Huloku

Huloku, Hulagu, Hulokuxon, Halokuxon (1217, Moʻgʻuliston — 1265.8.2, Marogʻa, Eron) — Hulokuiylar davlati va sulolasi asoschisi. Chingizxonning nabirasi, Tulixonning 4-oʻgʻli. Moʻgʻulistonda tugʻilgan. Yoshligidan harbiy yurishlarda qatnashgan. H. Ulugʻ qurultoyning qarori bilan Amudaryodan kechib oʻtib (1256), qisqa vaqt ichida hozirgi Afgʻonistonning bir qismini, Eron, Iroq, Zakavkazye, kichik Osiyo yerlarini bosib olgan (1256— 58). 1256-yil oʻzini mustaqil hukmdor deb eʼlon qilgan. H. nomigagina ulugʻ qoonga boʻysungan, undan elxon unvonini olgan. H. shomoniylikka eʼtiqod qilsa-da, boshqa dinlarni taʼqib etmagan. Ismoiliylar davlatini (1256) va Abbosiylar xalifaligini (1258) butunlay tor-mor qilgan. Soʻnggi xalifa — Mustaʼsimni qatl etgan. 1260-yil moʻgʻul qoʻshinlari Suriyaga bostirib kirgan, lekin Falastinda boʻlgan jangda Misr qoʻshinlari (mamluklar) tarafidan yengilgan. 1262-yil Oltin Oʻrda bilan urush olib borgan.