. „Κατερίνα Στεφανίδη: Παγκόσμιο "φαινόμενο" η κορυφαία Ελληνίδα όλων των εποχών!“. www.avgi.gr (14-avgust 2017-yil).
  3. 18 Sign Letter of Intent to Compete at Stanford. gostanford.com (14 February 2008)
  4. jdennis@starbeacon.com. „Olympic champion talks training in Harpersfield“ (en). Star Beacon. Qaraldi: 2020-yil 7-may.
  5. „Stefanidi wins women's garden pole vault“. BBC Sport.
  6. „Katerina Stefanidi Returns to SPIRE for Training — SPIRE Wire“ (en-US). SPIRE Institute and Academy (29-sentabr 2020-yil). Qaraldi: 2020-yil 30-sentyabr.
  7. „Fourth place for Stefanidi in pole vault final“ (en-US). kathimerini (12-avgust 2021-yil). Qaraldi: 2021-yil 12-avgust.
  8. „Fourth place for Stefanidi in pole vault final“ (en-US). kathimerini (12-avgust 2021-yil). Qaraldi: 2021-yil 12-avgust.